'De consument laten zien wat we doen'

Tulpen en pootaardappelen, ze vormen een ideale combinatie op het bedrijf van Siem en Sandra Munster in Slootdorp. Of het nu gaat om de ontwikkeling van kennis of de spreiding van risico’s en arbeid, de 2 teelten versterken elkaar. Toch zien de ondernemers ook uitdagingen. "De aardappelsector kan heel wat leren van de tulpenmarketing."

Ruim 6.000 bezoekers uit binnen- en buitenland melden zich elk voorjaar bij Kwekerij Siem Munster. Zij willen maar 1 ding: tulpen zien, en het liefst zo veel mogelijk. In een periode van 6 weken tijd rijden de touringcars af en aan. Sandra Munster zette daarom 10 jaar terug Tulpenexcursie.nl in de markt. Dat wat ze graag doet, met mensen werken, komt daarin samen met de passie van haar man Siem: het telen van tulpen en pootaardappelen. 

De laatste rollen in groten getale over de sorteermachine als we medio november een bezoek brengen aan het bedrijf. Het gaat om de Spunta, zo leren we als Siem en Sandra hun trots laten zien. Dat Siem erbij is, is eigenlijk geen goed teken, want nog lang niet alle bollen zitten in de grond. Er wordt met smart gewacht op een paar droge dagen. "Normaal worden alle tulpenbollen in oktober geplant", vertelt Siem. "In november ligt de focus op het sorteren en afleveren van het pootgoed. Daarnaast zijn we dan druk met het opplanten van de tweede helft van de 7 miljoen tulpen die we 's winters afbroeien."

Aardappelen vroeg
Ook de rest van het jaar volgen de werkzaamheden rond de hoofdteelten elkaar mooi op, waardoor een jaarrond arbeidsfilm ontstaat bij Kwekerij Siem Munster. Door het natte najaar wordt het nu even puzzelen. "We hopen de bollen er voor de kerst in te hebben", zegt Siem lachend, maar met een serieuze ondertoon. De extreem natte omstandigheden in het plantseizoen verwacht hij ongetwijfeld terug te zien in de opbrengst. "Een gedeelte van de tulpen is vroeg geplant, op de zwaardere percelen, en die hebben veel water voor hun kiezen gekregen. De rest moet nog de grond in, daar zit een lange periode tussen."

Anderzijds pakt het voor de akkerbouwgewassen dit jaar juist gunstig uit. Waar veel telers deze maanden met de grootste moeite hun aardappelen rooien, had Siem zijn pootgoed al voor de vele regenval binnen. "Daar zijn we altijd vroeg mee. Dat kost ons wellicht wat kilo's opbrengst, maar dat weegt niet op tegen het voordeel qua arbeidsplanning. In september en oktober hebben wij onze handen vol aan het bollen planten buiten en opplanten voor de broeierij."

Patrijzen op het land
Naast pootgoed en tulpen, telen ze een aantal gewassen die bijdragen aan een gezonde vruchtwisseling: graszaad, wintertarwe en soms suikerbieten. Daarnaast is een deel van het areaal ingericht als natuurakkers ter bevordering van de biodiversiteit en vogelpopulaties. "We zien dat duurzaam produceren steeds belangrijker wordt en daar willen we een steentje aan bijdragen", vertelt Sandra. "Zo telen we onder meer luzerne met daartussen stroken kruidenrijke mixen specifiek voor vogels. Het effect? Afgelopen jaar huisde er een groep patrijzen op ons land en dat is best uniek", vertelt Sandra enthousiast. "Bovendien geven de laag renderende gewassen de grond extra rust", vervolgt Siem. "Dat zorgt voor een betere bodemstructuur."

Andere duurzame initiatieven van Kwekerij Siem Munster zijn de akkerranden die functioneren als teeltvrije zones, de grote hoeveelheid zonnepanelen op het dak en de recycling van het afvalmateriaal. "De bollen en bladresten van de broeitulpen gaan naar een biovergister. Ook het potgrond en zand wordt hergebruikt. Eigenlijk alles wat hier het bedrijf verlaat, krijgt een functie." De ondernemers vertellen het alsof het de normaalste zaak van de wereld is, een onderdeel van hun vak.

En toch zit daar ook enige gevoeligheid als we doorpraten over 'het vak beoefenen'. "Je wilt als boer bezig kunnen zijn met een goed product produceren. Helaas is dat niet meer vanzelfsprekend: de vergunningen, certificeringen, audits en administratieve rompslomp die daarbij hoort. Niets is met elkaar gekoppeld, waardoor we als sector veel te veel met verkeerde dingen bezig zijn. Niet meer met dat wat we moeten doen: boeren. De rek is er volledig uit, dus ja de boerenprotesten die steunen we volledig. De stikstofcrisis is 'slechts' de druppel."

Boerenversmarkt
Het sterkt Siem en Sandra in hun overtuiging: "We moeten de consument laten zien wat we doen." De excursies zijn daar een voorbeeld van, maar ook de camperplaatsen die ze hebben ingericht en 'de Boerenversmarkt' die ze samen met andere ondernemers op poten hebben gezet. Sandra: "We willen de sector in een positief daglicht zetten en doen dat vanuit een passie om ons verhaal te vertellen." Dat daar behoefte aan is, daar twijfelt de onderneemster niet aan. "Mensen willen weten: wie is die man die mijn bloemkool teelt? Onze regio, de Wieringermeer, staat bekend om het hoogwaardige pootgoed dat er geteeld wordt en in zakken naar Afrika gaat. Bijna niemand weet dat. Op de Boerenversmarkt kun je een lokaal patatje eten."

Volgens Siem kan de aardappelsector wat dat betreft nog veel leren van de tulpenbranche. "Daar dragen we als bloemenproducenten jaarlijks een percentage van onze opbrengst af aan Tulpen Promotie Nederland. Met dat budget wordt onder meer jaarlijkse de tulpendag op de Dam in Amsterdam georganiseerd en promotie tijdens de Grüne Woche en schaatsevenementen. Een gezamenlijk potje voor de marketing rondom aardappels zou goed zijn. Het telerscollectief dat is aangesloten bij HZPC zou daar bijvoorbeeld voor gebruikt kunnen worden." Sandra vult aan: "Daarnaast is het belangrijk om te blijven investeren in lokale initiatieven, zoals open dagen. De consument heeft behoefte om dichter bij de boer te staan. Daar ligt een kans voor de sector om te laten zien wat we doen en hoe we het doen."

Jeannet Pennings

Jeannet heeft haar roots in de bloembollensector liggen en zij groeide op een agrarisch bedrijf in de kop van Noord-Holland op. Als generalist bericht ze voor Boerenbusiness over alle sectoren. Daarnaast verkent ze de mogelijkheden van sponsored advertising.

j.pennings@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.