Bayer CropScience

Dit jaar staan er acht verschillende gewassen op het Vollegrondsgroenten Platform van Bayer: knolselderij, savooiekool, wortelen, prei, boerenkool, sla, spinazie en stamslabonen. 'Net als in andere jaren staat de gewasbescherming weer centraal en dan vooral hoe we de beschikbare middelen op de juiste plek in de schema's kunnen plaatsen'', vertelt Stefan van Heist, crop advisor bij Bayer.

'Met weerbare uien haal je meer kilo's op de wal. Maatregelen die de weerbaarheid versterken zijn daarom al gauw de moeite waard om uit te voeren.' Dat zegt Jan Koelmans van George Pars Graanhandel in Sint Jacobiparochie (Friesland).

Elk voorjaar is anders, zo ook dit jaar: het is extreem nat. En dat terwijl de phytophthora-stammen in aardappelen nog nooit zo agressief zijn geweest en infecties riskanter zijn dan ooit tevoren. Kortom, geen enkele reden om de situatie te bagatelliseren, de situatie is écht heel ernstig.

'Natuurlijk ben ik dit jaar extra gefocust op phytophthora. Maar die andere ziekte - alternaria - kan ook veel schade aanrichten; die moeten we dus zeker niet vergeten.' Dat zegt akkerbouwer en loonspuiter Jan Willems in Wanroij (Noord-Brabant). Samen met adviseur Maarten van Erp van Willems Balgoy blikt hij alvast vooruit op het komende aardappelseizoen.

De uienteelt in Oost-Nederland is de afgelopen jaren flink gegroeid. Met name op de zand- en dalgronden van Zuidoost-Drenthe en Noord-Overijssel, maar ook wat zuidelijker in de Achterhoek zijn er behoorlijk wat nieuwe telers bij gekomen. Voor deze nieuwkomers zijn het overwegend ‘mooie jaren’ geweest met goede (afland)prijzen en weinig grote tegenvallers in de teelt.

'Vijf voor twaalf… Alle hens aan dek… Alle seinen op rood'. De afgelopen maanden was er veel aandacht voor de dreigende situatie rondom phytophthora. Om de ziekte dit seizoen - en ook daarna - de baas te kunnen blijven, is afgelopen najaar de Taskforce Phytophthora opgericht, een samenwerkingsverband van zeven partijen uit de aardappelketen.

Wanneer de aardappelen gepoot zijn, moet er ook aandacht zijn voor de onkruidbestrijding. Immers, een adequate onkruidbestrijding heeft een positief effect op de opbrengst en geeft minder problemen bij het rooien. De juiste middelenkeuze is hierbij van cruciaal belang. De ervaringen met Gofor zijn sinds introductie in 2021 zeer positief.

Met het gebruik van Serenade in de teelt van aardappelen, als veurbehandeling, zijn afgelopen seizoen weer mooie resultaten behaald. Een bevestiging van de voorgaande jaren met een duidelijk verbeterde schilkwaliteit. Mede door de mooie bestrijdingsresultaten op zilverschurft, zwarte spikkel en rhizoctonia.

Het etiket van het uienfungicide Fandango is onlangs drastisch aangepast. In plaats van vier toepassingen staan er op het nieuwe W5-etiket nog maar twee toepassingen per teeltcyclus. Komend seizoen bestaat de mogelijkheid om – binnen de respijttermijn van het oude W4-etiket – nog vier keer Fandango toe te passen, maar voor seizoen 2025 geldt het nieuwe etiket van twee toepassingen per teeltcyclus. Waarom is deze aanpassing gedaan en wat zijn de gevolgen voor de uienteelt? Uienspecialist Stefan van Heist geeft uitleg.

'Afgelopen seizoen hebben we een 'bijna super' pootaardappeljaar gehad. De enige domper was de klasseverlaging van vier percelen, vooral omdat we die helemaal niet verwacht hadden', zegt Gert Boomsma uit Minnertsga (Friesland). Samen met zoon Jelmer blikt hij terug én vooruit op de luis- en virusbestrijding in pootaardappelen. 'We doen er echt alles aan om besmettingen te voorkomen. Meer dan dat kun je niet doen.'

