Europese akkerbouwer all-in op teelt oliezaden

De Europese Commissie verwacht dat akkerbouwers in de EU27 in totaal 5,94 miljoen hectare koolzaad zaaien waarvan het grootste gedeelte al in de grond zit als winterkoolzaad. Afgelopen seizoen bedroeg het areaal 5,33 miljoen hectare. Dat is een plus van 11,5%. Ten opzichte van het vijfjarig gemiddelde groeit het areaal met een iets bescheidenere 6%.

Meer koolzaad in Duitsland
De Duitse coöperatieve koolzaadverwerker Rapool schat in dat in het land 1,1 miljoen hectare koolzaad is gezaaid. Dit ondanks droge en moeilijke omstandigheden tijdens het zaaien. Tot en met half september is er nog koolzaad gezaaid, waar dat normaal niet later dan ongeveer 5 september is. Afgelopen jaar bedroeg het areaal nog 999.500 hectare en krabbelde de teelt al iets op. Eén van de hoofdredenen waarom Duitse boeren op koolzaad inzetten, is de markt voor biobrandstoffen. Hoge olie- en dieselprijzen zorgen ervoor dat biodiesel met bijmenging van koolzaad weer lucratief is.

De Europese Commissie gaat momenteel uit van een theoretische opbrengst van 19,28 miljoen ton koolzaad bij de huidige oppervlakte. Dat is 13% meer dan het afgelopen seizoen werd geoogst en 12% meer dan het meerjarig gemiddelde. Ondanks een droge zomer presteerde koolzaad in Europa goed dit jaar, onder andere in Frankrijk. Ook daar hebben akkerbouwers meer hectare ingezaaid.

Meer oliehoudende zaden
In totaal wordt de oogst van oliehoudende zaden voor komend seizoen op 32,24 miljoen ton geraamd. Dat is een plus van ruim 7% vergeleken met vorig seizoen en het meerjarig gemiddelde. De teelt van zonnebloemen stijgt naar verwachting met 17% - tot 5,1 miljoen hectare – en die van sojabonen zelfs met 19%, goed voor 1,12 miljoen hectare. Vooral in Spanje en Roemenië zetten boeren vaker in op zonnebloemen.

Krimp in eiwitgewassen
De teelt van eiwitgewassen krimpt juist, meldt de EC. Er worden naar verwachting minder veld- en tuinbonen en lupinen geteeld. In totaal krimpt het areaal met 1,6% tot 1,42 miljoen hectare. Bij een gemiddelde oogst kan de opbrengst wel hoger uitkomen. Vooral de teelt van tuinbonen laat een krimp zien. Veldbonen blijven met 770.000 hectare stabiel in Europa. Het nieuwe GLB, dat vanaf 1 januari van kracht wordt, lijkt de teelt van eiwitgewassen vooralsnog niet op te voeren terwijl dit wel een doel is.

Werd eerder nog geschreven over een fors grotere Canadese koolzaadoogst, het Canadees landbouwministerie rekent nu toch met een iets lager cijfer. Dat heeft vooral te maken met een areaal dat 4% is afgenomen tot 8,6 miljoen hectare. Goed voor 18,4 miljoen ton koolzaad. Statistics Canada meldde vorige maand nog dat dit jaar 19,5 miljoen ton geoogst kon worden.

Australië behaalt recordexport
Voor het derde jaar op rij heeft Australië met het weerfenomeen La Nina te maken die ervoor zorgt dat vooral de oostkust van het land rijkelijk veel neerslag krijgt. Lokaal zorgt dat voor problemen, aan de andere kant zijn grotere oogsten een gevolg. Het Australisch agrarisch bureau Abares rekent met 6,64 miljoen ton koolzaad die dit seizoen geoogst gaat worden tegenover 6,76 miljoen ton vorig seizoen. Vooral Europa is een grote exportklant. In seizoen 2021-2022 heeft Australië 5,64 miljoen ton van het zwarte goud geëxporteerd. Dat is het grootste volume in 10 jaar tijd. Europa nam hiervan 3,39 miljoen ton af in de periode tot augustus. EU-landen importeren normaal veel koolzaad uit Canada, maar dat land kon afgelopen seizoen door een desastreus slechte oogst niet aan de exportverwachtingen voldoen.

Ook boeren in Oekraïne kiezen meer voor oliehoudende zaden. Volgens marktbureau APK-Inform kiezen meer bedrijven ervoor om koolzaad en zonnebloemen te zaaien omdat deze producten eenvoudiger te exporteren zijn dan tarwe of maïs. Het land werkt zelfs aan een pijplijn naar de Poolse havenstand Gdansk om ruwe olie te exporteren. De huidige zonnebloemoogst bedraagt 10,5 miljoen ton. Dat is een miljoen ton meer dan eerder werd gedacht, maar nog altijd 40% minder dan vorig seizoen werd geoogst.