Droogte is desastreus voor Australische melkers

Het Australische melkseizoen loopt van 1 juli tot en met 30 juni. Hoewel deze slechts net over de helft is, is reeds duidelijk dat de productiegrens van 9 miljard kilo niet wordt gehaald. In 2002 lag de totale melkproductie in Australië op 11,1 miljard, het record. Echter, in 2017 kwam de productie uit op 9,19 miljard, waarmee er de afgelopen jaren een daling van circa 7% heeft plaatsgevonden.

Australië is een groot land en situaties verschillen vanzelfsprekend per regio, maar gemiddeld genomen kan gesteld worden dat het nijpend is en dat de melkveehouders en de zuivelindustrie de gevolgen meer en meer voelen.

Ruim 5 jaar geen regen
Het zuidelijk geleden Victoria is de staat waarin 65% van de Australische melkproductie plaatsvindt en met name in het noordelijke deel van deze staat houdt de droogte lang aan. In sommige regio’s is al zo'n 5 jaar geen regen gevallen. En de regen die viel, viel in de wintermaanden in plaats van in het voorjaar en de zomer.

Veel Australische melkveehouders kiezen daarom voor het verkleinen van de veestapel. Een daling van 5% tot 20% in het melkvee is op het moment eerder de regel dan een uitzondering. In totaal telt Australië nog zo’n 1,5 miljoen melkkoeien, verdeeld over circa 5.500 professionele melkveebedrijven.

Hoewel officiële cijfers ontbreken, is het aantal gestopte melkveehouders ook hoger. Hun bedrijven worden wel verkocht, maar veelal niet gebruikt voor het houden van melkvee. "Tot enkele jaren terug werden 6 van de 7 verkochte melkveebedrijven in West-Victoria doorgezet in deze sector, nu is dat slechts 1 op de 7", zegt Simone Smith, die 10 jaar als journalist werkte voor de Weekly Times in Melbourne. "Meerdere melkveehouders uit het noordelijke deel van de staat zoeken hun heil in het zuiden. Daar heeft de droogte minder hard toegeslagen."

In de regio’s waar de laatste jaren met regelmaat regen viel en voer bleef groeien, zoals in een deel van West-Victoria, Tasmanië en Zuid-Gippsland, hebben melkveehouders net zo goed te lijden onder gestegen prijzen voor graan, hooi en water. Logischerwijs is irrigatie veel lastiger geworden en zijn waterrechten duurder door de aanhoudende droogte in grote delen van het land.

Exportaandeel blijft op peil
De Australische melkkoe produceert grotendeels op een grasrantsoen. De gemiddelde melkproductie per koe ligt net boven de 6.000 kilo per jaar. Het land exporteerde vorig jaar 36% van de melk in de vorm van kaas, poeder en andere zuivelproducten. De geëxporteerde zuivel vormt de laatste jaren zo’n 6% van het totale aanbod op de wereldmarkt. In het jaar 2000 was dit nog 16%.

Ondanks de duidelijke daling, vormt Australië een bescheiden doch niet onbelangrijke speler op de wereldmarkt. De export daalt de laatste jaren nauwelijks, zo weet John Droppert van Dairy Australia. "Private fabrieken importeerden het afgelopen jaar meer goedkope zuivelproducten om de binnenlandse markt te voorzien. Zo houden ze de export op peil, om de goed betalende klanten in Azië dezelfde producten en volumes te blijven bieden. Dat ons aandeel op de wereldmarkt vanaf 2000 tot 2 jaar terug langzaam afkalfde, komt omdat er eerder meer melk op de spotmarkt werd verhandeld. Naarmate dat minder loonde, nam dat af."

Melkprijzen nog amper gestegen
Een belangrijk doekje voor het bloeden in tijden van extreme droogte is een betere melkprijs. Dat gebeurt echter nog amper. Vorig melkseizoen lag de gemiddelde melkprijs in Australië, met een verschil van enkele centen per regio, op €29 per 100 kilo. "Sommige melkveehouders krijgen inmiddels wel substantieel betere contracten aangeboden voor het komende halfjaar."

"De tekorten laten zich in de markt wel zien, maar nog altijd gaat het dan om een klein deel van de boeren die betere melkprijzen krijgen", zo zegt Droppert. "Het zal de komende maanden spannend worden hoe zich dit ontwikkelt. Het kan namelijk zijn dat de melkaanvoer (nog) langer laag is, waardoor de prijzen wel moeten stijgen. Dit omdat de vraag stabiel is en melkfabrieken toch op de binnenlandse markt hun klanten goed willen kunnen blijven beleveren."