Droogte brengt uitdagingen voor uientelers

Door het vroege voorjaar is het uien zaaien vlot verlopen en daarmee in de Benelux al zo goed als afgerond. Bij een deel van de percelen zijn de eerste rijen met plantjes zelfs al zichtbaar. Het gaat echter niet overal vanzelf en daarmee heeft het vroege voorjaar ook zijn keerzijde. Op verschillende gronden is momenteel de droogte een probleem, wat zorgt voor uitdagingen bij de uientelers.

Dankzij het gunstige weer was het grootste deel van het areaal eind maart al gezaaid. Verschillende telers geven aan dat de vorst van afgelopen winter goed zijn werk had gedaan. De grond was goed bewerkbaar, wat een gunstig effect had op de zaaiomstandigheden. Deze en volgende week worden de laatste percelen met uien gezaaid, zo verwacht De Groot en Slot. Een groot contrast met 2024, toen door het natte weer pas in de tweede week van april het eerste zaaimoment aanbrak.

Groeiseizoen (op tijd) van start
We zijn nog niet eens halverwege april, en nu al zijn op een deel van de percelen de rijtjes uien al goed zichtbaar. De percelen die later gezaaid zijn, hebben de groei ook te pakken. Ook het verschil tussen geprimed en ongeprimed  uienzaad is goed zichtbaar, waarbij in hetzelfde tijdsbestek het geprimede uienzaad al een stuk verder ontwikkeld is.

Tom Langenberg, accountmanager bij De Groot en Slot, geeft aan dat telers dankzij het stabiele weer zelf het gewenste zaaimoment konden kiezen. Dat zorgde voor rust en goede omstandigheden. "De zaaitijden zijn heel erg wisselend geweest vanwege het stabiele weer. Bij sommigen staan de uien al lang boven, bij anderen moet nog gezaaid worden. Telers konden wachten op het geschikte moment en beslissen of de omstandigheden goed waren, of ze vooraf al wilden beregenen of dit pas na zaai deden, indien nodig.  Er was de tijd voor wat zorgde voor rust en een start die over het algemeen goed is."

Droogte speelt parten
Met het huidige weertype verloopt het kiemen en de weggroei echter niet overal geheel vlekkeloos. Door het aanhoudende zonnige weer, met nauwelijks neerslag en veel wind, droogt het hard op de percelen. Op verschillende plekken ligt het zaaizaad (gedeeltelijk) droog en heeft het eerst vocht nodig om van start te gaan. Op sommige percelen leidt de droogte tot tweewassigheid, zo merkt ook Langenberg op. "Veel daarvan hangt af van de grondsoort en heeft te maken met het hangen van het vocht. We zien het nog niet veel, maar op verschillende percelen constateren we wel tweewassigheid."

Wilbert Lindhout, commercieel promotor in Zeeland en Noord-Brabant, ziet dat in zijn werkgebied de droogte flinke impact heeft op het kiemen van het zaaizaad. "De weersomstandigheden voor het zaaien waren super, maar het droogt hard op. Op meerdere plekken wordt er beregend om het zaad (gelijkmatig) te laten ontkiemen en groeien. Zeker op de percelen waar voorjaarsgeploegd is of later in maart is gezaaid, ligt het zaad al snel droog. Helaas kan niet iedereen beregenen omdat men geen beschikking heeft tot zoet water. Er zijn percelen bij waar het zaad deels gekiemd is en deels droog ligt wat zal zorgen voor tweewassigheid, zoals het nu lijkt."

Om het zaaizaad van vocht te voorzien is soms ook de keuze gemaakt om vooraf te beregenen in plaats van na de zaai. Ook dat heeft goed uitgepakt voor telers, en zo wordt korstvorming na de zaai tegengegaan, want met het schrale weer van afgelopen tijd kon er een flinke korst ontstaan als er pas achteraf werd beregend. Wel valt de hoogte van de EC in sommige gebieden tegen.

Ook bij onze zuiderburen is het zaaien zo goed als afgerond vertelt Evert van Crombrugge, accountmanager van De Groot en Slot in België. Hij ziet dat de omstandigheden in het veld vrijwel identiek zijn aan die van Nederland. "In België zit het areaal er zo goed als in en een klein deel van de telers zaait vlak voor de neerslag die er na het weekend verwacht wordt. De afgelopen week is er veel gezaaid en zeker op de zwaardere gronden is er al een deel van het zaad ontkiemd, maar er is ook een deel dat nog niets heeft gedaan. Dat heeft wel neerslag nodig. Ik verwacht dat dit voor een groot deel wel op tijd komt met deze weersvoorspelling. Dit jaar is er ook gemiddeld wat dieper gezaaid vanwege de droogte".

Vooruitzichten
Na de vlotte zaai is er op dit moment behoefte aan een regenbui. Zeker voor de percelen waar door uiteenlopende omstandigheden niet beregend kan worden en waar nauwelijks groei plaatsvindt en het zaad droog ligt. Ook voor de effectiviteit van bodemherbiciden is dat gunstig. Met de huidige weersverwachting lijkt aan die behoefte te worden voldaan, al is er niets zo veranderlijk als het weer.