Gesprekken tussen Oekraïne en Rusland, over het hervatten van de graanexport via de Zwarte Zee, leken woensdag 13 juli op niets te zijn uitgelopen. Inmiddels meldt het Turkse defensieministerie dat er toch een akkoord is bereikt. De Verenigde Naties (VN) en Turkije waren ook bij deze besprekingen aanwezig. De internationale tarwemarkten, die eerder nog rode cijfers schreven, tekenden aan het einde van de dag een hogere slotkoers op toen het er op leek dat de gesprekken op niets waren uitgelopen.
Update 13-7 21:10: Het Turkse ministerie van Defensie meldt woensdagavond dat er toch een akkoord is bereikt over de export van Oekraïens graan over zee. Volgens de Turkse minister van Defensie Hulusi Akar komen de partijen volgende week opnieuw bijeen om een akkoord te tekenen. De drie landen zetten samen met de VN een coördinatiecentrum op om de veiligheid van de scheepsroutes te garanderen. VN-topman Antonio Guterres komt later nog met een verklaring over de gesprekken van vandaag.
Militaire delegaties van Rusland en Oekraïne ontmoetten elkaar woensdag 13 juli in de Turkse hoofdstad Istanboel. Daar waren ook vertegenwoordigers van de Turkse regering en de VN bij aanwezig. Details rond deze bijeenkomst zijn nog niet bekendgemaakt. Turkije is voorlopig als enige naar buiten getreden.
Eerste onderhandelingen
Het Russische staatspersbureau TASS meldt dat Rusland voorstellen heeft gedaan om de zaak snel en praktisch op te lossen. Die uitspraak tekende TASS op van een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie. Het was voor het eerst dat beide naties aan één tafel zaten om over het onderwerp te spreken. Sinds de Russische inval hebben beide autoriteiten niet met elkaar onderhandeld.
Russische troepen hebben verschillende Zwarte Zee-havens bezet, zoals de havenstad Cherson. Ook zijn haven- en opslagfaciliteiten gebombardeerd en deels vernietigd. Al het graan dat in Oekraïne wordt geproduceerd moet nu per spoor of over de weg naar landen als Polen en Roemenië uitgevoerd worden. Vooral de grootste Roemeense havenstad Constanța is een poort voor Oekraïens graan, maar dat is slechts deels een oplossing voor het probleem. De hopeloos verouderde infrastructuur is niet geschikt voor het vervoer van grote volumes graan en oliehoudende zaden. De Zwarte Zee is de levensader van de granenexport. Deze maand ligt het exportvolume tot nu toe 30% onder het niveau van vorig jaar, zo maakte het Oekraïens landbouwministerie bekend.
Geen export, geen geld
"Wanneer Oekraïense boeren geen graan kunnen verkopen en exporteren is er geen inkomen en dus geen geld om een nieuw groeiseizoen te financieren." Dat zei de Nederlands-Oekraïense agrarisch ondernemer Kees Huizinga eerder op Boerenbusiness. Samen met vijf collega's zat Huizinga maandagmiddag om tafel met premier Mark Rutte die een bliksembezoek aan het land bracht. Daar werd hoofdzakelijk de exportkwestie besproken.
Ook de internationale granenmarkt reageerde op de onderhandelingen. De koers van het septembercontract voor tarwe op de Matif sloot woensdagavond op €344,25. Dat is een stijging van €2,50 met de slotkoers van dinsdag Ook de Amerikaanse CME in Chicago schreef groene cijfers. De koers steeg 2,21% tot $8,19 per bushel. Na publicatie van het Amerikaanse Wasde-rapport reageerden de termijnmarkten dinsdag negatief. Ook woensdag daalden de prijzen voordat het Russisch-Oekraïens overleg was beëindigd. Aanvankelijk leek het erop dat de gesprekken geen positieve uitkomst hadden, waarna de koersen stegen. Pas na het sluiten van de termijnmarkten kwam nieuws naar buiten dat er wel een akkoord is.
Gesprekken volgen
Volgende week spreekt de Turkse president Erdogan met president Poetin in Iran. Turkije probeert al langer de graanexport weer op gang te krijgen over zee, via de Bosporus. Pogingen daartoe waren tot nu toe niet succesvol. Of dat nu veranderd is moet nog blijken. De berichten daarover zijn vandaag tegenstrijdig geweest. De granenmarkt wordt ook beïnvloed door de onderhandelingen. Analisten en beursdeelnemers kijken scherp naar de uitkomsten, wat voor dalende of juist stijgende tarweprijzen kan zorgen.