Aantrekkelijke tarweprijs laat areaal stijgen

Volgens het International Grains Council (IGC) zaaien de akkerbouwers in Europa dit jaar meer wintertarwe en wintergerst. Dat komt deels door het huidige prijsniveau. Het IGC verwacht dat er in 2019 minder koolzaad en suikerbieten worden geteeld. Zo is veel koolzaad wel gezaaid, maar in de maanden augustus en september verdroogd. Gerst en tarwe kunnen nu prima worden gezaaid als alternatieve teelt.

Koolzaad verdroogd
Vooral in het noorden van Europa zijn problemen door de droogte en ook Frankrijk kampt met problemen. Daar is volgens het Franse marktbureau Strategie Grains veel koolzaad verdroogd. De maand september was flink droog, waardoor het neerslagtekort is toegenomen. Terres Univia, een producentengroep voor koolzaad, schat in dat het areaal in Frankrijk met 150.000 tot 250.000 hectare afneemt. Dit kan worden ingevuld met graan.

De schatting is dat er gedurende september in Duitsland 200.000 hectare koolzaad is verdroogd. Daarmee duikt het areaal in Duitsland onder de 1 miljoen hectare. Lokaal is al wel regen van betekenis gevallen, wat gunstig is voor de inzaai van onder meer tarwe en gerst. Analisten verwachten dat het areaal wintertarwe met 200.000 tot 300.000 hectare stijgt.

Datzelfde geldt voor Polen, want ook daar wordt wat meer tarwe gezaaid. Dit mede omdat korrelmaïs (onder gunstige omstandigheden) zeer vroeg is geoogst. Vorig najaar was het voor veel Duitse en Poolse akkerbouwers onmogelijk om te zaaien (door de extreem natte herfst).

Wachten op duist
In het Verenigd Koninkrijk (VK) zijn de omstandigheden gunstig, al begint het op veel plaatsen nu wel weer droog te worden. De problemen met de koolzaadglanskever leiden tot een kleiner koolzaadareaal. Akkerbouwers zijn echter afwachtend met zaaien, omdat ze de duist eerst willen laten kiemen. Door droogte is dat nog nauwelijks gebeurd.

Nederland is een zeer kleine speler op de Europese markt voor granen. Het areaal bedroeg dit jaar bijna 113.000 hectare, waarvan 97.000 hectare wintertarwe. De opbrengst bedraagt 9,5 ton per hectare. Dat niveau werd voor het laatst in 2014 behaald. De totale tarweoogst bedraagt 1,04 miljoen ton.

Het areaal in Nederland neemt al enkele jaren af, vooral als gevolg van de stijgingen bij de suikerbieten, aardappelen en uien. De kans is groot dat de oppervlakte in 2019 toeneemt, of minimaal gelijk blijft. De oppervlakte wintertarwe neemt ongetwijfeld toe. Door ongunstige omstandigheden is dit voorjaar relatief veel zomertarwe en gerst gezaaid. Bijna 16.000 hectare zomertarwe tegen 8.350 hectare in 2017.

Voorspellende waarde
In hoeverre een droge herfst gevolgen heeft voor de oogst van het jaar daarna, valt nog te bezien. Slaan we de cijfers erop na, dan werkt dit vaak positief. Gedurende de droge herfst van 2016 werd in 2017 een behoorlijke hoeveelheid tarwe geoogst. Echter, vooral het groeiseizoen is van belang.

In de natte herfst van 2017 bleef veel land in Noord-Europa liggen. Dit had uiteindelijk wel zijn weerslag op de oogst. Bij koolzaad is dat een ander verhaal. Daar is de schade onomkeerbaar. Zomerkoolzaad is een weinig aantrekkelijk alternatief, omdat de opbrengst meestal fors lager ligt en de oogst laat is.