De melkproductie in Nederland is in het vierde kwartaal van 2018 met 5% gedaald. Hierdoor wordt verwacht dat de totale melkproductie zo'n 3% lager gaat uitvallen dan in 2017, wat deels veroorzaakt wordt door de invoering van het stelsel van fosfaatrechten. Dat blijkt uit de zuivelupdate van Rabobank.
Rabobank geeft in de update aan dat de droogte en de invoering van het fosfaatrechtenstelsel de melkveehouderij hebben opgeschud. Het gevolg hiervan is dat de totale melkproductie naar alle waarschijnlijkheid met 3% gaat dalen en over 2018 niet boven de 14 miljard kilo uitkomt.
Ook meldt Rabobank dat de Europese melkprijs afgelopen maanden is gestegen tot €35,71 per 100 kilo in oktober. Dit is echter nog wel €1,82 per 100 kilo lager dan vorig jaar in dezelfde maand. Daarentegen verwacht de bank wel dat er in het eerste kwartaal van 2019 ruimte voor prijsherstel is. Dit geldt niet voor de prijs van het melkvet, die waarschijnlijk onder druk blijft staan.
Melkproductie in Nederland stagneert
Het fosfaatrechtenstelsel heeft ervoor gezorgd dat de melkproductie een daling heeft laten zien, zo meldt de bank. In september werd er zo'n 4,5% minder geproduceerd dan september 2017, maar die daling is de laatste maanden alleen maar verder toegenomen. De productie lag in november namelijk 6,8% lager dan in het jaar daarvoor. Over het gehele vierde kwartaal van 2018 is er 5% minder geproduceerd.
Wanneer we naar de melkproductie in de Europese Unie (EU) kijken, is er van september tot en met oktober een daling zichtbaar van 0,2%. Daarbij lijkt Nederland het grootste aandeel te hebben (-5%). In Polen, Ierland en het Verenigd Koninkrijk is de productie juist gestegen. Ierland zet zelfs een stijging neer van 14,7%, ten opzichte van vorig jaar. De verwachting van de bank is dat de productie in Europa verder zal dalen, met gemiddeld 0,5% per kwartaal.
Daarbij liet ook de export uit de EU een daling zien; zo daalde de export van kaas met 1,1%. Echter, deze daling is relatief klein wanneer die vergeleken wordt met de daling in de boterexport, want die kwam uit op 17,2%. Ook de export van volle melkpoeder daalde hard (-17%). De export van magere melkpoeder gaat tegen deze trend in en laat juist een stijging zien (+10,1%).
Hoe zit het buiten Europa?
De wereldwijde melkproductie is in de laatste maanden van dit jaar met 0,6% gestegen. De groei komt vooral uit Nieuw-Zeeland, want daar lag de productie in de eerste 5 maanden van het jaar 6% hoger dan vorig jaar. De Verenigde Staten lieten in het derde kwartaal van 2018 een stijging zien van 14%, onder meer door de gunstige dollar. De verwachting is echter wel dat de Amerikaanse productie over 2018 de laagste stijging sinds 2013 gaat laten zien (+1%).
De verwachting is dat de Chinese zuivelimport met 8% stijgt. Al is dat wel veel lager dan de eerder voorspelde 14%. Ook voor volgend jaar wordt er weer een groei voorspeld in de Chinese zuivelimport. Rabobank verwacht een importgroei van 11% in 2019.
Effecten van buitenaf
De zuivelmarkt had dit jaar te kampen met de handelsoorlog tussen de VS en China. Hierdoor is de kaasexport naar Mexico (vanuit de VS) met 11% gedaald. Daarnaast nam de totale zuivelexport naar China met 22% af.
Echter, ook de droogte van afgelopen zomer heeft een grote rol gespeeld. Daardoor verwacht Rabobank dat de Nederlandse melkproductie ook in het laatste kwartaal van 2018 en de eerste helft van 2019 gaat dalen. Dit heeft 2 oorzaken: het vermoedelijke (ruw)voertekort en het hoge aantal slachtingen van afgelopen jaar.