Fosfaatreductie zet tanden in melkaanvoer

April wordt de eerste maand waarin melkveehouders te maken krijgen met een heffing of toeslag. Die staat in het teken van de GVE-regeling. Daarnaast is, in navolging van de eerste ronde, ook de tweede ronde voor de subsidie in gang gezet. Tel daar bij op dat er tot en met week 15 bijna 50 procent meer koeien zijn geslacht, in vergelijking tot dezelfde periode één jaar eerder. Het is klip-en-klaar dat al deze ontwikkelingen effect gaan hebben op de Nederlandse melkaanvoer.

Hoeveel melk is er minder?
In eerste instantie hebben de melkveehouders vooral gezocht naar oplossingen in de hoeveelheden jongvee. Ook werd geprobeerd om eerst de minst productieve dieren op te ruimen. Naarmate de regeling verder zijn beslag krijgt, is dit misschien niet voor iedereen meer mogelijk.

Maar hoeveel melk is er dan minder? Dat het effect van de regeling merkbaar is in de melkaanvoer wordt vanuit de markt beaamd. Echter, hoeveel melk er minder is, blijft giswerk. Enkele geluiden geven zelfs al aan dat de piek in de melkaanvoer achter de rug is. Voor een dergelijke stelling is het nog wel wat aan de vroege kant. Dat komt mede door het relatief koude weer van de laatste dagen.

Dat er merkbaar minder melk aanwezig is, begint voor een spanning te zorgen. Dit doordat er al ruim van tevoren contracten afgesloten zijn en die moeten wel nagekomen worden. Hoewel iedereen het heeft zien aankomen, werd er tot nu toe niet op geacteerd.

Prijs spotmelk 
De prijzen op de spotmarkt reageren nog niet op deze ontwikkeling. Dat is logisch, want Nederland kent deze week een gebroken week. Alleen leggen veel andere Europese lidstaten maandag het werk neer en vieren dan de Dag van de Arbeid. Dat is een dag minder verwerking, die vooral in de nicheproducten, druk veroorzaakt. 

In de spotmarkt valt dit nog wel mee en blijven de prijzen goed staan. In Nederland staat de spotprijs gemiddeld op 31 euro per 100 kilo melk, dit is bij 4,4 procent vet. In het noorden van Duitsland komt de prijs uit op 29,50 euro per 100 kilo melk, dit bij 3,7 procent vet. Het zuiden schrijft een prijs van 30 euro op. In het zuiden van Duitsland sneeuwt het wel weer. Dat geeft aan dat er van veel extra liters melk nog geen sprake is.

Ook in de roomprijs en die van magere melkconcentraat is het effect van de gebroken weken voelbaar. De roomprijs zakte aan het eind van vorige week al iets weg, maar daalt begin deze week door tot 5.100 euro per ton af fabriek. Gemiddeld komt de prijs uit op 5.175 euro per ton af fabriek. Ook magere melkconcentraat doet een stapje terug en komt uit op 1.150 euro per ton droge stof af fabriek.      

Ruimte voor hogere prijzen magere melkpoeder
In de fabricaten wordt vooral een mildere ondertoon in de handel van magere melkpoeder gezien. Interventie heeft hier een bodem gelegd. Daardoor krijgen de verkopers meer ruimte om hogere prijzen te vragen. In Nederland neemt de prijs toe tot 173 euro voor food en tot 169 euro per 100 kilo voor feed. In Duitsland komt de prijs uit op 1.700 tot 1.800 euro per ton, tegen 1.650 tot 1.700 euro per ton voor magere melkpoeder veevoer. 

Volle melkpoeder lift mee op de hogere prijzen in vet en komt uit op 268 euro per 100 kilo in Nederland. In Duitsland is dat 2.700 tot 2.800 euro per ton. De vraag naar kaas en boter blijft ook goed. Zo blijft de prijs van Gouda staan op 2,95 tot 3,20 euro per kilo.

Meer variatie zit er in de prijs van boter. Zo schrijft Duitsland een stabiele prijs op van 4,40 tot 4,45 euro per kilo, waar de prijs in Nederland oploopt naar 452 euro per 100 kilo. Door de laatste stijging begint Nederland uit te lopen op andere landen.

Verlaging melkprijs Arla valt op        
Het laatste puntje van aandacht is de tegenstelling die gezien wordt in de melkprijs. Zo daalde de prijs van Arla over mei, waar FrieslandCampina de prijs juist niet wijzigde. Vooral de zet van Arla valt op, omdat de piek van de melkproductie in zicht is en prijzen ondanks dat toch oplopen. Magere melkpoeder rendeert nog steeds slecht, maar de andere fabricaten zijn in staat om dat op te vangen. Zelfs voor DMK/DOC Kaas is de verwachting dat prijzen stabiel blijven.   

De verlaging van de prijs door Arla is door de ontwikkelingen in de markt geen reden voor paniek. Vooral omdat het Britse onderdeel de prijs liet staan. Tegelijkertijd kunnen Nederlandse verwerkers gaan profiteren van meer speelruimte door minder melk.