Langetermijnverwachting voor tarwe blijft goed

Maandagmiddag noteert het septembercontract voor tarwe op de Matif zo'n €5 lager dan het slot van €343 per ton op vrijdag. Wereldwijd maken media melding van het eerste schip dat sinds de Russische invasie de haven van Odessa heeft verlaten. Het is vooral een sprankje hoop dat het land zijn vitale exportader weer terugkrijgt, al is het nog lang niet zo ver. Dit weekend nog vielen Russische raketten op de havenstad Mykolaiv, op zo'n twee uur rijden van Odessa.

Export nog lang niet op niveau
Er zijn meer redenen waarom dit moment vooral symbolisch is. Naar schatting bevindt zich nog zo'n 20 miljoen ton aan granen en oliehoudende zaden zich in het land. Daar komt de huidige oogst nog eens bij. In juli heeft het land 1,4 miljoen ton graan geëxporteerd volgens overheidscijfers. Dat is 43% minder dan vorig seizoen het geval was. Van dit volume was 325.000 ton tarwe en 941.000 ton maïs. In het meest positieve geval kan de uitvoer toenemen tot 4 à 4,5 miljoen ton per maand. Daarmee duurt het nog maanden voor voldoende graan is weggewerkt. Het USDA rekent met een totale tarwe-export van 10 miljoen ton in de komende twaalf maanden, tegenover 18,8 miljoen ton in de vorige twaalf maanden.

De regelmatige beschietingen van havensteden langs de Zwarte Zee geven graanexporteurs, beurshandelaren en analisten weinig hoop dat de Russen echt serieus zijn. Varen van en naar Oekraïne blijft gevaarlijk. Reders staan niet te springen en eisen een fiks hogere verzekeringspremie voor hun schepen en bemanning dan gebruikelijk is. Die kosten komen bovenop het uitgevoerde product.

Prijs nog altijd flink hoger
Prijzen van tarwe in Europa liggen nog altijd boven het niveau van voor de oorlog in Oekraïne, toen ze overigens ook al opliepen. Het verschil bedraagt nog altijd zo'n €60 tot €70 per ton. In de Verenigde Staten beweegt de prijs van tarwe met zo'n $8 per bushel wel weer op het niveau van voor de oorlog. Aan beide kanten van de oceaan hebben de markten een bodem opgezocht. In Europa ligt die vooralsnog stevig op €325. De oogst van tarwe in de EU verloopt bijzonder snel en daarbij wordt steeds beter duidelijk dat de opbrengst in veel landen niet meevalt. Dat verstevigt deze bodem.

Rusland toont nog altijd prima opbrengstcijfers en het totaalvolume aan tarwe kan op een recordhoogte van 90 miljoen ton eindigen dit jaar. De hectareopbrengst ligt momenteel een kwart boven vorig jaar. In juli exporteerde het land naar schatting 2,2 miljoen ton tarwe, tegenover 2,6 miljoen ton gemiddeld in de maand juli. Daarbij komt dat Russische tarwe nog steeds relatief duur is op de wereldmarkt. Europa doet ondertussen goede zaken, onder andere met China en Pakistan.

Krapte op wereldmarkt blijft
Zelfs wanneer Rusland het voor elkaar krijgt om zijn grote tarweoogst uit te voeren en Oekraïne die het niveau flink opschroeft, blijft de granenmarkt zich op een bovengemiddeld hoog niveau bevinden. Het USDA verwacht dat de opslag-verbruiksratio daalt van 21,6% naar 19,8%. Zelfs met een flink hogere Russische oogst, waarbij het USDA nog altijd een zeer conservatief cijfer aanhoudt, blijft grote krapte op de wereldmarkt. Voor seizoen 2022-2023 betekent dit dat prijzen bovengemiddeld hoog blijven, ook voor de langere termijn.