Tijdens de Landbouw- en Visserijraad van maandag 28 januari is wederom gesproken over de invulling van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Dat laat minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) aan de Kamer weten. Uit haar brief blijkt onder meer dat er een grote steun is voor het prestatiemodel.
Eurocommissaris Phil Hogen benadrukte gedurende de Landbouw- en Visserijraad met name dat de focus in het nieuwe GLB op subsidiariteit, prestaties en vereenvoudiging moet liggen. Daarom is gekozen voor een jaarlijks prestatierapport en die moet elk jaar op 15 februari door de lidstaten ingediend worden bij de Europese Commissie.
Dit rapport schetst de uitgaven voor directe betalingen die 1 jaar eerder op 30 juni zijn afgerond (voor de aanvragen van het jaar daarvoor), en de overige betalingen die medio oktober van het vorige jaar gedaan zijn. Dit plan leverde flink wat weerstand op onder een groot aantal lidstaten, met name omdat het voor extra administratieve lasten zorgt. Deze lidstaten, waaronder Nederland, pleiten dan ook voor een versimpeling van de rapportages, bijvoorbeeld door deze te beperken tot louter kwantitatieve gegevens.
Landbouwreserve
Daarnaast heeft de Europese Commissie in de Landbouw- en Visserijraad voorgesteld om een landbouwreserve in te stellen voor de periode 2021 tot 2027. Deze reserve moet de huidige crisisreserve vervangen. Daarbij laat de Europese Commissie weten dat het de huidige crisisreserve vanaf 2020 wil overhevelen naar 2021. Dit om een landbouwreserve van minstens €400 miljoen te creëren.
Schouten meldt in de Kamerbrief dat er verdeeld gereageerd werd op dit voorstel. "Een groep Oost- en Zuid-Europese landen is van mening dat de ongebruikte bedragen uit 2020 eerst terugbetaald moeten worden aan de begunstigden. Dit betekent dat de reserve voor 2021 gevuld moet worden met het budget uit dat jaar", zo schrijft Schouten. Daarmee is er nog geen beslissing genomen over dit voorstel.
Verlaging budget uit GLB
De verlaging van het budget voor plattelandsontwikkeling was wederom een agendapunt. Slovenië heeft, samen met 12 andere lidstaten, haar zorgen geuit over het voorstel van de Europese Commissie om het budget voor plattelandsontwikkeling met 15% te verlagen. De lidstaten verzoeken de Europese Commissie dan ook nogmaals om dit budget zoveel mogelijk in de buurt van het huidige niveau te houden.
Hogan heeft daarop aangegeven het verzoek mee te nemen, maar is wel van mening dat dit onderwerp thuishoort in de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader. Daarnaast meldt Schouten dat Nederland de verklaring niet gesteund heeft. "Onderwerpen als de brexit, veiligheid en migratie zetten de begroting onder druk. Het is daarom onvermijdelijk dat het budget voor bestaande beleidsterreinen niet gehandhaafd kan worden", zo laat ze weten.
Eiwitrapport
Ook het 'Eiwitrapport' van de Europese Commissie kwam aan bod. Europa zou, volgens de Commissie, voor eiwit sterk afhankelijk zijn van import. In het rapport meldt het daarom een aantal zaken die bijdragen aan het economische en ecologische potentieel van eiwitplanten in de Europese Unie. Het merendeel van de lidstaten, waaronder Nederland, uitte steun voor het rapport. "Al moet er ook meer aandacht zijn voor plantaardige eiwitten, zoals eiwit uit reststromen, schimmels, algen en insecten", voegt Schouten toe.
Hoewel het grootste deel van de lidstaten akkoord ging met dit voorstel, was er ook een groep van 8 lidstaten die een ander eisenpakket voor de teelt van eiwitgewassen presenteerde. Een belangrijke eis daarin is de verhoging van de gekoppelde steun binnen het GLB. Hier werd eerder al een uitgebreide analyse over geschreven.
Volgens Hogan zou het nieuwe GLB ook een rol moeten spelen bij het bereiken van de milieu- en duurzaamheidsdoelen. "Het voorkomen van uitputting, verbeteren van de bodem, behoud van biodiversiteit en het tegengaan van klimaatverandering zijn niet alleen maar duurzaamheidskwesties, want ze hebben direct effect op de landbouw en voedselzekerheid." Hij riep lidstaten daarom op om ambitie te tonen bij het stellen van doelen voor de leefomgeving en het klimaat.
GLB-betalingen
Ten slotte geeft Schouten een toelichting op de voortgang van de GLB-betalingen. Uit nieuwe cijfers blijkt dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) op maandag 4 februari voor 97,9% van de aanvragen (in totaal 45.587) een besluit heeft genomen. Dit was eind december nog 96,7%. Inmiddels is er €620 miljoen uitbetaald.
Daarnaast laat Schouten weten dat de betalingen aan de collectieven voor het Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer op 1 januari zijn gestart. De verwachting is dat er in totaal ongeveer €60 miljoen wordt uitgekeerd aan de collectieven.