Dossier | Oekraine

De tarwenotering op de CBoT liet ook afgelopen nacht weer een stevige plus zien. Het wordt voor handelaren steeds duidelijker dat de oorlog in Oekraïne geen kortdurend effect heeft op de graanhandel, maar dat de gevolgen langer doorwerken. Sturen de Amerikaanse boeren hun bouwplan daarop bij?

De grondstofprijzen zitten enorm in de lift sinds de Russische inval in Oekraïne. De prijzen van tarwe, maïs, olie en gas die in de media, waaronder Boerenbusiness, voorbij komen zijn veelal koersen op de termijnmarkt. Maar hoe werkt die termijnmarkt ook al weer en hoe komen de prijzen tot stand?

'Het nuttigste soort der grassen, die het hoofdvoedsel levert van miljoenen der bewoners van de beschaafde wereld', zo beschreef M. Buysman in 1899 de tarwe in het Album der Natuur. Nog altijd is tarwe de meest verbouwde graansoort ter wereld. Het is de basis voor meel en bloem, brood en crackers, deegwaren, couscous, witbier en diervoeder. Belangrijke tarweproducenten zijn Rusland en Oekraïne. Rusland is de op één na grootste exporteur van tarwe, Oekraïne de vierde grootste, samen goed voor een derde van de uitvoer. Verschillende regio's in de wereld zijn afhankelijk van deze productie, niet alleen Europa maar ook het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

De tarwenotering op de Matif stijgt nog steeds. De stemming op de markt is dusdanig gespannen dat de vraag bijna niet langer is of de €400 per ton doorbroken wordt, maar wanneer.

Van de grondstof- en energiemarkten laat de Europese gasmarkt misschien wel de grootste prijsschommelingen zien. Anders dan bijvoorbeeld olie of graan is het voor Europa erg moeilijk om over te schakelen op andere leveranciers dan Rusland. En dat komt op de markt tot uiting.

Wanneer de Amerikaanse landbouwminister de alsmaar stijgende kunstmestprijzen zijn 'biggest and deepest concern' noemt weet je dat het écht urgent is. De toch al torenhoge kunstmestprijzen krijgen een nieuwe klap nu Rusland buurland Oekraïne is binnengevallen. In Nederland is het effect nog niet direct op grote schaal merkbaar. Wereldwijd is dat een heel ander verhaal.

Danone, Nestlé en Lactalis stoppen geheel of gedeeltelijk de productie in Oekraïne, omdat de Russen dat land afgelopen week binnen zijn gevallen. 

Bij een landbouwvergadering in het Europees Parlement hebben hooggeplaatste landbouwofficials gewaarschuwd voor de pijnlijke en mogelijk langdurige gevolgen van de Russische inval in Oekraïne. Voedseltekorten liggen volgens officials niet in het verschiet.