Oekraïne ziet fors lagere granenexport

Uit de nieuwste gegevens van de Oekraïense overheid blijkt dat het land dit seizoen tot op heden 19,2 miljoen ton graan geëxporteerd heeft. Dit is 14% minder dan vorig jaar in dezelfde periode, toen lag dit cijfer op 22,3 miljoen ton. Van de huidige cijfers betreft 11,35 miljoen ton tarwe, 11% minder dan afgelopen seizoen. Het doel is om dit jaar uit te komen op 17,5 miljoen ton. Kijken we naar het resultaat van vorig jaar, dan ligt de export op dit moment nog fors achter. Vorig seizoen werd er in totaal 56,7 miljoen ton graan uitgevoerd, waarvan 20,5 miljoen ton tarwe, 5,1 miljoen ton gerst en 30,3 miljoen ton maïs. Het land was daarmee goed voor 16% van de wereldwijde graanexport.

Vooral de achterstand in maïs is fors Momenteel is bijna 3,9 miljoen ton maïs vanuit Oekraïne geëxporteerd, een daling van 34% in vergelijking met afgelopen seizoen. Dit is niet vreemd, gezien het Amerikaanse landbouwministerie de prognose van de Oekraïense maïsoogst onlangs nog terugschroefde naar 28,5 miljoen ton. Aan het begin van dit seizoen werd nog uitgegaan van een export van 36,5 miljoen ton. Het is een gevolg van de droge omstandigheden in Oost-Europa. Verwacht wordt dat de export uitkomt op 22,5 miljoen ton. De export van gerst bedraagt tot nu toe 3,6 miljoen ton, wat wel 6% meer is dan vorig jaar. 

Hoge prijzen blijken funest
De lagere productiecijfers hebben negatieve gevolgen voor de Oekraïense export van graan en de hoge prijzen zijn voor kopers reden om naar alternatieve landen te zoeken. Die hoge prijs kwam onder andere voort uit de zorgen over vertraging bij de inzaai van wintertarwe. Inmiddels zijn de prijzen voor tarwe zo'n $4 per ton gezakt. Daarmee wordt Oekraïense tarwe in het gebied rondom de Zwarte Zee nu verkocht voor $249 tot $254 per ton FOB. Voor tarwe met een lager eiwitpercentage (circa 11,5%) liggen de prijzen rond de $247 en $252 per ton FOB.

Als gevolg van deze hoge prijzen moet Oekraïne waarschijnlijk Indonesië als koper laten gaan. Van oudsher haalt dat land tarwe en andere graanproducten uit Australië, met een jaarlijkse afname van 4 miljoen ton. In seizoen 2019 stapte het land ineens over naar Oekraïne, waar het 3 miljoen ton importeerde. Door de hogere prijzen in Oekraïne lijkt Indonesië nu weer terug te stappen naar Australië, waar de prijzen afgelopen periode minder hard gestegen zijn als gevolg van de grote oogst. Hoewel de eerste exportcijfers hier nog niet op wijzen - tot nu toe is er 2 miljoen ton naar het land verscheept, wat vergelijkbaar is met vorig jaar -, is de verwachting dat het exporttempo de komende maanden vertraagd.

Oekraïne moet het volgens insiders momenteel voornamelijk hebben van Spanje. Over seizoen 2019 nam dit land voor een bedrag van $653 miljoen aan maïs af uit Oekraïne. De invoer van gerst kwam uit op een bedrag van $57 miljoen en daarnaast werd voor $311 miljoen aan zonnebloemolie uit Oekraïne afgenomen. De verwachting is dat Spanje in de top 10 blijft van grootste importeurs van Oekraïense graanproducten. Dit omdat het Zuid-Europese land zelf grote problemen heeft ondervonden in de oogst van de diverse graangewassen.

Dat de prijzen voor tarwe dit seizoen hoger liggen dan in andere jaren is overigens niet vreemd, zoals te zien is op de Matif in Parijs. De notering voor tarwe komt daar momenteel uit op €210,75 per ton, wat behoorlijk boven het 5-jarig gemiddelde van €183,90 per ton is. Als gevolg van een onbalans in vraag en aanbod (er is meer vraag dan aanbod als gevolg van de zeer droge zomer) weet de notering op een hoog niveau te blijven staan. De verwachting is niet dat hier op korte termijn verandering in komt.