Wanneer een melkveehouder een koe of kalf moet afvoeren, is vaak een infectie de oorzaak daarvan. Melkveehouders onderschatten vaak het effect van een infectie. Voor MS Schippers is het een reden om een heel nieuw managementsysteem op te zetten. Wilco de Crom, de Europese divisiemanager Melkvee bij MS Schippers, over HyCare.
Donderdag 14 juni vond de opening van de eerste HyCare Melkvee Rendementsstal plaats. Het is een systeem dat in de varkenshouderij al langer gebruikt wordt, maar in de melkveehouderij nieuw is. Hoewel de inspiratie bij de varkens vandaan komt, is de aanpak echter totaal anders en gericht op hele andere zaken.
Hoe zijn jullie op het idee gekomen om dit systeem voor de melkveehouderij te ontwikkelen?
"Mark Schippers, eigenaar van het bedrijf, komt uit de intensieve veehouderij. Daar bestaat HyCare al. In dit systeem staat de gezondheid van het dier centraal. Bij de varkenshouderij was het systeem het antwoord op de vraag hoe het gebruik van antibiotica verlaagd kon worden, maar in melkvee is dit geen probleem. Wat wel van groot belang is, ook in het kader van de duurzame zuivelketen, is dat koeien steeds ouder worden. Een dalende jongveebezetting maakt dit nog belangrijker."
Is de nieuwe stal een totaal andere stal om koeien te huisvesten, of gaat het om een nieuwe managementsysteem?
"Het is een nieuw managementsysteem; eigenlijk is het een implementatie op het gebied van hygiëne en verzorging dat op elk melkveebedrijf ingepast kan worden. Door dit in te zetten, kan de levensduur van de koeien verlengd worden (uitval wordt voorkomen). Dat doen we door infecties, als gevolg van een bacteriële besmetting, tegen te gaan. Op heel veel melkveebedrijven is de belangrijkste reden voor de gedwongen afvoer van een koe of kalf een infectie. Dit kwam uit ons eigen onderzoek naar voren, maar wordt ook bevestigd door onderzoeken van Wageningen UR. Wanneer veehouders hiervan bewust worden, dan kun je op een andere manier naar het bedrijf kijken."
Hoe kan management helpen om infecties bij koeien en kalveren tegen te gaan?
"Dat kan door de kans op bacteriën, die een infectie kunnen veroorzaken, op alle vlakken te verminderen. Ook ondersteunen we de koeien in de meest kwetsbare fase: rond het afkalveren en tijdens de transitie. Dit begint bij de ondernemer; wil hij hier wat mee doen of niet? Zo moet er een hygiënesluis ingericht worden, maar moet de ondernemer die ook daadwerkelijk gebruiken. Het voorkomt dat er (bijvoorbeeld via een dierenarts die verschillende bedrijven bezoekt) ziektes het bedrijf inkomen. We richten ons daarnaast op 4 pijlers, met als basis: een kiemarme leefomgeving creëren, want kiemvrij dat kan niet."
Wat zijn de 4 pijlers om infectiedruk terug te dringen?
"De eerste pijler is roosters en boksen desinfecteren, waarmee je het aantal kiemen onder controle houdt. De tweede pijler is schoon en kiemvrij drinkwater. Dat begint bij de basis, maar dan moet het water tijdens de verplaatsing naar de drinkbakken en in de bak zuiver blijven. We hebben watermonsters genomen en daaruit blijkt dat het op 70% van de bedrijven mis gaat. Nu is er wel een control om de leiding te spoelen via de KKM, maar het is niet gezegd dat dit water dan ook gebruikt wordt als drinkwater. We hebben gigantische verschillen gezien in het aantal kiemen bij de bron en de drinkbak. Op het melkveebedrijf is men veel met voer bezig, want dat is het belangrijkste onderdeel in de kostprijs. Echter, drinkwater kost niets. Het water bij de koeien zou water moeten zijn wat je zelf zou willen drinken. Het omzetten van voedsel naar melk kost al genoeg moeite. Werk daarbij wel altijd met een geregistreerd product."
Waar moet een melkveehouder nog meer opletten (naast drinkwater en schone boksen en roosters)?
"De derde pijler is ongediertebestrijding. Elke vlieg is er 1 te veel. Je gaat in deze periode in een mum van tijd van 2 vliegen naar miljoenen vliegen, en ook ratten en muizen moeten bestreden worden. Dit gebeurt zoveel mogelijk zonder giffen; maar als het niet anders kan, dan gebeurt het met een pesticide. Het grote probleem bij vliegen zijn echter de maden in put. De laatste pijler is het oppervlak waar koeien eten porie vrijhouden. Dit om te voorkomen dat er resten achterblijven, wat vooral bij warm weer voor problemen zorgt. Dit kan fors geld besparen; zo houdt het voor een bedrijf van 100 koeien (met gemiddeld 10.000 liter) bij gemiddeld €0,15 à €0,17 voerkosten in dat er €150.000 tot €170.000 via de voergoot verstek gaat."
De Hy is duidelijk, maar wat doen jullie extra rondom de verzorging van dieren?
"Een belangrijk punt is de verzorging van de klauwen. Koper mag niet en formaline is niet goed voor de huid, terwijl mortellaro een huidaandoening is. In onze visie pak je het probleem bij de bron aan. Dat houdt in dat de roosters gedesinfecteerd moeten worden en de klauwen verzorgd moeten worden. In de stal in Knegsel gebeurt dit via een mat waar de koeien overheen lopen als ze uit de melkrobot komen. Daar worden de klauwen schoongemaakt en met een PH-neutraal middel verzorgd. Het levert sterke klauwen op. Je houdt daarmee klauwaandoeningen onder controle, want het helemaal laten verdwijnen lukt niet. Ook ondersteunen we de weerstand van de koe tijdens de kwetsbare periodes."
Hoeveel veehouders werken nu met HyCare, en kan er al iets gezegd worden over de resultaten?
"1 melkveehouder werkt nu met dit systeem, maar we rollen het uit naar België en Duitsland. Ook in Nederland gaan we veehouders uitnodigen die de volgende stap willen zetten. De familie Seuntiëns werkt sinds januari met dit systeem, maar werkte al 1 jaar met diverse onderdelen binnen het systeem. Ze zijn ondertussen (als gevolg van het fosfaatreductieplan) teruggegaan van 220 naar 200 koeien, maar de melkproductie per dag ging van 10.300 liter naar 11.500 liter per jaar per koe. Het is nog kort dag, maar de leeftijd van koeien lijkt iets toe te nemen en mortellaro ging terug van 65% naar 10%. Ook de kosten voor de veearts laten, volgens de melkveehouder, een daling zien. Uiteindelijk zijn het relatief kleine investeringen die voor iedereen haalbaar zijn, maar die wel resultaat opleveren."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.