Analyse Granen & grondstof
Tarwemarkt geremd in verdere prijsstijgingen
Ondanks dat de Amerikaanse CBoT en Europese Matif beide hoger opende dan de slotkoers van vrijdag zijn de verwachtingen maandagmiddag weer wat geremd. Kwartaalcijfers van het Europese landbouwministerie USDA veranderen voor tarwe weinig in de situatie. In Europa is het vooral de situatie in Oekraïne die de gemoederen bezighoudt. Ook de langere termijn speelt daarbij een rol.
Het decembercontract op de Matif opende aanvankelijk hoger op €360 per ton na een slotkoers van €356,75 op vrijdagmiddag. Maandagmiddag, tijdens het schrijven van dit artikel, is de prijs teruggezakt naar €351,75. Daarmee is het niveau nog altijd significant hoger dan in de voorbije drie maanden.
Impact USDA-cijfers klein
Ook in Chicago stegen de prijzen maandagochtend met 1%, maar zakte de koers daarna weer. Vrijdag publiceerde het USDA hun kwartaalrapport met voorraadcijfers voor tarwe, maïs en sojabonen. De cijfers van tarwe liggen in lijn met wat analisten en handelaren hadden verwacht. Dat leverde dus weinig verrassing op. Vooral de krappe situatie bij korrelmaïs zorgde ervoor dat die markt verder aantrok.
Door droogte in de wintertarwegebieden van de VS beweegt de markt slechts minimaal. De relatie tussen een droge inzaai en het uiteindelijke prijsniveau is zeer klein waardoor handelaren zich nog niet ongerust maken. In Europa zijn de omstandigheden om te zaaien na regenval eind september juist zeer goed te noemen. In Rusland is het dan weer buitengewoon nat, waardoor het ingezaaide areaal het kleinste is sinds 2013.
Zwarte Zee zorgen
Er zijn nog steeds grote zorgen rond de export van graan uit de Zwarte Zee regio. Er is inmiddels bijna 6 miljoen ton uitgevoerd, hoofdzakelijk maïs, en de huidige overeenkomst met Rusland loopt nog 48 dagen. Analisten zijn zeer terughoudend over wat er in november gaat gebeuren als die periode is afgelopen. De huidige situatie biedt weinig hoop dat president Poetin een nieuwe deal wil sluiten. Ook de Russische graanexport loopt allesbehalve soepel en dat heeft het land wel nodig om een recordoogst uit te kunnen venten.
De tarwemarkt blijft wereldwijd in de ban van krapte. De wereldwijde tarwevoorraad daalt naar schatting met 10 miljoen ton in 2022-2023. De beginvoorraden dit seizoen zijn de kleinste sinds seizoen 2017-2018 en naar schatting komt de eindvoorraad op het laagste niveau uit sinds seizoen 2016-2017. Een enorme tarweoogst in Rusland verandert niet voldoende aan die situatie. Ook onder andere Canada oogst dit jaar flink meer graan dan in het desastreuse oogstjaar 2021.
Meer koolzaad en zonnebloemen
Dat de Europese maïsoogst enorm tegenvalt dit jaar werd eind vorige week al bekend. Het Franse marktbureau Strategie Grains heeft voor de opbrengsten van koolzaad en zonnebloemen een ander verhaal te vertellen. Het bureau heeft de cijfers voor koolzaad verhoogd van 19,15 naar 19,46 miljoen ton in de EU-27. Dat is 14,5% meer dan vorig jaar werd geoogst. Vooral in Duitsland, Frankrijk en Polen viel de oogst achteraf mee. Ook de opbrengst van zonnebloemen is verhoogd tot 9,25 miljoen ton. De opbrengst van sojabonen is wel verder naar beneden gebracht.
Voor de koolzaadmarkt verwacht Strategie Grains dat er meer geïmporteerd wordt vanuit Oekraïne. De oogst in Australië is naar boven bijgesteld en ook Canada verwacht een prima oogst. Op de wereldmarkt is daardoor meer product voorhanden en dat drukt op de prijs. Tegelijkertijd is er meer vraag te bespeuren en heeft koolzaad een betere marge dan zonnebloempitten of sojabonen. Toch denken de marktanalisten dat de Europese marktprijs stabiel blijft omdat de oliemarkt een belangrijke bodem legt. Ook biodieselproducenten zijn geïnteresseerd om koolzaadolie bij te mengen.