Soja opslag VS puilt uit door handelsoorlog

Sojatelers in de VS zijn met man en macht bezig de sojaoogst veilig te stellen voordat de winter losbarst. De oogst loopt fors achter, onder andere door hevige regens in het begin van oktober. De opbrengsten zijn naar verwachting recordhoog en liggen 6% hoger dan vorig jaar (2018: 127 miljoen ton).

(Tekst gaat verder onder grafiek)

China, normaal gesproken de grootste afnemer van sojabonen uit de VS, is door de handelstarieven vrijwel geen afnemer meer te noemen. Dit betekent dat een grote hoeveelheid van de productie opgeslagen zal moeten worden voor langere tijd.

Ook grote tarwe en maïsoogst
Ondertussen heeft de VS ook een grote tarwe- en maïsoogst te verwerken. In de staten waar veel van deze granen geteeld worden levert dit druk op voor de opslag. Wel is het zo dat de opslag door boeren zelf in de afgelopen jaren is uitgebreid. In totaal kunnen boeren zelf zo'n 60% van de totale oogst opslaan.

Dat de export naar China gedecimeerd is heeft vooral gevolgen voor de regio Pacific Northwest (grofweg de staten Oregon, Idaho en Washington). In deze regio wordt gewoonlijk de soja geladen voor transport naar China. De transportroutes van soja worden nu verlegd naar transport over de rivieren naar het zuiden van de VS (Golf van Mexico). Van daaruit kan beter getransporteerd worden naar onder andere de EU.

Pijn wordt gevoeld
De $3,6 miljard die het Amerikaanse landbouwministerie aan sojatelers mag uitdelen is nu dan ook een pleister op een wond waar de pijn steeds beter van gevoeld wordt. Sojatelers krijgen per bushel soja (27 kilo) voorlopig $1,65 betaald van het USDA, ofwel $61 per ton. Met een gemiddelde opbrengst van 3,2 ton per hectare, krijgt de teler $183 per hectare aan steun.

De pijn wordt nu gevoeld omdat normaal gesproken China in deze tijd van het jaar overschakelt op soja vanuit de VS, maar het nu grotendeels laat afweten. Aangezien de oogst in Brazilië nog tot eind januari op zich zal laten wachten moet China in de loop van de tijd waarschijnlijk wel in de VS kopen.

Dat de handel verschuift van de VS naar Brazilië wordt goed duidelijk uit de exportcijfers. Brazilië exporteerde bijna 4 miljoen ton soja in de eerste 3 weken van oktober naar China, ruim 130% meer dan normaal in dezelfde periode. Met het huidige exporttempo zal Brazilië naar verwachting begin december leeggekocht zijn.

China koopt dan ook sporadisch nog wel wat uit de VS. Zo werd 15 oktober bericht dat 2 schepen met sojabonen uit de VS naar China voeren. Dit omdat Brazilië de vraag simpelweg niet aan kan. China heeft echter wel het plan opgevat om in de toekomst zonder sojabonen uit de VS te kunnen. Hoe? Door varkens en kippen minder soja te voeren en in de toekomst meer zelf te gaan produceren. Dat is echter toekomstmuziek, maar wel een potentiële bedreiging van Amerikaanse sojatelers.

Achterdeur handel
Ondertussen zitten handelaren niet stil om de bonen ook via een achterdeur toch in China te krijgen. Landen als Canada, Japan en de Filipijnen worden gebruikt als tussenlanden. Ook is de vraag vanuit andere landen naar soja vanuit de VS toegenomen omdat de andere grote producent (Brazilië) leeggeroofd wordt door China. Hierdoor weten de sojabonen uit de VS toch een koper te vinden.

De sojabonenprijs in de VS laat sinds week 38 een stijgende trend zien, al is die trend voorzichtig. De vraag is in hoeverre de grote voorraden een verdere prijsstijging kunnen ondersteunen en of de export vanuit de VS blijft doorlopen.