Het weer eist zijn tol van de wintergerst

De cijfers die wintergerst levert zijn doorgaans een goede graadmeter voor de tarweoogst, die waarschijnlijk nog wel een week of 3 op zich laat wachten. Duidelijk is zichtbaar dat het weer effect heeft gehad op de kwaliteit en opbrengstcijfers. Een combinatie van regelmatig neerslag en donkere dagen rond de bloei- en aarvulling levert vooral lage hectolitergewichten op. De korrels zijn er wel, ze zijn alleen niet zo goed gevuld dit jaar.

Hoogste tijd
Over het algemeen stonden de percelen wintergerst er goed voor. De bulk is wel aanwezig. Het stro is op veel plaatsen nog een beetje groen, vooral op de kleigronden. Op de zandgrond had de gerst er vaak al eerder af gekund, maar door regen lukte dat niet eerder dan eind vorige week. Van Zuid-Limburg tot Noord-Groningen zijn de eerste percelen geoogst vanaf woensdag 7 juli. Vooral op vrijdag en zaterdag kwam mondjesmaat de gerst binnen. Met de weersverwachtingen voor deze week is het waarschijnlijk nog even afwachten tot er stro kan worden geperst.

Het areaal wintergerst is dit jaar licht toegenomen tot 9.810 hectare, zo blijkt uit de voorlopige cijfers van het CBS. Gezien de forse daling van het areaal zomergerst (min 30%) is dat niet zo vreemd. Sinds 2010 is het areaal wintergerst in ons land bijna verdubbeld. Akkerbouwers vinden het vroege oogstmoment praktisch voor de oogstspreiding en om vroeg een groenbemester te kunnen zaaien.

Dalende prijzen
De prijzen voor de nieuwe oogst zijn sinds begin juni flink gedaald op de regionale beurzen, maar ze houden nog wel stand boven de €200 per ton. Op beurs Middenmeer en de beurs voor Noord-Nederland werd afgelopen week €207 per ton op de borden gezet. Een week eerder was dat nog €3 hoger. De Europese prijs voor voergerst in Rotterdam staat met €193 een stukje lager. Ook daar werd een week eerder nog €210 per ton genoteerd.

Van wintergerst is bekend dat het flink kilo's kan produceren. Ook onder drogere omstandigheden zijn de laatste jaren vaak goede opbrengsten gerealiseerd. Op kleigrond is 10 ton of meer haalbaar. Op zandgrond blijft het vaak rond de 5 tot 6 ton hangen. Dit jaar is het lastig om veel kilo's te behalen door de lage hectolitergewichten. Cijfers tussen de 50 en 55 komen veelal voorbij.

Europese voortgang
Elders in Europa wordt eveneens wintergerst geoogst, zoals in Frankrijk en Duitsland. Lokale regenbuien en natte grondomstandigheden zorgen ervoor dat de oogst dit jaar niet erg wil vlotten. In Frankrijk wordt in het zuidwesten inmiddels ook tarwe en koolzaad geoogst. De opbrengsten zijn wisselen,  maar toch zeker niet slecht te noemen op veel plaatsen. Via de interactieve kaart Moisson-Live is de voortgang van het dorsen te volgen.

In Centraal- en Oost-Europese landen als Roemenië en Bulgarije wordt onder meer tarwe geoogst tussen de buien door. Een natte zomer laat duidelijk zijn sporen na. Het volume aan tarwe is er in de EU naar verwachting wel, met een 11% grotere tarweoogst ten opzichte van vorig jaar. Vooral tarwe van goede kwaliteit met een hoog gehalte eiwit is in trek. De voertarwemarkt raakt snel vol en dat is zichtbaar in de prijsniveaus, die steeds meer toe moeten geven.

Drukkende markt
De Baltische staten hebben betere groeiomstandigheden gehad. Naar verwachting kunnen zij dit seizoen profiteren van betere prijzen voor baktarwe. Op dit moment bedraagt de Russische exportbelasting zo'n $40 per ton. Met deze prijs ingebouwd, is Europese tarwe zeer competitief op de markt.

Een nadeel zijn de torenhoge vrachtkosten. Dit maakt het voor verre exportbestemmingen als China lastig om van het huidig prijsniveau te profiteren. Naar verwachting moet de Europese tarwe daarom dichter bij huis worden afgezet, zoals in het Midden-Oosten. Juist daar is het dringen. Een combinatie van veel volume uit de EU en Zwarte Zee regio zorgt voor een drukkend effect in de markt.