Een recordhoge boterprijs, diverse handelsconflicten, de plussen in de melkaanvoer en China dat melkpoeder wil weren uit drinken. Het zijn de 4 belangrijkste ontwikkelingen in melk. Mary Ledman van Rabobank licht ze toe en duidt de mogelijke gevolgen voor de melkprijs.
De belangrijkste ontwikkeling voor de wereldmarkt is dat de melkplas nog steeds groeit. De meeste recente aanvoercijfers uit Nieuw-Zeeland onderstrepen dat. Toch zijn het niet deze regio's die in de gaten gehouden moeten worden. "De groei in de Verenigde Staten (VS) gaat niet aanhouden. De staten waar de melkaanvoer groeit, kampen namelijk met droogte. Als gevolg daarvan is de prijs van luzerne explosief gestegen. Het zet de marge onder druk."
In Nieuw-Zeeland speelt mycoplasma bovis een rol. "Het land slacht gemiddeld 1 miljoen koeien; de 150.000 dieren die geslacht worden vanwege de dierziekte zijn dus een druppel op de gloeiende plaat. Echter, het verhaal is hiermee waarschijnlijk niet af. Want wat gaan ze verder doen?" In de Europese Unie (EU) wordt daarnaast een meer gematigde groei gezien.
"Een groei van 1 miljoen ton melk per jaar is voor de markt geen probleem, maar meer melk wordt wel lastig. De 'wildcard' gaat daarbij naar Zuid-Amerika." Ledman geeft aan dat er voor 2019 signalen zijn dat (wanneer het weer meezit) er in die regio veel melk geproduceerd gaat worden. Het is dus opletten wat daar gebeurt.
Handelsconflicten
Van de groei in Zuid-Amerika is slechts een klein stapje naar de handelsconflicten, waar Mexico een deel van uitmaakt. Zo dreigt het land de importtarieven van zuivel uit de VS te verhogen. De vraag is echter of Europa daarvan gaat profiteren, of dat dit toch Canada wordt. Dat land ligt dichterbij en heeft ook zeker wat te bieden, zo stelt Ledman.
Een ander land waarmee de VS op minder goede voet staat, is China. De VS heeft op deze markt een groot aandeel in wei. De gevaren van deze conflicten hebben al effect op de beurs van Chicago; daar kleuren de diverse prijzen van zuivelproducten rood. De lagere prijzen kunnen de producten uit de VS echter wel interessant maken voor de andere regio's en daarmee het wereldwijde speelveld verder veranderen.
Melkpoeder en drinkmelk
China en de VS zitten elkaar dus dwars in de handel, maar China heeft ook voor de andere spelers wat in petto; zo willen ze melkpoeder uit drinkmelk weren. Ledman geeft aan dat dit gevolgen kan hebben voor de wereldwijde handel, omdat het grootste deel van de zuivelexport uit melkpoeder bestaat.
"Het idee daarachter is dat ze de binnenlandse prijs willen helpen en dat ze een verser en betrouwbaarder product aanbieden. Op dit moment is het land voor 58% zelfvoorzienend." Het betekent dat de invoer van UHT-melk, waar vooral Europa zich mee bezighoudt, gaat toenemen. "De VS is hier nog geen speler van belang en Nieuw-Zeeland zal nog wat moeten bijzetten willen ze hierop inspelen."
Ledman gaat ook in op de verwachtingen van de melkaanvoer in China: "In 2015 steeg de aanvoer naar een hoogtepunt. Sindsdien is deze met 5 miljoen Amerikaanse pounds afgenomen, als gevolg van de hete zomers. De inschatting is dat die daling dit jaar niet doorzet, want middels een zomertoeslag hebben melkveehouders de ruimte gekregen om te investeren in ventilatie." Dat houdt in dat 2018 een hint geeft van de trend in de aanvoer verder weg.
Boterbubbel
De ontwikkeling die de gemoederen nog steeds het meeste bezighoudt, is de boterbubbel. "Iedereen kijkt naar boter, maar eigenlijk is het kaas dat in de gaten moet worden gehouden. Kaas haalt namelijk veel vet weg bij de boter. De omvang van de kaasverwerking is (door de bouw van fabrieken) flink toegenomen; noem bijvoorbeeld de fabriek van A-ware."
"Naar verwachting gaat het in totaal (dus ook bij andere verwerkers) om 50 miljoen pounds per dag. Los van de vraag en wat prijzen doen, wordt die kaas hoe dan ook geproduceerd." Doordat de kaasproductie niet gaat veranderen, blijft vet krap en daarmee wordt de boterbubbel in stand gehouden.
Het zijn de belangrijkste ontwikkelingen, want er speelt nog meer. Zo heeft de afschaffing van het '1 kind-beleid' in China niet de verwachte geboortegolf gebracht, maar is de hoop nog niet verdwenen. Dan is er ook nog de sterk groeiende vraag in India, wat gaat dit voor de markt doen? De markt kent voor nu een fragiel evenwicht, maar er zitten net zoveel kansen als bedreigingen aan te komen. Dit laat de volatiliteit in de prijzen alleen maar toenemen.