Granenmarkt zoekt naar een nieuw evenwicht

Het stof begint weer een beetje neer te dalen na het toch wel verrassende Wasde-rapport van afgelopen vrijdag (12 augustus). Voor maïs was het rapport bullish, voor tarwe redelijk neutraal en voor soja ronduit bearish van toon. De handel rekende op een lagere oogstverwachting voor de VS. In plaats daarvan kwam het USDA wel met een krimp in het areaal, maar verwacht daarbij een topopbrengst. Gelet op de droogte in enkele belangrijke teeltregio's vragen analisten zich af of het USDA niet te optimistisch is over de sojaoogst. Verder stelde het USDA de maïsoogst in Oekraïne naar boven bij, maar ook daar heeft de markt moeite mee dat in te prijzen.

De uitvoer van granen uit het Zwarte Zee-gebied blijft een grote onzekere factor op de markt. Inmiddels staat de teller op zestien schepen die onder de graandeal uit de Oekraïense havens zijn vertrokken. Volgens het Oekraïense ministerie van Landbouw loopt de graanexport dit seizoen tot nu toe 46% achter op vorig jaar. In het seizoen 2022/2023 is er tot nu toe 2,65 miljoen ton graan geëxporteerd, maakte het ministerie vandaag (15 augustus) bekend. De graandeal lijkt daarmee nog niet erg soepel te lopen.

Graandiefstal
Oekraïne beschuldigt Rusland bovendien van graandiefstal. Diverse bronnen wijzen ook in die richting. Zo zou het schip de Laodicea geladen zijn in de haven van Kavkaz, niet ver bij de Krim vandaan en een haven die niet onder toezicht van de graandeal staat. Uit onderzoek van Reuters blijkt dat dat zeer onwaarschijnlijk is. De maximaal diepgang in de haven van Kavkaz is vijf meter, terwijl de Laodicea volgens de officiële Russische transportdocumenten 8 meter diep steekt.

De Oekraïense ambassade beschikt over satellietbeelden, waarop te zien is de het schip leeg de haven van Feodosia op de Krim binnenloopt en vertrekt met een zware lading. Het lijkt vaker voor te komen dat schepen op de Krim worden geladen met Oekraïens graan. De Financial Times vond eerder al aanwijzingen dat Rusland acht schepen deels met illegaal graan uit Oekraïne in Sebastopol en deels met legaal graan in Kavkaz zijn geladen. Daarbij worden tussendoor de transponders (die verplicht zijn op schepen om de positie door de te geven) uitgezet. Door op verschillende plaatsen te laden en af en toe even van de kaart te verdwijnen, is het buitengewoon lastig voor potentiële kopers om er zeker van te zijn dat het niet om gestolen graan gaat.

En dat maakt de afzet van graan voor Rusland weer lastig. Vorige week werd al bekend dat kopers in Azië niet happen op tarwe die Rusland daar voor zeer scherpe prijzen aanbiedt. Het clubje landen dat zaken wil doen met Rusland is dan ook klein. Onder andere Iran, Egypte en Libië zijn minder kritisch op de herkomst en stellen geen lastige vragen. De belangrijkste graanklant voor Rusland is Syrië. De Syrische president Bashar al-Assad is een trouwe bondgenoot van Poetin.