Achtergrond Ko-Kalf
Fosfaatrechten leiden tot triest einde van Ko-Kalf
Het bedrijf Ko-Kalf uit het Gelderse Doornspijk staat te koop. Het bedrijf schakelde in 2015 over naar biologische melkvee, maar door een tekort aan fosfaatrechten zet eigenaar Ko van Twillert het geheel nu te koop. "Ik ben een van de zwaarste gedupeerden van het fosfaatrechtenstelsel."
Ko-Kalf is circa 20 jaar geleden opgezet door vastgoedondernemer Ko van Twillert. Met een passie voor de biologische (melk)veehouderij begon hij een eigen vleesveetak van het ras 'Blonde d'Aquitaines' en dit vlees werd via een eigen label verkocht. Ko-Kalf verzorgde ook groepsrondleidingen, waardoor veel mensen de stallen in de loop der jaren met eigen ogen hebben gezien.
"Het bedrijf werd in 2015 omgetoverd naar een biologisch melkveebedrijf, omdat de vleesveetak uiteindelijk niet rendabel kon worden gemaakt", zo laat Van Twillert weten. Nu, circa 4 jaar later, moet hij zijn bedrijf echter noodgedwongen te koop zetten.
150 koeien afgevoerd
"We besloten in 2014 om de biologische vleesveetak om te schakelen tot een biologisch melkveebedrijf. In 2015 hebben we de stallen verbouwd en in januari 2016 zijn wij 240 melkkoeien van het ras 'Fleckvieh' (dubbeldoel koe) gaan melken", legt een aangeslagen Van Twillert uit. In de loop van 2017 kreeg de ondernemer te horen dat hij veel te weinig fosfaatrechten toegekend kreeg, omdat op het bedrijf tijdens de peildatum (2 juli 2015) geen melkvee werd gehouden. "Toen hebben wij een verzoek gedaan om gebruik te maken van de knelgevallenregeling, maar helaas zonder succes."
Van Twillert had zijn veestapel in de loop van 2018 teruggebracht tot 150 koeien. "Echter, een aantal dagen na Kerst kregen we te horen dat we in 2019 nog slechts 20 melkkoeien mochten houden." Dat betekende dat hij tussen Kerst en Nieuwjaar bijna alle melkkoeien moest opruimen om een economisch delict af te wenden. "In 2019 hebben wij geen druppel melk meer geproduceerd, want met de fosfaatruimte voor 20 koeien hebben we alleen wat jongvee aangehouden."
"Dit trieste gebeuren heeft ons enorm veel geld gekost. Wij kochten onze koeien destijds voor €2.100 en moesten ze vervolgens voor bijna de helft wegdoen. We hebben ook drachtige vaarzen moeten afvoeren en dat gaat je echt aan het hart. Het fosfaatrechtenstelsel heeft mijn levenswerk kapot gemaakt."
Biologische melkveehouderij niet schuldig
Van Twillert is daarom ook woedend dat de biologische melkveehouderij heeft moeten bloeden voor het fosfaatoverschot. "De biologische boeren maken geen gebruik van de derogatie en hebben geen mestoverschot. Daarbij voldoen wij, met onze biologisch aanpak, al aan de kringloopvisie van minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)", aldus Van Twillert.
- Ko van Twillert
"Ik durf zelfs te stellen dat mijn melkveebedrijf misschien wel de zwaarst gedupeerde is van het fosfaatrechtenstelsel." Het bijkopen van fosfaatrechten is geen optie voor Van Twillert. "De bank wilde deze fosfaatrechten niet financieren en zelf had ik het geld niet." Het verkopen van grond, om van dat geld rechten te kopen, was ook geen optie voor de veehouder. "Welke boer gaat nou land verkopen om daarna fosfaatrechten terug te kopen, terwijl de rechten waarschijnlijk eindig zijn? Dat zou een slechte investering zijn, maar dit betekent helaas wel dat we hebben moeten stoppen met ons melkveebedrijf."
Volgens Van Twillert is ons rechtenstelsel aan niemand uit te leggen: "Ik mag mijn stallen nog wel vullen met vleesvee, maar ik mag (vanwege de fosfaatrechten) geen melkkoeien meer houden. Wat is nou het verschil in mestproductie tussen vleesvee of melkvee?" In de afgelopen jaren heeft hij diverse bezwaarbrieven naar minister Schouten gestuurd, maar daar kreeg hij geen antwoord op. "Het ministerie zegt dat het rechtenstelsel samen met LTO Nederland en Nederlandse zuivelverwerkers tot stand is gekomen. Deze partijen vertegenwoordigen helaas niet de biologische melkveehouderij. Inmiddels ben ik al €50.000 kwijt aan advocaatkosten, maar helaas zonder succes."
Kosten lopen door
Recent heeft Van Twillert besloten zijn melkveebedrijf in de verkoop te zetten. In de loop der jaren heb ik meer dan €5,5 miljoen geïnvesteerd in opstallen, maar dat bedrag krijg ik er waarschijnlijk nooit voor terug. "Ik mag hopen dat ik de helft krijg."
Hij hoopt zijn bedrijf snel te verkopen, omdat de kosten momenteel wel doorlopen. "Onze eigen mestproductie is stilgevallen. Om onze weides te bemesten, zouden we biologische rundveemest zelfs moeten aankopen. Dit omdat er sprake is van een biologisch mesttekort. We bemesten nu met biologische varkensmest, maar dat heeft niet onze voorkeur."
'Ultramodern melkveebedrijf'
Van Twillert heeft zijn bedrijf in de verkoop gezet bij makelaardij Havinga uit het Groningse Briltil. De makelaardij is enthousiast en spreekt van een ultramodern melkveebedrijf. "In 2015 is er een melkstal (Dairymaster 2 x 22 Swing-over) gebouwd die nog gloednieuw is." Daarnaast is er, volgens de makelaar, een moderne ligboxenstal en is er geïnvesteerd in extra voeropslag. Het stallencomplex biedt ruimte voor totaal 460 dieren.
Ko-Kalf beschikt over ruim 200 hectare grond, dat ook te koop is. Deze percelen liggen, volgens de makelaar, overigens niet allemaal in de buurt van de thuiskavel. Daarnaast zijn er 2 bedrijfswoningen. De makelaar zegt dat het melkveebedrijf eventueel ook in delen verkocht of gepacht kan worden.
Instapklaar voor (biologische) melkveehouder
Havinga verwacht dat er zeker markt voor dit bedrijf is, gezien het feit dat de bouwkosten de laatste jaren aanzienlijk zijn gestegen. Daarbij hebben aanvragen voor een bouw- en NBW-vergunning (Natuurbeschermingswet) een lange doorlooptijd en worden deze moeizaam verstrekt. "Dit bedrijf is letterlijk instapklaar en al biologisch gecertificeerd, al kan een gangbare melkveehouder hier ook super boeren."
"Het object moet natuurlijk net iemand passen, maar er is de afgelopen jaren zowel in de melkveehouderij als akkerbouw prima geld verdiend", aldus de makelaar. Van Twillert zelf hoopt dat zijn melkveebedrijf wordt gekocht door een biologische melkveehouder, gezien al die jaren is geïnvesteerd in de certificering hiervoor.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
