Inside Granen & Grondstof
Rusland draait de kraan dicht voor tarwe-export
Veel eerder dan marktanalisten dachten is de 'graankraan' van granengrootmacht Rusland dichtgedraaid voor bijna de wereld. Dit betekent dat uitvoer buiten het quota tot 1 juli niet langer plaats kan vinden. Wat doet dat met de markt?
Analisten hadden ingeschat dat halverwege mei of zelfs begin juni het Russische exportquota wordt bereikt. Die staat op 7 miljoen ton granen. Kopers vreesden echter achter het net te vissen en kochten veel graan in, waardoor het quota al eind april is bereikt. Omdat de papiermolen van de douane trager werkt dan de exporteurs werken, kan naar verwachting nog eens 3 miljoen ton worden uitgevoerd voordat de handrem daadwerkelijk wordt aangetrokken.
Paniekaankopen
Dit betekent niet dat de export van granen volledig stil komt te liggen, zoals sommige media schrijven. Het houdt in dat – boven het bestaande quota – geen nieuwe orders meer kunnen worden aangenomen. Dit geldt tot aan de start van de nieuwe oogst, die op 1 juli staat. De meest recente export vanuit Oekraïne nam juist af, met bijna 37%. Landen als Egypte en Turkije hebben recent grote ladingen tarwe en andere granen gekocht in Rusland. Een zwakke roebel maakt dat zeer aantrekkelijk.
Het is niet ongewoon dat Rusland zijn graanexport inperkt. In de laatste 2 decennia gebeurde dat zesmaal eerder. Voor het laatst vond dat in 2010 plaats, toen de graanoogst door grote droogte werd getroffen. Als gevolg steeg de wereldtarweprijs fors. Sommige zien het mede als aanleiding voor de Arabische lente, omdat voedselprijzen plots fors stegen.
Dalende tarweprijs
De Europese Unie kan het meest profiteren van de huidige situatie. Woensdag daalde de Matif termijnmarkt voor tarwe nog onder de €200, om de week op €197,75 per ton te sluiten voor het meicontract. De markt nam juist gas terug met neerslag in het vooruitzicht. Er komt duidelijk ander weer de komende 14 dagen, waardoor gewassen kunnen herstellen van een lange droge periode. Maandag 27 april opende de beurs opnieuw lager, op €197 per ton.
Er is een gerede kans dat de Europese tarweprijs opnieuw een oppepper krijgt, ondanks dat de gevolgen van de Russische ban pas veel later merkbaar worden. Egypte, de grootste tarwekoper, gaat waarschijnlijk wel meer Europese tarwe kopen. Dat is al het gehele seizoen merkbaar. Houdt de droogte in de Zwarte Zee regio aan, dan kan de markt hier sterk op reageren.