Rusland verliest grip op granenmarkt

De Russische tarweprijzen bevinden zich momenteel op een stabiel hoog niveau. Gekoppeld aan de exportbelasting die over iedere ton tarwe moet worden afgerekend maakt dat tarwe uit dit land niet langer zo competitief is als voorheen. In de eerste fase van het exportseizoen exporteert Rusland normaal gesproken de meeste tonnen. Dit seizoen kan dat weleens anders uitpakken.

9% minder export
Het invloedrijke marktbureau SovEcon heeft zijn opbrengstpronogse voor tarwe verlaagd van 82,3 naar 76,4 miljoen ton en momenteel tot 76,2 miljoen ton. Dit heeft te maken met een kleiner areaal wintertarwe en tegenvallende opbrengsten van zomertarwe in het oosten van Rusland. Voor augustus wordt een tarwe-export van 4,3 miljoen ton ingeschat. Dat is 9% minder dan vorig jaar.

Oekraïne is het enige land op het Europees continent dat dit jaar wél een goede graanoogst kent. Daar profiteert het nu behoorlijk van. Volgens de meest recente cijfers van het landbouwministerie oogst het land dit jaar 80,6 miljoen ton granen, tegenover 68 miljoen ton vorig jaar. Droogte hakte toen flink in op de productie, die in 2019 nog op 75 miljoen ton lag. Van dit totaal is 32 miljoen ton tarwe. Het ministerie rekent met een export van 23,8 miljoen ton.

Ook Europese landen zoals Roemenië zien hun kans schoon en doen goede zaken op het moment. Ondanks een tegenvallende kwaliteit heeft de EU nog altijd een fors grotere tarweoogst weg te werken dan in de voorbije 3 jaren. Het is ook bij dit prijsniveau competitief in de exportmarkt. Voor de fase na 1 januari kan Australië een concurrent worden omdat het land op een goede oogst afstevent.

Exportbelasting maakt markt afwachtend
Wat Rusland ook niet helpt is de veelbesproken exportbelasting. Die is substantieel en het zorgt ervoor dat graanhandelaren alleen op korte termijn zaken doen. Tegelijk zijn akkerbouwers terughoudend met het verkopen van hun tarwe. Ze zijn bang te vroeg zaken te doen en dat de prijzen verder kunnen stijgen. Ondertussen wordt er ook al wintertarwe in het gigantische land gezaaid. Door droogte ligt het zaaitempo wel lager dan vorig jaar het geval was.

Het effect van deze belasting – die erop gericht is om prijsstijgingen een halt toe te roepen – is duidelijk zichtbaar in de export. In de Eyptische GASC-tender van 30 augustus is te zien dat Russische tarwe niet meekomt qua prijsniveau met tarwe uit Frankrijk, Roemenië en Oekraïne. Ten opzichte van de vorige tender zijn de prijzen met gemiddeld $9 per ton toegenomen. Landen als Egypte, Marokko, Turkije, Algerije en Syrië laten zich door het huidig prijsniveau en de torenhoge transportkosten niet tegenhouden. Die bedragen inmiddels tussen de $30 en $35 per ton tarwe.

Herstel tarweprijs
Maandag 30 augustus steeg de tarweprijs in Parijs weer nadat de vrijdag ervoor al enig herstel werd gemaakt. Ook het decembercontract noteerde hoger. De laatste 5% tarwe in Frankrijk en Duitsland moet nog worden geoogst en opbrengsten vallen lager uit dan gedacht aan het begin van deze maand. In het Verenigd Koninkrijk moet nog krap 40% van alle tarwe worden geoogst.