De oorlog in Oekraïne raakt ook de Nederlandse economie. Die groeit dit en volgend jaar waarschijnlijk minder hard dan afgelopen jaar, stelt Rabobank in haar Economisch Kwartaalbericht. De bankeconomen gaan uit van een economische groei van 3,1% in 2022 en 1,2% in 2023.
De vertraging van de groei komt onder meer doordat de prijzen van voedsel en energie door de oorlog verder stijgen en ook langer hoog blijven. Ook zorgen sancties tegen Rusland en vrijwillige boycots van bedrijven voor een minder snelle groei van de Nederlandse export. Sterk gestegen prijzen blijven door de oorlog in Oekraïne naar verwachting langer hoog. Dit verkleint de koopkracht van consumenten en de investeringsmogelijkheden van bedrijven. Voor 2022 gaan Rabobank uit van een inflatie van 5,5% en van 2,9% in 2023. Bij zwaardere sancties kan dit oplopen tot 7,5% in 2022 en 5% in 2023.
"Inflatie holt ook de koopkracht van consumenten uit, waardoor zij minder te besteden hebben. De angst en economische onzekerheid die de oorlog en hogere grondstoffenprijzen met zich meebrengen, kan de koop- en investeringsbereidheid van particulieren en bedrijven bovendien behoorlijk aantasten", aldus RaboResearch-econoom Nic Vrieselaar.
De ontwikkelingen in Oost-Europa kunnen deze vooruitzichten snel inhalen, stelt Vrieselaar. Rabobank heeft voor deze raming wel rekening gehouden met hogere energieprijzen, maar niet met energietekorten. Rabobank gaat ervan uit dat prijzen van graan, kunstmest, bepaalde metalen, olie en gas sterk stijgen en het zeker enkele kwartalen duurt voordat de prijzen ervan weer dalen. Voor deze raming heeft de bank aangenomen dat er geen strenge coronamaatregelen meer komen.
RaboResearch-econoom Nic Vrieselaar: "Nóg strengere sancties kunnen ervoor zorgen dat de handel met Rusland en Oekraïne nog sterker terugvalt en dat de prijzen van olie, gas, graan en andere grondstoffen verder stijgen dan ze nu al doen. Dit raakt als eerste de bedrijfsinvesteringen en de huishoudconsumptie." Daarnaast zorgt de toegenomen onzekerheid voor oplopende risicopremies, waardoor de bedrijfsinvesteringen nog verder onder druk komen te staan. "Ook de handel met het buitenland krijgt hierdoor naar verwachting een knauw, onder meer doordat consumenten en bedrijven in andere landen noodgedwongen zuiniger zijn, waardoor de vraag naar Nederlandse goederen en diensten afneemt. Onder de streep kan dit betekenen dat de Nederlandse economie bij zo'n scenario de komende kwartalen stagneert en in het derde kwartaal zelfs wat krimpt."
Huishoudconsumptie belangrijkste aanjager economie
De bank gaat ervan uit dat consumenten dit jaar 4,9% meer uitgeven dan in 2021 en huishoudconsumptie daarmee dit jaar de belangrijkste aanjager van de economische groei wordt. Voor 2023 verwacht Rabobank dat de consumptietoename licht afzwakt en de bestedingen van huishoudens gemiddeld 0,9% hoger uitkomen. Van de bedrijfsinvesteringen verwacht de bank dit jaar een toename van 5,1% dit jaar en 1,1% in 2023.
Een neerwaarts risico voor de consumentenbestedingen en bedrijfsinvesteringen acht de bank 'nog hogere stijging van de prijzen dan we nu voorzien, of zelfs tekorten van olie, gas en andere grondstoffen'. "Bijvoorbeeld door strengere sancties tegen of vanuit Rusland of een aanhoudende verstoring van internationale toeleveringsketens. Het land is een betrekkelijk kleine handelspartner voor Nederland, maar voor sommige grondstoffen en voedingsmiddelen – zoals olie, gas, graan en bepaalde metalen – wel (een van) de belangrijkste leveranciers. Het zijn bovendien goederen die vrijwel elke consument en producent nodig heeft."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.