Schimmelziekten in tarwe zijn het afgelopen seizoen geen groot item geweest. Toch kan het geen kwaad om voorafgaand aan een nieuw seizoen de puntjes rondom de ziektebestrijding weer op de i te zetten. Bayer sprak erover met Crop Advisor en graanspecialist Simon Jensma.

Het biologische middel Serenade krijgt steeds meer voet aan de grond in Nederland. Een groeiende groep telers gaat ermee aan de slag. Soms nog op proefschaal, maar steeds vaker als aanvulling of vervanging van chemie. Door de grote hoeveelheid praktijkdata die de afgelopen jaren is verzameld, komt de praktische waarde van Serenade steeds beter voor het voetlicht. 

Akkerbouwer Jasper Roubos van Forward Farm 'Het Groene Hart' in Abbenes laat in de videoserie Boer on tour zien wat er allemaal moet gebeuren om gezonde en productieve gewassen te telen op een duurzame manier. Zo werken we aan draagvlak voor de moderne landbouw!

'Na de zeer late en koude start waren er wel wat zorgen over het groeiverloop van de bieten. Maar uiteindelijk is het toch nog aardig goed gekomen', zegt akkerbouwer Jan Knook uit Willemstad (Noord-Brabant). Ook het resultaat van de late onkruidbestrijding viel hem uiteindelijk mee. 'Op één perceel ben ik er nog een keer met de schoffel doorheen geweest om wat melde te verwijderen, maar dat was het dan ook wel.'

'2023 was veruit het langste phytophthora-seizoen van de afgelopen 30 jaar. Feitelijk zijn er vanaf juni tot ver in de herfst aan één stuk door gunstige omstandigheden voor de schimmel geweest. Dat hebben we nooit eerder zo gezien.' Aan het woord is Albert Schirring van Bayer. Als aardappelspecialist gaf hij de afgelopen maanden een alarmerend signaal af rondom de aardappelziekte Phytophthora.

'We zijn met ons bedrijf helemaal aaltjesvrij en dat willen we naar de toekomst toe ook graag zo houden'', zeggen pootgoedtelers Jantinus en Lennard Beijering wanneer het thema aaltjesbeheersing aan de orde komt. De afgelopen drie jaar hebben ze goede ervaringen opgedaan met het middel Verango. 'Omdat het vloeibaar is, werkt het direct en altijd - ook onder drogere omstandigheden. Dat vinden wij een groot voordeel.'

Een eenvoudige praktijkproef op hun bedrijf? Daar zijn Jan Schoorlemmer en Niek Simmes van maatschap Elandhorst uit Swifterbant meestal wel voor te porren. Afgelopen seizoen hebben ze in hun uien op proefschaal het biologische middel Serenade toegepast tegen Fusarium. 'We hadden al goede ervaringen met het middel in pootaardappelen, waar het een positief effect laat zien op de schilkwaliteit. Daarom zijn we nu ook wel benieuwd wat Serenade tegen Fusarium in uien kan uitrichten.'

De onkruiddruk in de wintertarwe en wintergerst zien we elk jaar toenemen. Deels heeft dit te maken met de zachte winters van de laatste jaren maar ook teeltmaatregelen zoals niet-kerende-grondbewerking (NKG).

Door het aanhoudende warme weer en de vochtige nachten blijven schimmelbestrijdingen noodzakelijk. Voor meerdere vollegrondsgroententeelten zal eind september/begin oktober de laatste bespuiting worden uitgevoerd. Serenade is een ideaal biologisch fungicide om als laatste bespuiting in het spuitschema in te passen.

Akkerbouwer Jasper Roubos van Forward Farm 'Het Groene Hart' in Abbenes laat in de nieuwe videoserie Boer on tour zien wat er allemaal moet gebeuren om gezonde en productieve gewassen te telen op een duurzame manier.

