Nieuws Grondmarkt
Belgen verhandelen steeds kleinere stukken grond
De landbouwgronden die in België over 2019 verhandeld zijn, kennen een kleinere oppervlakte dan in het jaar daarvoor, zo blijkt uit de Notarisbarometer landbouwgronden van de Federatie van het Notariaat (Fednot). Daarmee wordt de trend van de afgelopen jaren doorgezet: de gemiddelde oppervlakte van verhandelde Belgische landbouwgrond is inmiddels ruim 20% kleiner dan 5 jaar terug.
In België is over 2019 een gemiddelde oppervlakte verhandeld van 1,1 hectare, een afname van 7,3% ten opzichte van 2018. De cijfers in het rapport van de Federatie van het Notariaat tonen aan dat de trend van de afgelopen jaren daarmee wordt doorgezet: tussen 2015 en 2019 is de gemiddelde oppervlakte van verhandelde landbouwgrond in het land namelijk met 20,8% afgenomen. Kortom: 1 verhandeld perceel was gemiddeld een vijfde kleiner dan vijf jaar terug.
Versnippering
Dat bij de transacties van agrarische grond steeds kleinere stukken grond worden verhandeld, komt onder meer door versnippering als gevolg van overlijden en verervingen. "Vroeger werd het landbouwbedrijf als een economisch waardevol iets gezien. Er was daarom altijd wel een kind in het gezin om het bedrijf, inclusief de losse stukjes grond, over te nemen. Het bedrijf bleef daardoor intact", zo licht Anthony Wittesaele, notaris in Tielt, toe. "Hoewel het bedrijf vaak nog wel wordt overgenomen, is het inmiddels ook zo dat de losse stukken grond verdeeld worden over de rest van de kinderen. Zij verpachten of verkopen dit vervolgens."
Een tweede reden voor de afname van de gemiddelde oppervlakte van verhandelde grond is dat de grotere bedrijven in België (met name als gevolg van wetgeving) steeds meer grond nodig hebben om rendabel te kunnen blijven draaien. "Zij kopen of pachten kleine stukken grond die grenzen aan hun bedrijf, bijvoorbeeld van bovengenoemde 'kinderen'." Tenslotte kan de daling komen door het feit dat stukken grond steeds vaker opgesplitst worden. "Bijvoorbeeld omdat de gemeente of provincie een fietspad wil aanleggen."
Grootste percelen verhandeld in Wallonië
Als we kijken naar de cijfers in Wallonië en Vlaanderen, dan is duidelijk dat de grootste percelen verhandeld zijn in Wallonië. De gemiddelde verhandelde oppervlakte komt in die regio namelijk uit op 1,3 hectare, al is dit 9,5% kleiner dan in 2018. In de afgelopen 5 jaar is de verhandelde oppervlakte in Wallonië met maar liefst 27,5% afgenomen. Daarbij vallen met name de Waalse provincies Namen (-24,5% tot 1,4 hectare) en Luik (-14,4% tot 1,2 hectare) op.
In Vlaanderen komt de verhandelde oppervlakte van landbouwgrond gemiddeld uit op 1,0 hectare, wat 6,4% kleiner is dan vorig jaar. Over de afgelopen 5 jaar is zelfs een daling zichtbaar van 17,6%. In Vlaanderen komt de grootste procentuele daling op het conto van Antwerpen. In die regio is de oppervlakte afgelopen jaar met 10,1% gedaald tot 0,9 hectare. De provincies Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant laten daarentegen juist stijgingen zien: +2,4% en +6,0%.
Er is nog een regio die in het oog spring: Luxemburg. In die regio is juist een stijging zichtbaar (+6,5% naar 1,5 hectare). "Wallonië en Vlaanderen hebben beiden een andere instelling aangaande landbouw. Richting het zuiden van Wallonië is nog altijd een landbouweconomie merkbaar. Dit betekent dat de bedrijven vaak nog volledig worden overgenomen, net zoals vroeger. Een versnippering van de landbouwgrond is hier dan ook minder snel te verwachten."
Kimberly Bakker
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
