'Goederen naar Oekraïne en graan mee terug gelukt'

Met drie vrachtwagens vol humanitaire goederen naar Oekraïne toe en graan op de terugweg meenemen. Dat was de missie van Agrarisch Handelsonderneming Wielink en deze is gelukt. Tijdens deze missie komt duidelijk naar voren waar de Oekraïense boeren mee te dealen hebben en hoe moeizaam de export verloopt.

De Agrarische Handelsonderneming uit Dronten vertrok met drie vrachtwagens vol humanitaire goederen op weg naar Oekraïne. "We wilden graag naar Oekraïne toe omdat je begaan bent met je medemensen, dat is de basis. En doordat we als handelsonderneming weten hoe de logistiek werkt, hebben we al een voordeel" vertelt Gerjan Wielink. Hij is een van de drie vrachtwagenchauffeurs en tevens directeur van de agrarische handelsonderneming.

Goede voorbereiding vereist
Het is niet de eerste keer dat Wielink naar Oekraïne is gereden met humanitaire goederen. De eerdere ritten naar Oekraïne gingen naar west- en centraal Oekraïne. In totaal is de onderneming al vier keer naar Oekraïne gereisd en nog een enkele keer naar Moldavië, om daar de vluchtelingenopvang te voorzien van goederen. Voor Gerjan Wielink is het de derde keer dat hij naar Oekraïne rijdt. Deze rit met humanitaire goederen gaat verder het land in waarvan twee vrachtwagens naar het zuiden richting de havenstad Odessa en Mykolajiv. Wielink zelf vertrok richting het oosten van Oekraïne met als eindbestemming Charkov.

"We stoppen niet bij de grens met Polen, we gaan door naar de oostkant en kust van Oekraïne." Er zit onwijs veel voorbereiding in zo'n operatie, vertelt Wielink. "Je gaat een oorlogsgebied in en je moet de hele route hebben uitgedacht. Zo heb je in Oekraïne op veel wegen begeleiding nodig om verder te mogen rijden, moet je weten welke kant van de stad je binnen mag komen, zijn er vragen zoals door wie word je daar opgevangen en je moet al het papierwerk voor elkaar hebben. Anders gaat het fout en dat wil je niet."

Percelen liggen braak
Vanuit de cabine is de impact op de landbouw ook te zien aan de gewassen. "Wat voor de winter is ingezaaid, staat er vanaf de truckcabine redelijk op. Over de andere gewassen is het lastig te zeggen, maar wat opvalt is dat de maïs er geel op staat. Het tekort aan kunstmest is zeker zichtbaar op de percelen. Je hebt ook regio's waar percelen braak liggen en op andere plekken staat het gewas er gewoon zoals normaal op."

De omgeving verandert veel onderweg. In bepaalde gebieden zoals tegen de grens van Polen valt de schade mee, maar verder richting Charkov wordt de ravage steeds groter. Eenmaal aangekomen is de schade goed zichtbaar en de humanitaire goederen zijn hard nodig. "We hadden aardappelen, wortelen, uien, bieten, kool, drinkwater, eieren, rijst en pasta mee." Vanuit hun netwerk krijgt Wielink allerlei producten aangeboden. De ene regelt uien, van een ander krijgen ze wortelen en weer een ander verzorgd drinkwater. Wanneer alles is uitgeladen, wordt de reis vervolgd naar de plek waar de drie vrachtwagens elkaar weer ontmoeten.

Gerst laden bij Kees Huizinga
Het is al langer bekend dat Oekraïense boeren hun graan niet wegkrijgen uit de opslag. Het is uiterst lastig en veel gaat via het transport over de weg. Ook gaat er veel graan naar Roemenië, waar het verder verhandeld wordt naar Europa. Ook Kees Huizinga, de Nederlandse boer in Oekraïne, probeert zijn graan via Roemenië te exporteren. Dat gaat zeer langzaam en duurt een eeuwigheid vertelt Wielink, die veel contact heeft met Huizinga. "Vanaf het begin van de oorlog hebben we al contact met Kees. Zo weten wij wat er speelt en hebben we ook kennis kunnen opdoen voor het transport van de geleverde hulpgoederen. Ook konden we mogelijk wat voor Kees betekenen. Zo ontstond er het plan om graan mee te nemen naar Nederland."

Op de terugweg kwamen de drie vrachtwagens redelijk bij Huizinga in de buurt, waardoor het ook een goed verzamelpunt was om samen terug naar Nederland te reizen. "Met het centrale punt op de boerderij bij Kees komt het verzamelen en wachten niet op een paar uurtjes aan en daarnaast weet je ook dat je in veilig gebied zit. Een ander voordeel is dat we de dieseltank weer konden vullen, want het verkrijgen van brandstof is echt heel moeilijk."

