Dit betalen Europese fabrieken voor suikerbieten

Ook in Nederland stijgt de bietenprijs beduidend, al is het definitieve resultaat pas begin volgend jaar bekend. Een prijs van €52 per ton – zoals nu wordt verwacht – betekent een verhoging van minstens 30%. Dergelijke percentages worden ook door andere Europese bietenverwerkers verwacht.

Frankrijk: Tereos en Cristal Union
Suikerproducent Tereos – de grootste in Frankrijk – doet er nog een schepje bovenop en komt met een prijs die 40% hoger ligt in 2022 ten opzichte van een jaar eerder. De coöperatieve telers hebben half oktober te horen gekregen dat de organisatie €41,85 per ton bieten (bij 16% suiker) uitbetaalt in 2022. Dat is inclusief premies. Vorig jaar lag de prijs nog een desastreus slechte €29,90 per ton. Cristal Union presenteerde eerder dit jaar al een minimumprijs van €35 per ton, die stijgt tot €40 in 2023. Beide coöperaties hebben een goede reden om hun telers een rendabele prijs voor te schotelen. De Franse boeren committeren zich namelijk contractueel voor een teeltperiode van vijf jaar. De helft van deze contracten loopt in 2023 af. Het rendement van de teelt komend seizoen is dus medebepalend voor de Franse bietenteelt tot en met 2027.

Naast de twee coöperaties telt Frankrijk nog een aantal particuliere bietenverwerkers zoals Sucrerie de Souppes en Lesaffre Group. Saint-Louis Sucre – een dochteronderneming van Südzucker, kondigde eerder al een garantieprijs van €35 per ton aan, en heeft de prognose voor de verwachte eindprijs inmiddels verhoogd tot €43.

Duitsland: Südzucker, Nordzucker & Pfeifer & Langen
Ook de Duitse coöperatieve bietenverwerkers kunnen de balans nog niet opmaken in het lopende verwerkingsjaar. Beide kwamen aan het begin van dit jaar al met een verwachte minimumprijs van €40 per ton, wat gezien de ontwikkelingen op de suikermarkt ook zonder grote problemen gerealiseerd gaat worden. Pfeifer & Langen kent verschillende prijssystematieken voor hun telers. Het vaste contract voor teeltjaar 2022 ligt op €40 per ton. Een flexcontract – dat meebeweegt met de suikermarkt – is half november goed voor zelfs €55 per ton, zo laat het bedrijf weten. Ook Cosun Beet Company, actief met één fabriek in het Noord-Duitse Anklam, heeft eerder een minimumprijs van zo'n €40 beloofd.

België: Tiense Suiker & Iscal Sugar
Tiense Suikerraffinaderij – eveneens een dochterbedrijf van Südzucker – heeft voor dit seizoen een garantieprijs van €38 per ton (bij 18% suiker!) afgekondigd, wat aan het begin van dit jaar al gebeurde. De nabetaling volgt pas halverwege volgend jaar. Volgens de Confederatie van de Belgische Bietenplanters (CBB) kan het bedrag daarmee uiteindelijk oplopen tot €50 per ton, inclusief pulpvergoeding. Voor volgend seizoen heeft Tiense Suiker de minimumprijs gelijk gehouden aan die van dit jaar.

Concurrent Iscal Sugar heeft de uitbetalingsprijs gekoppeld aan de suikermarkt. Iscal heeft naar eigen zeggen de suiker voor gemiddeld €700 per ton of hoger verkocht. Dat correspondeert voor telers met een prijs van €45,90 per ton bij 17,5% suiker en is exclusief de pulpvergoeding. CBB overlegt met Iscal Sugar ondertussen over de prijsstelling voor volgend jaar. Zij eisen een hogere prijs, waar de verwerker vooralsnog niet in meegaat. Dit betekent dat het resultaat volgend seizoen slechts een euro per ton hoger ligt, of in het uiterste geval €3,34, als de suikerprijzen nog verder stijgen.

Polen: Polski Cukier, Nordzucker, Südzucker & Pfeifer & Langen
Polen – een van de grootste Europese suikerproducten – kent een direct gekoppelde steun voor de bietenteelt vanuit het GLB. De exacte hoogte daarvan wordt jaarlijks door de Europese Commissie bepaald en is afhankelijk van de wisselkoers tussen de euro en złoty. In 2022 krijgen telers 1.807 złoty per hectare, omgerekend €385. Vorig jaar was dat €330.

Polski Cukier (Krajowa Grupa Spożywcza) betaalt dit jaar €46,46 per ton uit. Bij Nordzucker schommelt die prijs tussen de €39,43 en €42,54 per ton, afhankelijk van het type contract. Züdsucker betaalt €44,21 (€50 bij 18% suiker) en Pfeifer & Langen kent met €47,57 per ton dit jaar de hoogste prijs. Al deze prijzen zijn gebaseerd op 16% suiker.

Dat zijn nette prijzen Europees gezien. Volgend jaar verhoogt Pfeifer & Langen de prijs verder, tot €48. Daarmee ligt het prijsniveau nog wel onder wat in Duitsland wordt aangeboden. Nordzucker verhoogt de éénjarige en meerjarige contracten volgend seizoen met €6 tot minimaal €41 tot €42,10. De andere verwerkers hebben nog geen prijzen genoemd.

Verenigd Koninkrijk: British Sugar
British Sugar in Engeland betaalt traditioneel een van de laagste bietenprijzen uit in Europa. Ook vandaag de dag is dat niet anders. Het is een van de redenen waarom het areaal op het eiland behoorlijk is gedaald. In tien jaar tijd nam de teelt met ruim 11% af; van 104.000 naar 92.100 hectare. Voor dit jaar betaalt de enige bietverwerker, British Sugar, €30,90 per ton voor zowel de gecontracteerde tonnen als de surplusbieten. Telers die een 'marktcontract' hebben getekend – waarbij de prijs aan de suikermarkt is gekoppeld – kunnen per ton bieten op €6,66 extra rekenen.

Voor 2023 gaat British Sugar fiks omhoog, tot £40. Dat is omgerekend €45,78. Die bodem geldt ook voor meerjarige contracten, waarin nu nog €36,62 wordt uitbetaald. Voor Britse telers is de stijging van 48% een welkome opsteker, maar in vergelijking tot andere Europese landen blijft de Britse bietenprijs relatief magertjes.

Conclusie
Zonder uitzondering hebben de Europese bietenverwerkers kunnen profiteren van de fors hogere suikerprijzen. In de zomer bedroeg de Europese suikerverkoopprijs €700 per ton, waarna er maandelijks €100 per ton bijkwam. Hierdoor steeg de prijs van €700 tot €1.000 in september, schrijft CBB-voorzitter Bruno de Wulf. Tegelijk zijn ook de verwerkingskosten van bieten voor fabrieken fors toegenomen. In 2020 bedroegen deze €25 per ton suiker, wat een jaar later al €75 was. Voor dit jaar wordt ruimschoots een verdubbeling van dit bedrag verwacht. Ook telers zien hun kostenplaatje flink stijgen, waardoor een 40% hogere bietenprijs ook broodnodig is om het concurrerend te houden ten opzichte van graan.