De gigantische export van goedkoop graan uit Rusland heeft een grote invloed op de granenmarkt. Het land breekt record na record, maar hoe kan het dat Rusland een agro-gigant is geworden?
De Russische graanexport bereikte aan het einde van april een volume van maar liefst 43,3 miljoen ton. Dat is ruim 40% meer dan in april 2017 geëxporteerd werd. De export van tarwe nam met 43% toe, en ook de export van gerst verdubbelde zich.
De directeur van het Instituut voor de Agrarische Markten (IKAR) in Rusland zei onlangs dat de tarwe-export dit jaar naar 40 miljoen ton zou kunnen stijgen. Het zou een fikse verbetering zijn, ten opzichte van het huidige record. Vanaf juli 2017 tot en met maart 2018 werd al een recordhoeveelheid van 30 miljoen ton geëxporteerd.
Recordexport
De totale Russische graanexport zou de 50 miljoen ton passeren, zo zei de directeur van de IKAR. Toch is het nog maar de vraag of deze records ook echt behaald gaan worden. Er heerst momenteel namelijk droogte in de Russische productiegebieden, waardoor de opbrengsten tegenvallen. Uit recente berichten blijkt dat de oogst in het uiterste zuiden van Rusland (die zojuist begonnen is) maar half zo groot is. Toch blijven de verwachtingen voor de export, mede door de opgebouwde voorraden, hoog.
Het Franse analistenbureau AgriMer meldt dat de huidige graancampagne als een Russische campagne kan worden beschreven. Doorgaans neemt Rusland de eerste helft van campagne voor zijn rekening, zo melden analisten, en wordt het tweede deel overgenomen door andere graanleveranciers. Echter, dit jaar bleef Rusland maar goedkoop graan aanvoeren.
Groot marktaandeel
Rusland overtrof in 2016 voor het eerst in 10 jaar tijd de tarwe-export vanuit de Verenigde Staten (VS). En in 2017 werd de Europese Unie (EU) afgetroefd. Volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) beheert Rusland vandaag de dag 22% van de wereldmarkt voor tarwe. Dit terwijl de EU 14% en de VS 13% van de wereldmarkt beheert.
Frankrijk wordt gehinderd door de fikse Russische graanexport. Dit omdat tarwe uit Rusland goedkoper is. Dit situatie wordt echter pas echt duidelijk wanneer Mexico erbij betrokken wordt. Dit land is traditioneel gezien een grote afnemer van tarwe uit de VS. Echter, dit jaar werd Mexico ook beleverd door Rusland. Het maakt dat de Russische tarweprijs (in combinatie met de transportkosten vanuit het land) zeer concurrerend is voor tarwe uit de VS, gezien dat land om de hoek ligt.
Sancties vanuit het Westen
De reden dat Rusland zo sterk groeit, ligt volgens analisten in de sancties die de EU en de VS het land opgelegd hebben. Dat maakte namelijk dat het land sterker afhankelijk was van zijn eigen productie. De Russische regering reageerde hierop door de boeren sterk financieel te steunen, om ervoor te zorgen dat boeren konden investeren. Uit cijfers van de Britse Financial Times importeerde Rusland in 2013 ruim 35% van haar voedsel. Dat percentage zou nu rond de 20% liggen.
Daarnaast wordt de groei ook ondersteund door de goedkope grond in Rusland. Het land doet er alles aan om ongebruikte landbouwgrond zo snel mogelijk weer in gebruik te nemen. Het maakt tevens dat er amper regels zijn, wat in Europa ondenkbaar is.
China als nieuwe klant?
Rusland ziet een nieuwe kans in China. Zeker met het oog op de handelsoorlog tussen de VS en China. De Russische fytosanitaire dienst onderzoekt momenteel welke problemen er zijn met de toegang tot de Chinese markt. Op korte termijn hoopt Rusland een belangrijke graanleverancier van China te worden.