Dure tarwe vindt nog steeds kopers

De prijs van maal- en baktarwe in de fysieke markt loopt verder op. Deels door schaarste en deels door aanhoudende vraag. In zowel de Europese Unie als de Zwarte Zee-regio is dat merkbaar. In Rusland is de tarweprijs inmiddels gestegen tot een niveau van $300 per ton. Dit ondanks de exportbelasting die over iedere ton moet worden afgerekend met de overheid. Het land vecht in deze fase van het seizoen met buurland Oekraïne en Roemenië om de export van tarwe naar het Midden-Oosten.

Exportbelasting remt uitvoer
Rusland verscheept de meeste tarwe in de eerste helft van het exportseizoen. Dit jaar wordt deze export naar verwachting meer uitgespreid. Akkerbouwers zijn terughoudend met het verkopen van graan. Omdat de exportbelasting wekelijks verandert (en afhankelijk is van het prijsniveau) wordt veel korter op de bal gespeeld dan gebruikelijk. Volgens marktbureau SovEcon is in de eerste 2 maanden van het nieuwe seizoen 5,3 miljoen ton tarwe geëxporteerd, tegenover 7 miljoen ton vorig jaar.

Rusland heeft minder tarwe aan Egypte verkocht dan vorig seizoen. Het moet namelijk concurreren met Oekraïne en Roemenië. Beide landen hebben een goede oogst gehad dit seizoen, maar vooral in Roemenië speelt het kwaliteitsissue mee. Algerije heeft zijn importeisen verlaagd zodat ook de – kwalitatief mindere – Russische tarwe geïmporteerd kan worden. Normaal gesproken wordt het land gedomineerd door Frankrijk, dat tarwe van een hogere kwaliteit kan leveren. Een ander land waar Rusland goede zaken mee doet is Saoedi-Arabië. Dat gaat eveneens ten koste van het Europees aandeel.

Droogte in Rusland
De prijs voor Russische tarwe met 12,5% eiwit is afgelopen week gestegen naar niveaus tussen de $295 en $299 per ton. Dat is een stijging van $8 tot $13. Ook de gerstprijs steeg. Het zijn de hoogste prijzen in meer dan 10 jaar tijd. Het is aanhoudend droog in het land. Regen in het zuiden en Centraal-Rusland komt te laat om gewassen veel te verlichten. De droogte is vooral nadelig voor zonnebloemen en korrelmaïs. In het oosten van het enorme land, de Oeral en Siberië, is de oogst van zomertarwe voorzichtig begonnen. Daar is het al het gehele seizoen droog en dat is ook nu het geval.

De exportbelasting op granen – die werd aangekondigd als antwoord op stijgende voedselprijzen en inflatie – heeft wat dat betreft compleet zijn doel gemist. De inflatie bevindt zich nu op 6,5%. Het hoogste niveau sinds 2016. Het zorgt vooral voor onrust en korte termijn handelen bij zowel boeren als de granenhandel. De marktprijzen stijgen door en ook internationaal gaat de prijs omhoog. De exportbelasting bedraagt nu $31,70 per ton tarwe. Insiders verwachten dat mogelijk nieuwe of strengere maatregelen worden aangekondigd in de nabije toekomst om de prijzen in toom te houden.

Logistiek
Naast fikse prijzen voor tarwe en andere granen hebben kopers nog een factor om rekening mee te houden. Dat zijn de torenhoge transportkosten die zij op moeten hoesten. Landen die logistiek gunstig liggen voor bijvoorbeeld het Midden-Oosten zijn daarom in het voordeel. Rusland en Roemenië profiteren daarvan, maar Frankrijk deels ook.

Historisch gezien houdt een tarweprijs boven de €250 per ton nooit lang aan. De laatste keer dat dit gebeurde was in 2012, toen Rusland te maken kreeg met een misoogst door aanhoudende droogte. Het gemiddelde prijsniveau over de laatste 5 jaar bedraagt €182,15 en dat over de laatste 10 jaar €192,41. De kans is groot dat seizoen 2021-22 boven het gemiddelde van de laatste jaren uitkomt.