Oekraïense landbouw raakt in vicieuze cirkel

Het maartcontract voor tarwe op de Matif sloot gisteren €1 lager op €208,50 per ton. Op de CBoT sloten alle granen, zij het nipt in het groen. Tarwe pluste drie kwartjes hoger en kwam daarmee uit op $5.97½ per bushel. Maïs kwam 0,3% hoger uit en sloot op $4.30½ per bushel. De sterkste stijger afgelopen handelssessie was soja dat een plus van 0,8% noteerde naar $11.93 per bushel.

Russische graanexporteurs leken het lek boven te hebben. De opleving in de uitvoer bleek echter maar van korte duur. Volgens SovEcon exporteerde Rusland vorige week 860.000 ton graan waarvan 720.000 ton tarwe. De week daarvoor ging er 1,29 miljoen ton graan het land uit. Ikar verlaagde de prijs van Zwarte Zeetarwe met $4 naar $224 per ton. Het Kremlin verhoogde vorige week overigens de exportheffing op tarwe met 7%.

De eindjes aan elkaar knopen
Het Oekraïense ministerie van Landbouw verwacht dat het beteelde areaal zomergewassen in 2024 ongeveer gelijk zal zijn aan 2023. Er worden wel vraagtekens gezet bij de kwaliteit van het gebruikte uitgangsmateriaal door Mykola Solsky, de minister van Landbouw. Het weer werkte afgelopen herfst niet mee voor het zaaien van wintertarwe en daarom zal er waarschijnlijk meer zomertarwe gezaaid worden. "Er zal beslist geen groter areaal beteeld worden. Ik geef toe, over het geheel is er een krimp en de vraag is: welke gewassen kunnen gezaaid worden? We hebben maar drie opties: zonnebloemen, soja en maïs", vertelt Solsky bij Reuters. Soja heeft de voorkeur van Oekraïense boeren, maar gebrek aan hoogwaardig zaaizaad is een obstakel. De prijs voor zonnebloempitten is relatief laag en in verband met gewasrotatie zijn er voor dit gewas weinig uitbreidingsmogelijkheden.

Gebrek aan liquide middelen, onder meer door de exportproblemen veroorzaakt door de oorlog, heeft boeren ertoe gedwongen te bezuinigen op tarwezaad. De wintertarwe is tot nu toe zonder veel schade door de winter gekomen, maar wat de kwaliteit van de komende oogst gaat worden is onzeker volgens Solsky. "Er is één probleem, en dat is dat de kwaliteit van ons zaaizaad slechter en slechter aan het worden is. Het lijkt wel of telers bezuinigen op wintertarwezaad. Dat is een van de redenen voor de verslechterende tarwekwaliteit." In het laatste jaar voor de oorlog oogstte Oekraïne 110 miljoen ton graan en oliehoudende zaden. In 2023 daalde dat naar 81 miljoen ton, deels omdat gebied bezet is door Rusland maar ook door gebieden die niet beteeld kunnen worden vanwege mijnen.

Landbouw is booming in Argentinië
Bioceres Crop Solutions (leverancier van onder andere gewasbeschermingsmiddelen, kunstmest en zaaizaad) verwacht groei op de Argentijnse thuismarkt door de deregulering van de economie door president Milei. In december devalueerde de regering de peso met 54%. De inkomsten uit granen voor de Argentijnse boeren stegen daardoor. De prijs van die producten is namelijk gerelateerd aan de dollar. Er is een directe stijging in de koopkracht van boeren, volgens de topman van Bioceres. Als boeren van een meer conservatieve kostenbesparende houding gaan naar een om de opbrengsten te maximaliseren, investeren ze onder meer in de producten die Bioceres levert. "Er zit een emotionele kant aan. Je gaat van een regering die je slecht behandelde naar een regering die je een beetje beter behandelt", zegt Bioceres-CEO Federico Trucco bij Bloomberg. "Ik geloof dat een positieve stemming zich vertaalt in actie: boeren gaan weer investeren in gewassen en breiden het areaal uit."