Neerslag heeft gevolgen voor tarweopbrengst

Het Franse statistiekbureau Agreste heeft zijn areaalcijfers opnieuw naar beneden bijgesteld. Wintertarwe noteert een min van 5,6% en komt daarmee op 4,7 miljoen hectare. In vergelijking met het 5-jarig gemiddelde is de oppervlakte 6,2% kleiner. In Brittannië is maar liefst 20% minder tarwe gezaaid en in Midden-Frankrijk bijna 18% minder. De oppervlakte gerst is stabiel, maar kleiner dan het gemiddelde.

Fors minder koolzaad
De grootste daling is merkbaar bij koolzaad. Opnieuw snijdt Agreste in de cijfers. Voor komend oogstjaar wordt een kleinere oppervalkte van 2,1% geraamd. Ten opzichte van het 5-jarig gemiddelde is zelfs een kwart minder gezaaid. Het Franse areaal komt op 1,08 miljoen hectare. De tarwe-opbrengst heeft Agreste wel naar boven bijgesteld tot 39,6 miljoen ton. Een klein plusje van 112.000 ton.

Ook in Duitsland hindert aanhoudende neerslag de wintergranen. In januari en de eerste helft van februari is een derde tot de helft meer neerslag gevallen dan gemiddeld is. Vooral in Noord-Duitsland is het nat. Het Duitse drijfmestseizoen startte al op 1 februari, maar door de nattigheid is echter nog weinig uitgereden. Dit heeft vooralsnog niet voor problemen gezorgd.

Late zaai kampt met overlast
Vroeg gezaaide tarwe en gerst staan er bij onze oosterburen gemiddeld goed op. Later gezaaide percelen, met een niet-ideale structuur, tonen een minder beeld. Toch zijn er ook veel plekken waar de neerslag nog niet voor overlast zorgt. De ondergrond was enorm droog, waardoor een grote buffercapaciteit beschikbaar is. Percelen die laat zijn ingezaaid (eind oktober) hebben wel met wateroverlast te kampen. In veel regio’s is na die tijd überhaupt niet meer gezaaid.

Overlast in Engeland
In Engeland zorgen stormen opnieuw voor wateroverlast en lokaal voor overstromingen. Sommige percelen zijn al meerdere malen ondergelopen. Gevreesd wordt dat de beginontwikkeling problemen geeft, omdat het wortelgestel niet voldoende is ontwikkeld en veel nutriënten zijn uitgespoeld. Ook hier kampen de laat gezaaide gewassen met de meeste problemen. Door sommige insiders wordt al vooruitgeblikt op het late voorjaar en begin zomer. Een slecht wortelgestel geeft mogelijk problemen in het groeiseizoen, wanneer het wel weer droog wordt. Het advies is daarom zo snel mogelijk met de eerste stikstofgift te starten.

De natte herfst laat duidelijk zijn sporen na in het Britse graanareaal. Zo’n 170.000 hectare wintertarwe moest aan het einde van vorig jaar nog worden gezaaid, al worden die cijfers door de boeren zelf fors hoger ingeschat. In sommige gebieden zit nog geen 50% van het geplande areaal in de grond. Het areaal wintergerst zou volgens officiële cijfers zelfs met 12% dalen. Goed voor bijna 400.000 hectare. Het gepland areaal zomergerst ligt bijna 30% hoger dan vorig jaar. Het koolzaadareaal is met bijna een kwart gedecimeerd. Vooral als gevolg van uitdagende teeltomstandigheden.

Het MARS-rapport, dat maandag 17 februari is verschenen, bevestigd het plaatje dat het noorden van Europa erg nat is. Het zuiden is daarentegen droger dan gemiddeld. Wintergranen zijn niet afgehard, maar dat heeft nog niet tot een risico geleid.

Lage eurokoers, meer handel
In de handel helpt een lage koers van de euro, ten opzichte van de dollar, tarwe uit Europa aantrekkelijk te maken voor kopers. Verlagingen in de Europese tarweproductie steunen de termijnmarkt ook een beetje. Maandag 17 februari kabbelt deze verder op het niveau van vrijdag, rond €194,25 per ton op de Matif voor het maartcontract. Mei en september schrijven wel lichte verlagingen op. Tot half februari is bijna 70% meer tarwe geëxporteerd dit seizoen in vergelijking met het vorige. De export van gerst ligt 50% hoger.

Mild weer in Zwarte Zee gebied
Ook in Rusland en Oekraïne is de winter zeer mild verlopen met weinig vorst en sneeuw. De vooruitzichten blijven een relatief warm weertype opgeven, waardoor gewassen 2 weken voorlopen op andere jaren. Akkerbouwers maken zich op om te beginnen met het bemesten van de wintergranen. Een toegenomen areaal wintergranen en tarwe zorgt ervoor dat Rusland op een potentiële mega-oogst afstevent. Analisten schatten in dat Rusland zijn meeste tarwe deze maand afzet, al zijn akkerbouwers nog altijd terughoudend met hun verkopen.

Angst voor overstromingen in VS
Ook in de Verenigde Staten steekt weernieuws de kop op. Na een extreem voorjaar in 2019 zit de angst er bij boeren in de Midwest nog goed in. Lange termijn voorspellingen hinten opnieuw op een nat en koel voorjaar. De National Weather Service heeft voor deze week een waarschuwing afgegeven dat de Mississippi rivier en zijrivieren kunnen overstromen. Vorig jaar zorgde overstromingen van deze rivieren voor $20 miljard aan schade. Gevreesd wordt dat het dit voorjaar opnieuw voor problemen gaat zorgen. Omdat deze winter al veel neerslag viel is de bodem verzadigd op veel plaatsen. Dat verergerd de kans op overstromingen. Een andere factor is de hoeveelheid sneeuw die in het noorden van de Midwest en Plains ligt. Er ligt minder sneeuw, maar deze bevat wel meer water. Dat is een belangrijke factor voor het bepalen van het overstromingsrisico.

Het is niet met zekerheid te zeggen of het wederom tot grote overstromingen komt. De belangrijkste factor is de hoeveelheid neerslag wanneer het gaat dooien. Vorig jaar volgde veel neerslag een warme periode op, waardoor veel water tegelijk vrijkwam. Het lange termijn weerbericht verwacht een natter dan gemiddeld weertype. De komende 2 maanden worden cruciaal voor het Amerikaanse voorjaar. In het MARS-rapport wordt voor de lange termijn in Europa een warmer dan gemiddeld en nat weertype verwacht tot april.