Prijs koolzaad blijft ook hoog na forse aderlating

Vrijdag 2 december sloot de Matif op €566,75 per ton voor het februaricontract. Dat is de laagste prijs in meer dan vijftien maanden. In een maand tijd is de koers €110 afgewaardeerd, een daling van 16%. Vergeleken met de koers van sojabonen lopen de koolzaadkoersen niet ver uit de pas, maar puur kijkend naar de olie is het opmerkelijk te noemen.

Klik hier om meer graannoteringen te bekijken.

2,3 miljoen ton meer koolzaad
Volgens de laatste cijfers van de Europese Commissie wordt voor komend oogstjaar 19,4 miljoen ton koolzaad verwacht. Dat is 2,3 miljoen ton meer dan dit jaar is geoogst. Dat nieuws was afgelopen week voldoende om de koers op de Matif verder de kop in te drukken. Een hogere oogstverwachting heeft onder andere te maken met meer hectares koolzaad en een gunstige gewasontwikkeling deze herfst. Ondanks de droogte heeft het koolzaad kunnen profiteren van hoge temperaturen. Daardoor zijn ook de later gezaaide percelen goed tot wasdom gekomen, ondanks lokale problemen met onder andere insectenvraat.

Vooral in Frankrijk, Duitsland en Polen hebben akkerbouwers meer hectares koolzaad gezaaid deze zomer. Gunstige marktperspectieven na historisch hoge marktprijzen hebben telers hiertoe aangezet. De marktprijs mag dan zijn gedaald, op de lange termijn gezien is het nog altijd aantrekkelijk. Dat geldt ook voor andere oliehoudende zaden zoals zonnebloemen, waar eveneens veel interesse voor is. Oekraïne heeft misschien wel de productie, maar de export blijft haperen. Zolang dit het geval is kunnen andere landen profiteren van deze onbalans in de markt.

Canadese oogst
Canada, de derde koolzaadproducent ter wereld, ziet zijn oogst met bijna een derde toenemen tot 18,2 miljoen ton in 2022. Dat is niet zo gek na het desastreus slechte jaar 2021. Het areaal daalde volgens nieuwe cijfers van Stat Canada met 3,9%, maar de hectare-opbrengst ligt veel hoger. Ook de opbrengsten van granen en koolzaad liggen hoger in Canada. Bij tarwe werd zelfs een recordoogst binnengehaald.

Australië (de nummer vijf in de koolzaad top tien) worstelt met een moeizame oogst aan de oostkust. Het La Nina weerspatroon zorgt ervoor dat veel neerslag is gevallen. Ook hebben stormen gewassen verwoest. Desondanks blijft de recordhoeveelheid van 7,3 miljoen ton voor dit seizoen staan. De kwaliteitsstandaarden voor koolzaad zijn op aandringen van de Australische federatie voor oliezaden (AOF) naar beneden bijgesteld, omdat anders te veel partijen worden afgekeurd vanwege schimmelvorming. De grootste verwerker van koolzaad (GrainCorp) is noodgedwongen in het verzoek meegegaan.

Prijs bovengemiddeld
Met alle koolzaad in de grond voor een nieuw seizoen kunnen akkerbouwers in Europa nu weinig doen. Maandag 5 december zitten de koersen weer enkele euro's in de lift, zowel voor de huidige oogst als de nieuwe. Een prijsniveau van €575 per ton voor levering augustus is nog altijd 39% boven het vijfjarig gemiddelde. Dat biedt goede indek-kansen. Mocht de goede Europese oogst inderdaad waarheid worden, dan neemt de (prijs)druk alleen maar verder toe.

Een mogelijk gevaar voor koolzaad in de EU is winterweer. Met de start van de meteorologische winter is er inderdaad een koude wind gaan waaien. Vooral in het noorden van Europa en de Centraal-Europese landen betekent het de komst van kouder weer en mogelijk ook significante sneeuwval. Die is niet alleen nodig om vochtreserves aan te vullen, maar ook om de 'malse' koolzaadgewassen (en ook wintergranen) te beschermen mocht het kwik wel een duik nemen.