'Melkaanvoer gaat veel meer bewegen'

Sinds 2007 zijn de zuivelprijzen in beweging gekomen. "Nu is ook nog het obstakel van 1 april verdwenen." Carstensen bedoelt daarmee dat het quotum voorheen de doorslag gaf bij het nemen van het besluit om meer of minder melk te produceren.

Obstakel 1 april
"Die trend werd in januari zichtbaar en zette in de maanden na 1 april door. Het was niet de melkprijs die de beslissing ondersteunde." Doordat het melkquotum verdwenen is, gaan melkveehouders meer reageren op de melkprijs. Hij stelt dan ook dat de melkveehouders de volatiliteit veroorzaken, iets wat in de Verenigde Staten (VS) al gedurende een langere periode gezien wordt.

Na prijsvolatiliteit komt er volumevolatiliteit aan. Een uitdaging voor coöperaties die jaarlijks een fors volume melk in de markt moeten zetten. Onder meer voor FrieslandCampina was het een argument om melkveehouders op te roepen de melkaanvoer in 2018 in balans te houden en op tijd aan de slag te gaan met de fosfaatrechten.

Carstensen geeft aan dat het volume melk, dat vanuit de melkveebedrijven op de verwerkers afkomt, gaat bewegen. Tegelijkertijd rekent Arla op meer melk, waarvoor er winstgevende opties ontwikkeld moeten worden. Van die extra liters, moet 95% een bestemming over de grens krijgen. "Melkveehouders vragen: wat we gaan doen? Voor 75% van de melk een vaste prijs betalen en de overige 25% van de markt laten afhangen, dat kan niet."

Geen grip op melkprijs
De realiteit is dat een gemiddelde melkveehouder te maken heeft met 75% tot 80% vaste kosten. De input kan hij hedgen, maar de output (de melkprijs) kan hij niet vastleggen. Daar moet verandering in komen. De rol die de coöperatie daarin kan innemen, is faciliteren. Meer concreet heeft Carstensen het dan over het stellen van een benchmark, "zodat ze het zelf kunnen doen."

De handel moet moderniseren. Niet alleen moeten de zaken op de traditionele manier plaatsvinden, maar ook online. Het gaat om het indekken, maar ook om handel zoals gebeurt op Dairy Auctions Online (DAO). "Het is belangrijk dat er meer transacties plaatsvinden." Oftewel: de markt moet transparanter worden. Een feit is dat er in de toekomst meer zaken gedaan worden door vrouwen, waarschijnlijk Aziatisch, van boven de 30 en via het internet. De zuivelsector zal daarin mee moeten.