Tarweareaal stijgt niet, opnieuw tekorten?

Bij het huidig prijsniveau is het goed denkbaar dat akkerbouwers dit najaar massaal voor tarwe kiezen. Daar maakte we eerder al een analyse over. Voor landen in de Europese Unie blijft die conclusie voorlopig staan, al zijn er alternatieven. Het areaal van koolzaad stijgt eveneens. In Frankrijk mogelijk zelfs met 20%. Met een marktprijs rond de €600 per ton is het een aantrekkelijk alternatief voor tarwe.

Minder tarwe
Niet overal wordt deze afweging gemaakt. Zoals we ook in onze vorige tarweanalyse aangaven, verwachten analisten dat het areaal wintertarwe in Rusland krimpt. Dat schrijft persbureau Reuters. Om te beginnen is er de onzekerheid vanwege de exportbelasting op dit gewas. Het bedrag is weliswaar iets gedaald tot $50 per ton, de onzekerheid in de keten blijft bestaan. Het brengt Russische tarwe in een minder concurrerende positie. Met alternatieven als zonnebloemen en korrelmaïs is er keuze voor de agrarisch ondernemer.

Een andere factor die momenteel een belangrijke rol speelt zijn de weersomstandigheden. Aanhoudende droogte zorgt ervoor dat akkerbouwers wachten met het zaaien van tarwe. In Centraal-Rusland en het zuiden van het land speelt dit het meest. Recent heeft regen lokaal wel wat verlichting gebracht, maar nog altijd niet overal voldoende. Op 20 september zat 9,2 miljoen hectare wintergraan in de grond. Vorig jaar was dat 9,3 miljoen hectare. Vooral vanwege droogte in de Volga-regio is er nu vertraging.

Areaal krimpt
Marktbureau Sovecon denkt dat het areaal wintertarwe met 500.000 tot 1 miljoen hectare afneemt. Collega IKAR is iets voorzichtiger en houdt het op 500.000 hectare. In 2021 bedroeg het areaal wintertarwe 17,8 miljoen hectare. Vooral oliehoudende zaden zijn in trek bij telers. Er is meer verwerkingscapaciteit beschikbaar in het land en de prijzen zijn goed. Het Russisch landbouwministerie bevestigt dat het zaaien vertraging oploopt door droogte, maar om hoeveel hectare het gaat wil het ministerie niet zeggen. Het duurt tot november voor cijfers beschikbaar komen.

Ondertussen zijn de tarweprijzen in Rusland verder gestegen tot boven de $300 per ton FOB. Dit is de tiende stijging op rij. Daarmee volgt de fysieke markt de prijsstijgingen die eerder in Chicago en Parijs werden doorgevoerd eind vorige week.

Perfecte omstandigheden in Oekraïne
Oekraïne kende als enige land afgelopen seizoen een topoogst. De omstandigheden voor het inzaaien van wintergranen zijn er ook nu beter dan in Rusland, al moet het meeste werk nog beginnen. Volgens het landbouwministerie zat op 13 september de eerste 5% van het areaal in de grond. Naar schatting wordt 7,84 miljoen hectare tarwe gezaaid. De hoeveelheid bodemvocht wordt ideaal genoemd, in tegenstelling tot vorig seizoen. Toen werd minder wintergraan gezaaid door droogte. Het land stevent nog steeds af op een recordgraanproductie van 80,6 miljoen ton dit seizoen.

Ook in de VS denken akkerbouwers na over het volgend seizoen. Maïs, soja, tarwe. Alle 3 de gewassen bieden goede kansen. Het probleem is dat de grond er gewoon niet is om in alles uit te breiden. De kostprijs en marktkansen spelen daarom een belangrijke rol in de keuzes van telers. Ook in de VS hikken boeren aan tegen fiks gestegen kosten. Vooral voor meststoffen.

Meer tarwe in VS
Het zaaien van de wintertarwe in het zuiden van de VS is inmiddels in volle gang. De komende 2 tot 3 weken worden hier de laatste beslissingen genomen. Verwachtingen voor het gewas zijn goed, waardoor het areaal nog wel eens verder toe kan gaan nemen. Peilingen komen nu met een areaalstijging van 6,3% op de proppen.

Een eerste schatting komt op een gecombineerd areaal van 234,8 miljoen acre voor maïs, soja en tarwe bij elkaar, omgerekend 95 miljoen hectare. Dat is het op 3 na grootste areaal ooit. Alleen in 1981 en '82 werden meer hectares met deze gewassen bebouwd. De uitbreiding moet volgens akkerbouwers vooral komen uit een kleiner areaal voedergewassen, omdat minder dieren worden gehouden. Waar mogelijk opteren telers voor een dubbel gewas van wintertarwe gevolgd door sojabonen.