Wielink geeft aan dat de vrachten die zij meenemen maar weinig voorstellen op de totale graanexport, maar dat alle kleine beetjes helpen. "Het zijn maar drie vrachten met gerst die we meenamen en dat is natuurlijk maar een druppel op de hete olieplaat. Maar zo is het hele plaatje dat we voor ons hadden compleet, door gerst wat geen kant op kan toch te kunnen exporteren naar Nederland." In Nederland werd de gerst verkocht.

Gerst laden bij de boerderij van Kees Huizinga. Zo wordt het gerst geladen in de vrachtwagens van Wielink. Een andere bijkomstigheid is dat de tank weer gevuld kan worden met diesel. De schade is gigantisch en niet te bevatten volgens Wielink. Ondanks de chaos en bombardementen gaat het gewone leven ook weer door vertelt Wielink. Ook de landbouw wordt geraakt door explosieven.

'Brandstoflampje begon te branden'
Eenmaal enigszins uitgerust vervolgen zij samen de terugreis richting de Poolse grens. Met een gevulde dieseltank hoopten zij pas over de grens weer te hoeven tanken doordat het brandstoftekort in het land is zeer groot is en het verkrijgen ervan ook een hele uitdaging is. "We dachten dat we met de volle tank wel de grens overkwamen, maar dat viel toch even behoorlijk tegen. Door de volle lading heb je veel meer gewicht en de drukte onderweg zorgde voor een hoger gebruik. Het brandstoflampje ging ver voor de grens al aan en we hadden geen reserves meer." Vanwege de brandstoftekorten kun je in Oekraïne maximaal 20 liter tanken bij per dag, mits het hebben van de juiste papieren. Brandstof gaat er sinds de oorlog weer op de bon. "Die papieren hadden we helaas niet voor elkaar, maar gelukkig kregen we net voldoende om de grens met Polen die 60 kilometer verder lag te passeren." Maar ook in de grensgebieden zoals in Polen en Roemenië heerst er schaarste wat betreft brandstof, vertelt Wielink.

File een drama
Eenmaal bij de grens met Polen begon een nieuw hoofdstuk van deze humanitaire missie. Een gigantische file volgens Wielink, die voor hen in totaal 27 uur heeft geduurd tot dat zij met elkaar de Poolse snelweg opreden. "De file verloopt tergend langzaam en je moet wakker blijven om elke keer een stukje te kunnen opschuiven. Doe je dat niet, dan kruipt er iemand anders weer voor. Ook de temperatuur zat niet mee die dag. Met de brandende zon werd het maar liefst 35 graden in de cabine." Ze hadden geluk een goed contact te hebben bij de Oekraïense douane, hierdoor kregen ze toestemming de kilometers lange file voorbij te rijden. Normaal duurt het wachten voor en passeren van de grens 4 tot 5 dagen! Volgens Wielink is de toestroom van vervoer over de weg simpelweg te groot en kunnen de grensposten de drukte niet aan. Ook lopen de procedures rondom de Poolse grens niet altijd even makkelijk, mede doordat er niet dezelfde taal gesproken wordt. 

Op het gebied van logistiek valt er behoorlijk wat te winnen volgens Wielink. Voor export van bijvoorbeeld graan kan het allemaal veel vlotter verlopen bij de grens. Nu wordt letterlijk alles door elkaar bij de grensposten gecontroleerd, terwijl dat helemaal niet nodig hoeft te zijn. Volgens Wielink moeten bepaalde grensposten speciaal voor graantransporten opengesteld worden. Als de faciliteiten daar op orde zijn en het benodigde papierwerk vooraf gedaan wordt, dan zou de graantransport flink kunnen opschalen.

Dat het Agrarisch handelsbedrijf Wielink weer naar Oekraïne gaat staat vast maar de precieze data is nog onzeker. De ritten zijn zeker niet ongevaarlijk en het voorbereiden kost ook veel tijd. Ook moet het eigen bedrijf voortgezet worden, maar dat zij weer naar Oekraïne gaan staat vast.

Jesse Torringa

Jesse is redacteur bij Boerenbusiness en focust zich met name op de akkerbouwsector waaronder graan en uien. Ook de kunstmestmarkt volgt hij op de voet. Daarnaast werkt Jesse op een akkerbouwbedrijf in Groningen met pootaardappelen als hoofdtak.

j.torringa@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.