Analyse Granen & Grondstof
Ruslands graanexport blijft achter op vorig seizoen
Concurrentie vanuit het Zwarte Zeegebied wordt veel genoemd als oorzaak voor de matige Europese graanexport. Die theorie wordt niet ondersteund door de Russische exportcijfers. In de eerste helft van het seizoen voerde Rusland namelijk 5,6% minder tarwe uit. Telers in Brazilië hebben problemen van een heel andere orde. Een naar verwachting goede graanoogst legt het gebrek aan voldoende opslagen in het land pijnlijk bloot.
Het maartcontract voor tarwe op de Matif sloot gisteren €2,75 lager op €231,25 per ton. Op de CBoT deed tarwe een klein stapje omhoog met 0,2% naar $5.46¼ per bushel. Maïs sloot 0,5% lager op $4.74½ per bushel. Soja bewoog vooral zijwaarts en sloot uiteindelijk 0,1% hoger op $10.43 per bushel.
De Europese tarwe-export blijft wat haperen. Het lopende seizoen tot en met 12 januari heeft de EU 11,49 miljoen ton tarwe geëxporteerd. Vorig jaar deze tijd stond de teller op 17,63 miljoen ton. Stevige concurrentie van tarwe uit het Zwarte Zeegebied wordt als belangrijke oorzaak genoemd door analisten als oorzaak voor de matige Europese export.
Die theorie wordt niet bevestigd door de exportcijfers die de Russische Graanunie bekendmaakte. Rusland exporteerde in de eerste helft van het exportseizoen (juli tot en met december 2024) namelijk 5,6% minder graan vergeleken met een jaar eerder. De export kwam afgelopen halfjaar uit op 34,26 miljoen ton tegen 36,21 miljoen ton een jaar eerder. De export van tarwe kwam wel 0,7% hoger uit, op 30 miljoen ton. De uitvoer van gerst viel 27% lager uit naar 2,9 miljoen ton. Rusland exporteerde 46% minder maïs vergeleken met een jaar eerder, namelijk 1,3 miljoen ton volgens de Graanunie.
"Als we ons baseren op een beschikbare graanvoorraad voor de export dit seizoen van 56 miljoen ton, waarvan 46 miljoen ton tarwe, is op 1 januari 61% van de graanvoorraad geëxporteerd en 65% van de tarwevoorraad", legt Elena Tyurina hoofdanalist van de Graanunie uit bij Interfax. "Er is dus nog 21,7 miljoen ton graan beschikbaar voor de export inclusief 16 miljoen ton tarwe."
Problemen door grote oogst
Brazilië verwacht voor het seizoen 2024/25 een goede graanoogst. De totale oogst wordt door de Braziliaanse overheidsdienst Conab geraamd op 322,4 miljoen ton. De grote oogst brengt problemen mee voor wat betreft de opslagcapaciteit die beschikbaar is in het land. Volgens het Braziliaanse CBS is er namelijk maar 222,3 miljoen ton aan opslag beschikbaar. Voor 31% van de oogst moet dus een andere oplossing gevonden worden. Een deel van de oogst kan direct verkocht en geëxporteerd worden. Door nat weer tijdens het zaaien is een deel van de gewassen laat gezaaid en daardoor wordt het oogstmoment naar achter geschoven. Alles is straks tegelijk rijp waardoor de beperkte opslagcapaciteit nog nijpender wordt, waarschuwen lokale bronnen.
"Het opslagtekort bereikte 124 miljoen ton in 2024, en dit jaar zal dat waarschijnlijk met minstens 5 miljoen ton toenemen. Met een recordoogst van sojabonen en een sterke maïsoogst zou het scenario nog kritieker kunnen worden," waarschuwt Paulo Bertolini, voorzitter van de belanggroep voor de mechanisatiebranche, in de Braziliaanse media. Investeren in extra opslagcapaciteit op de boerderij zou een oplossing zijn. De bureaucratie verhindert investeringen in silo's volgens Bertolini.
"Voor circa 2 tot 3 miljoen real (circa €320.000 tot €480.000) kan een teler een eenvoudige opslag bouwen. Dat is grofweg de prijs van een paar trekkers. Voor het kopen van een trekker is een bankgarantie voldoende. Voor het bouwen van een silo is echter ook een milieuvergunning, een installatievergunning, exploitatievergunning en een hypotheek op de grond nodig. Al die bureaucratische lagen maken financiering duur en traag." Zonder voldoende opslag op de landbouwbedrijven moeten handelaren en verwerkers de kosten voor opslag op zich nemen. Die inefficiëntie in de keten vertaalt zich uiteindelijk in de prijzen volgens Bertolini.