Krapte van gerst houdt de gemoederen bezig

In het jongste rapport van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) wordt voor dit seizoen gerekend met een wereldwijde gerstopbrengst van 147 miljoen ton. Een groot verschil met één seizoen eerder; de oogst kwam toen uit op 160 miljoen ton. En ook het jaar daarvoor was de opbrengst duidelijk hoger, met 158 miljoen ton. Tegelijkertijd wordt de wereldconsumptie ingeschat op 151 miljoen ton. Kortom: er dreigt een tekort van zo'n 4 miljoen ton. Het feit dat de productie afgelopen seizoenen groter was dan de productie redt de markt op dit moment. De eindvoorraad komt aan het einde van dit seizoen naar verwachting uit op 17 miljoen ton, het laagste niveau in 38 jaar. Eén seizoen eerder was dat nog 21,4 miljoen ton.

Droogte ligt in verschillende gerstproducerende landen ten grondslag aan een lagere opbrengst. Zo daalt de oogst van gerst in de Verenigde Staten van 3,7 miljoen ton naar 2,5 miljoen ton. In Rusland wordt 3 miljoen ton minder geoogst, tot 17,5 miljoen ton. De Canadese oogst zakt van gemiddeld 10 miljoen ton terug naar 6,9 miljoen ton. Alleen Australië heeft een goed jaar. De opbrengst stijgt daar van gemiddeld 10 miljoen ton naar 13 miljoen ton. Die stijging van 3 miljoen ton is echter nog voldoende om de tekorten in andere landen op te vangen. En dat resulteert, zoals gezegd, in een rap dalende eindvoorraad.

Vooral vraag naar voedergerst
Al jarenlang is het zo dat het merendeel van de gerstproductie als bestemming de veevoerindustrie heeft. Afgelopen seizoen én dit seizoen is dat nog nét even een beetje meer. De vraag, vooral vanuit China, is gigantisch. Dat heeft te maken met de wederopbouw van de varkensstapel in het land. Een paar jaar terug werd het land getroffen door Afrikaanse varkenspest en dat heeft de veestapel in het land gedecimeerd. Nu de uitbraken enigszins onder controle zijn, is het land gestart met wederopbouw. Daar is uiteraard veel veevoer voor nodig. Tarwe, soja, maïs, gerst. Alles werd daarom ingekocht.

Bovenstaande resulteerde – in combinatie met een lagere productie én chaos door de coronapandemie – in hogere prijzen. In de Canadese provincie Alberta lag de prijs voor voedergerst afgelopen december op $439 per ton. Dat was één jaar eerder in dezelfde maand nog 'slechts' $274 per ton. Ook in de Europese Unie liggen de prijzen duidelijk hoger. Voor voedergerst werd in week 2 op EU-Rotterdam €272 per ton betaald. Eén jaar eerder was dat, in dezelfde periode, €211 per ton. In week 47 piekte de notering op €298,50 per ton. Dat is het hoogste niveau in jaren. Ook voor telers zijn de hoge prijzen steeds meer reden om gerst af te zetten aan de veevoerindustrie.

Bier wordt duurder
Bovenstaande is dramatisch voor de bierbrouwers. Door de grote vraag naar voedergerst – en de goede prijzen die daar betaald worden – gaat een steeds kleiner deel richting de bierindustrie. Australië exporteerde in november bijvoorbeeld 71% meer voedergerst (598.205 ton), maar 26% minder moutgerst (61.308 ton). Dit terwijl de totale oogst van gerst juist daar overvloedig is. In landen waar de opbrengst lager ligt, gaat automatisch minder moutgerst de grenzen over. Deze marktsituatie heeft, niet geheel verrassend, hogere bierprijzen tot gevolg.

In de Verenigde Staten melden brouwers in de Bay Area al dat een prijsstijging van 10% over heel het jaar niet zou verbazen. Maar ook dichterbij huis wordt gesproken over hogere prijzen. Grote brouwers als Heineken en AB InBev noemen vergelijkbare stijgingspercentages. Kleinere brouwers als Alfa, Gulpener en Lindeboom geven bij 1Limburg nog geen percentages, maar verzekeren een stijging wel. Niet alleen is moutgerst in sommige gevallen 50% duurder geworden, ook de hogere prijzen voor verpakkingsmaterialen, transport en energie spelen een rol, geven de brouwers aan. Houdt de crisis aan, dan kunnen verdere prijsstijgingen ook niet uitgesloten worden.