Nieuws Fosfaatrechten
Ondanks kritiek geen extra toezicht op fosfaathandel
De handel in fosfaatrechten is nu bijna 1,5 jaar op gang en dus is er nog sprake van een jonge markt. Melkveehouders zijn tot nu toe kritisch op het functioneren van de handel, zo blijkt uit een rapport van Ecorys, die in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is opgesteld. Toch is het te vroeg voor extra markttoezicht.
In de Tweede Kamer werd vorig jaar een motie van Helma Lodders (VVD), met het verzoek voor een onderzoek naar de handel in fosfaatrechten en het toezicht daarop, aangenomen. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit schakelde daarvoor onderzoeksbureau Ecorys in en die heeft het functioneren van de handel beoordeeld aan de hand van 3 criteria: transparantie, liquiditeit en lage toe- en uittredingsbarrières.
Prijzen niet transparant
Als het gaat om de transparantie, dan concludeert Ecorys dat er sprake is van een 'bilaterale' markt, waarbij de vraag en het aanbod elkaar moeten vinden. Voor een melkveehouder is niet zichtbar hoeveel fosfaatrechten beschikbaar zijn, of tegen welke prijzen verhandeld deze zijn. Hiervoor zouden verschillende markt- en informatieplatformen (zoals quotum.nu, fosfaatplatorm.nl en fosfaatrecht.nl) een antwoord kunnen bieden, maar deze hebben volgens onderzoekers nog onvoldoende schaal en hebben zich bovendien nog niet bewezen.
In het onderzoek zijn tevens de reacties van melkveehouders verzameld. Zij spreken hun vermoeden uit dat de bemiddelaars speculeren met fosfaatrechten. Daarnaast wordt de markt, volgens deze melkveehouders, kunstmatig beïnvloed door handelaren en makelaars. Zij zouden namelijk schaarste creëren om daarmee de prijzen op te drijven.
Spelregels onduidelijk
Ook zetten de onderzoekers wat vraagtekens bij de andere 2 criteria. De liquiditeit in de markt zou worden beperkt door het feit dat de handel gebonden is aan het fosfaatplafond; een hoge vraag kan zodoende niet ingelost worden door aanbod van toetredende marktpartijen. Door de verplichte afroming bij transacties is het op papier onaantrekkelijk om rechten te verkopen of te verleasen.
Tegelijkertijd beperkt deze maatregel marktspeculatie, zo concludeert het onderzoeksbureau. Ook zeggen de onderzoekers dat de spelregels bij de aanvang van het rechtsstelsel niet geheel duidelijk waren, gezien de vele bezwaarschriften die door melkveehouders zijn ingediend.
Geen extra toezicht
Ondanks de kritische kanttekeningen, is de groep onderzoekers niet op fundamentele problemen gestuit. "Daarom is het huidige markttoezicht door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) voldoende in de opstartfase van de handel", luidt de conclusie. De onderzoekers adviseren om eerst meer ervaring op te doen met de huidige werkwijze.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
