Zo stellen onderzoekers
Klimaat vraagt om minder regels en meer melkgeld
De toonzetter in de melkveehouderij is het klimaat, en om op dat gebied stappen te kunnen zetten zijn minder regels nodig. Echter, de prestaties die geleverd worden, moeten ook beloond worden via het melkgeld. Zo deden verschillende onderzoekers uit de doeken op het symposium 'Koe en Klimaat' van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV).
"Klimaat en natuurinclusieve landbouw. Dat zijn de onderwerpen die vandaag de dag leidend zijn", aldus Martin Scholten van Wageningen Universiteit. Scholten staat niet alleen aan het hoofd van een groep onderzoekers die zich bezighoudt met de veehouderij, maar is zelf ook betrokken bij Global Research Alliance. Vanuit die hoedanigheid kan hij stellen dat de Nederlandse veehouder (onbewust) al veel meer gedaan heeft dan de collega’s in Azië en Afrika.
Intensivering werkte goed
"Via intensivering werd bijvoorbeeld de broeikasuitstoot per kilo melk al steeds lager", zo laat Scholten weten. Dit wordt ook beaamd door Jerry van Dijk van Universiteit Utrecht. De broeikasuitstoot kwam gemiddeld gezien over 2016 uit op 1,15 per kilo product. "Het is niet alleen goed nieuws, want door de combinatie van een gegroeide veestapel en een iets lagere efficiëntie is de uitstoot in totaal wel toegenomen."
Dan zijn er nog 2 oplossingen: de kwaliteit op het bedrijf verbeteren of minder vee houden. "Bij een gelijkblijvende productie moet de uitstoot omlaag van 1,15 kilo naar 0,98 kilo CO2-equivalenten per kilo melk. Dat is bijna 2 keer zoveel als in de laatste 8 jaar", zo zegt Van Dijk. Een probleem wat hij direct aanstipt, is de waardering van de melk. "Die prijs is de laatste jaren amper veranderd en dat maakt een andere aanpak en verwaarding van de milieuprestaties noodzakelijk."
Te veel regels
Het is echter niet makkelijk om het te veranderen, want hier blijken de regels vaak in de weg te zitten. De onderzoeker uit Utrecht noemt bijvoorbeeld een project met varkens die in het bos lopen. "De regels zijn echter ingericht op varkens in stallen. Hoe plaats je een luchtwasser in het bos?" In de melkveehouderij zou afgestapt moeten worden van intensivering, maar dan moeten ook de andere partijen mee (bijvoorbeeld de bank en de overheid).
Van Dijk noemt ook nog Origine Green, het Ierse merk waarbij overheid, boeren, horeca en andere partijen samenwerken. Dit werkt zonder regels, maar door het actief ondersteunen van de verduurzaming ging de broeikasuitstoot in 1 jaar tijd van 1,18 naar 1,14 kilo CO2-equivalenten per kilo melk.
Scholten stelt dat wanneer veehouders de kwaliteit niet verbeteren, minder vee de nieuwe realiteit wordt. Hij stelt dit op basis van de geluiden vanuit de politiek. De grond, de koe en de mest. Het zijn allen onderdelen waar winst behaald kan worden. "Je kunt de vraag stellen of we de gierput nog nodig hebben, of dat we gelijk moeten 'oogsten'."
Niet 1 oplossing
Dat er meer dan 1 weg is om de uitstoot aan te pakken, blijkt wel tijdens de paneldiscussie. Onafhankelijk onderzoeker Anton Nigten geeft bijvoorbeeld aan dat 'anders voeren' de sleutel is tot een lagere gasuitstoot. "Een 100% gezonde koe leidt niet tot verlies." Onder meer het gebrek aan magnesium oplossen heeft al een positief effect. Vanuit de SGP en D66 blijkt ook animo voor onderzoek naar welke regels innovatie tegenhouden en of daar niet wat aan gedaan kan worden.
Henk van der Wind, een melkveehouder uit Maarsbergen (Utrecht), doet de oproep aan de politiek om afstand te nemen van de agenda van minder vee. "Dit geeft een negatief beeld, terwijl er juist positiviteit uit te halen valt." Waarmee Van der Wind meteen aangeeft dat de wil er zeker is om wat te doen voor het klimaat, maar dat er wel hulp nodig is. Minder regels en de melk beter belonen, zijn de adviezen van de onderzoekers.
Herma van den Pol
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.