Inside Granen & Grondstof
Markt voor gerst gaat moeilijke tijd tegemoet
Na een natte herfst en winter wordt altijd meer zomergraan gezaaid. Zo ook dit seizoen, waardoor het areaal zomergerst fors is toegenomen in Nederland en Europa. Dat had niet op een slechter moment kunnen komen, nu de markt voor (brouw)gerst op zijn gat ligt. Wat mogen telers verwachten van komend seizoen?
Het CBS becijferde dat de oppervlakte zomergerst dit jaar met bijna 30% plust in ons land. Tegelijkertijd is het areaal wintergerst juist met 12% gedaald. Deze trend is in meerdere Europese landen zichtbaar, die afgelopen herfst met een zeer nat zaaiseizoen te maken hadden. Telers hebben eerder naar zomergerst gegrepen om hun percelen mee in te zaaien.
Europese gerstteelt stijgt fors
Coceral, de Europese organisatie van graanhandelaren, raamt het areaal gerst in Europa op 12,8 miljoen hectare. Een plus van 2,5% met het jaar ervoor. Met een eveneens iets hogere opbrengst komt de totale oogst op 63,4 miljoen ton, waarvan 34,2 miljoen ton zomergerst. Duitsland, Frankrijk, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk telen allemaal fors meer zomergerst dit jaar. Zo stijgt het Franse areaal 12% en die in het VK zelfs met 50%. Goed voor 348.000 hectare. Met 2,4 miljoen hectare is Spanje de grootste producent van zomergerst. Hier daalt het areaal dit jaar. Door een areaal en productiestijging komt de totale Europese zomergerstoogst 14% hoger uit.
Areaal en productie rijmen niet met de vraag naar brouwgerst. Juist voor dit segment wordt veel zomergerst geteeld. Na een topjaar in 2018-2019 verliep 2019-2020 een stuk stroever. Begin dit jaar kwam er helemaal de klad in, toen horecagelegenheden hun deuren moesten sluiten. Voetbalkantines, concerten en andere evenementen zijn allemaal gelegenheden waar veel bier wordt geconsumeerd. Dit hakt erin bij mouters en brouwers. Thuis nuttigen mensen nu eenmaal fors minder bier.
Geen brouwpremies
De laatste brouwgerstpartijen van afgelopen oogst zijn noodgedwongen als voergerst afgezet. Premies vielen niet te maken en het prijsniveau eindigde op dat van voergerst. Ook voor komend seizoen is dit een reële vrees. Veel cafés, restaurants en andere horecagelegenheden hebben inmiddels beperkt hun deuren geopend, maar de bierconsumptie is niet terug op zijn oude niveau.
Door een wisselvallig weertype in Europa is de oogst van wintergerst grillig verlopen en nog niet overal afgerond. Bij droog weer wordt de gerst normaal vlot geoogst, vanaf eind juni, maar dit jaar was dat moeilijk. Inmiddels is de meeste gerst wel geoogst en maken akkerbouwers zich op voor de tarwe. Half juli zette de eerste beursnoteringen een prijs op de borden voor oogst 2020. In Middenmeer lag deze €8 lager dan de laatste notering oude oogst, op €152 per ton. Beurs Goes zit daar met €151,50 net iets onder en de notering van Groningen met €157 juist boven. Die laatstgenoemde noteerde eind juni nog een prijs van €171.
Prijzen nemen toe
De Rotterdamse voergerstnotering steeg juist afgelopen week, van €166 naar €172 per ton. Dat is een forse prijs, aangezien de voergerstprijs in Frankrijk op €164 ligt en die van brouwgerst op €177. Een tegenvallende wintergerstopbrengst en een kleiner areaal hebben ervoor gezorgd dat de prijzen een positieve opsteker kregen. Wanneer de oogst van zomergerst losbarst drukt dit de marktprijzen naar verwachting, waarna vanaf oktober een opleving verwacht kan worden. Afhankelijk van de definitieve gerstopbrengsten valt deze opleving naar alle waarschijnlijkheid lager uit, door de grotere oogst.