Ondanks het late voorjaar met lage temperaturen en de vele neerslag zijn er op een aantal locaties de eerste trips in zaaiuien waargenomen. Het warme weer van de afgelopen week heeft ervoor gezorgd dat de cyclus van de trips een flinke boost heeft gekregen.

Stefan van Heist is de nieuwe uienspecialist bij Bayer. 'In mijn functie als Crop Advisor Vollegrondsgroenten en Aardbeien zat de uienteelt in Zuid-Nederland al in mijn pakket. Daardoor ben ik er al redelijk bekend mee',  zegt hij. Bayer sprak met hem over belangrijkste problemen en uitdagingen in de teelt.

'Phytophthora is een zeer dynamische schimmel die altijd weer nieuwe wegen vindt om ons de baas te zijn. Het enige dat we kunnen doen is ons zo goed mogelijk verweren met een slimme inzet van middelen.' Dat zegt Simon Jensma, aardappelspecialist bij Bayer.

'We zijn dan wel parttime-akkerbouwer, maar dat betekent niet dat we ons bedrijf er maar wat bij doen. Nee, we willen het maximale uit de gewassen halen en investeren ook volop in het bedrijf.' Dat zegt Hans Supèr, die samen met zijn vrouw Gea en zonen Thomas en Steven een akkerbouwbedrijf met loonwerktak in Sibculo (Ov.) runt. Hoewel de VOF de laatste jaren vooral in de uienteelt investeert, blijven de zetmeelaardappelen een belangrijke poot onder het bedrijf.

Akkerbouw- en loonbedrijf Witkop in Swifterbant (Fl.) wil de opbrengst en kwaliteit van fritesaardappelen de komende jaren minimaal op peil te houden. Of nog liever: weer wat omhoog halen.

'Gladvingergras blijft voorlopig leidend bij de onkruidbestrijding in maïs. Maar haagwinde, ooievaarsbek en ook aardappelopslag rukken elk jaar weer wat op; daar moeten we dus steeds scherper op zijn.' Dat zegt loonwerker Marcel Klein Rot uit Buurse (Ov.). Jaarlijks spuit hij zo’n 900 hectare maïs. Samen met maïsspecialist Sander Uwland van Bayer blikt hij terug op maïsseizoen 2022 – en ook alvast vooruit op seizoen 2023.

Het onderscheid van het voorjaar 2023 is groot ten opzichte van de afgelopen jaren. We waren ondertussen gewend om vroeg, zelfs zeer vroeg, te beginnen met de voorjaarswerkzaamheden, maar op dit moment moeten nagenoeg alle gewassen nog gezaaid óf gepoot worden. Hopelijk kan in de loop van volgende week gestart worden, alles zal elkaar dan snel opvolgen.

Verango is een relatief nieuw nematicide op basis van de werkzame stof fluopyram. Het is effectief tegen diverse aaltjes en zorgt voor een vitaler gewas.

'Hoewel we hier niet in een gebied zitten waar de eerste luizen komen, ben ik er toch altijd vroeg bij met de luisbestrijding. Ik wil gewoon niet verrast worden', zegt stammenteler Marcel Aling in Vierhuizen (Groningen). Vooral de eerste weken na opkomst zijn cruciaal en wordt het spuitinterval kort en straf aangehouden. Luisdoder Sivanto Prime is daarbij een vaste waarde binnen het spuitschema.

IJsbrand de Weerd noemt zichzelf een echt bodemboer. 'De groeikracht en weerbaarheid moeten vooral uit de bodem komen. Met de opbouw daarvan zijn we al zo’n 15 jaar bezig', zegt hij. De teelt van wintertarwe - dat de helft van zijn bouwplan beslaat - speelt een belangrijke rol bij dit proces. 'Natuurlijk telen we tarwe om er een goede opbrengst vanaf te halen. Maar de waarde als bodemverbeteraar mag je in mijn ogen zeker niet onderschatten.'