Achtergrond Granen & Grondstof
Eerste signalen tonen aan: geen tarwetopper dit jaar
Het oogstseizoen is nog maar net begonnen maar, de eerste signalen voor de opbrengst en kwaliteit van wintertarwe in Nederland zijn niet erg gunstig. Akkerbouwers moeten het met twee tot drie ton minder doen dan ze gewend zijn. Graancollecteurs hopen dat later gezaaide gewassen beter presteren.
Bijzonder met een hoofdletter B. Zo kun je het groeiseizoen wel omschrijven. Voor de granen is dat niet anders. Slechts een klein gedeelte werd voor de vele regenval ingezaaid. Juist deze wintergerst en tarwe heeft last gehad van een hoge ziektedruk. Mede daardoor vallen de opbrengsten gewoonweg tegen. Donker en nat weer in de bloeiperiode heeft daar eveneens niet aan bijgedragen. "Dit zien we vooral terug in de hectolitergewichten, die maar net boven de 70 zitten", zegt Bram de Visser van CZAV. "Aan het begin van het seizoen verwacht je normaal boven de 80 te starten."
Gisteren de tarwe met een strookje #urgenda klavermengsel geoogst. Een hele andere beleving om in zo'n gewas te lopen! Dit project heeft best veel potentie denk ik, zeker voor de biodiversiteit. Maar zo'n onderzaai geeft ook nog veel risico's en uitdagingen! pic.twitter.com/wBX0ySkqQG
— Johan van Beek (@johan_2710) July 21, 2024
Langgerekt seizoen
"Op veel plekken in Nederland is eind vorige week begonnen met het oogsten van de eerste wintertarwe", weet Aart den Bakker, manager granen bij Agrifirm. "Niet alleen in het zuiden en Flevoland, maar ook in Groningen. Het is een bijzonder jaar, dat blijkt maar weer. Je ziet gewassen die eraan toe zijn, maar ook nog hele groene (zomer)tarwe. De verwachting is dat we een langgerekte oogst krijgen." Die mening is ook George Pars van het gelijknamige bedrijf uit Sint-Jacobiparochie toebedeeld. "Ook in Friesland is al de eerste vroege tarwe geoogst", weet hij. "In Flevoland, waar we actief zijn met Poldergraan, is al meer gedorst vorige week. Waarschijnlijk komt de oogst deze zomer heel verspreidt binnen.
CZAV heeft uit alle delen van hun werkgebied in Zuidwest-Nederland afgelopen week en begin deze week wintertarwe ontvangen. "Daarnaast wordt nog een laat perceel wintergerst geoogst en ook al de eerste zomergerst", weet De Visser.
De eerste 2 percelen tarwe zijn er af.
— De Hoekse boerin (Trudy) (@Trudy_dJ) July 22, 2024
Chevignon; 8ton per hectare
Addiction; 8ton per hectare.
Zonde, want de Addiction stond er tot enkele weken voor de oogst prachtig op. Maar onvoldoende beschermt tegen septoria. #addiction #chevignon #tarwe2024
De eerste geluiden voor tarwe komen op zo'n zeven tot acht ton per hectare. Er zijn uitschieters naar boven bij, maar ook naar beneden. Het hectolitergewicht schommelt veelal tussen de 70 en 73. Ook hier zijn uitschieters te vinden, tot 75 en 76, maar dat is dit seizoen een uitzondering. "Vorig jaar waren de vroeg gezaaide percelen goed en de zomergranen slecht door droogte", zegt Pars. "Dit jaar is het denk ik precies andersom, afgaand op de stand in het land. De tarwe en wintergerst heeft veel last van ziektes gehad, wat impact heeft op de opbrengst." Den Bakker ziet vooral veel septoria-aantasting in tarwe. "Dat vreet opbrengst." "Is het vlagblad niet vrij van ziektes, dan kan de plant ook niet optimaal zonlicht opnemen en benutten", vult De Visser nog aan.
Ook zomergerst binnen
Dat de wintertarwe twee tot drie ton minder opbrengst geeft dan gebruikelijk is op kleigrond komt niet helemaal als een verrassing. De opbrengst van de wintergerst was niet veel beter. Sommige percelen haalde negen ton, maar er zijn ook uitschieters naar beneden. Agrifirm heeft inmiddels ook de eerste zomergerst ontvangen, maar het is nog te vroeg om al iets over de brouwwaardigheid te kunnen zeggen, zo geeft Den Bakker aan.
Het areaal wintertarwe is volgens CBS-cijfers dit jaar met liefst 34% afgenomen, tot 80.000 hectare. "Dit verschilt wel sterk per provincie", ziet Pars. "In Flevoland is er misschien maar 10% minder gezaaid, terwijl dat in Friesland zeker een kwart is." Een deel van dit areaal is opgevuld met zomertarwe en gerst. Het areaal zomertarwe verdubbelde zelfs. "Dankzij voldoende vocht staat de zomertarwe er prima op", aldus Pars. "Dat geldt overigens ook voor de wintertarwe die nog in januari is gezaaid." Ook De Visser ziet dat beeld in zijn werkgebied. "De late percelen wintertarwe staan er opvallend goed op en dat geldt ook voor de vroege zomertarwes."
Tarwe Addiction gedorssen 10 oktober gezaaid. 7300 kg per ha bij 14.6 % vocht en een hectoliter gewicht van 73.7 Met flinke variatie binnen het perceel van 5 ton t/m 11 ton. Tevreden nadat ik het hele jaar vervloekt heb om zijn ziektegevoeligheid. pic.twitter.com/cZWb5Myaaw
— Frank Kuijpers (@FrankPKuijpers) July 19, 2024