Contractbreuk wordt niet gepikt in België

De onrust in de aardappelsector blijft aanhouden. Boerenbond, ABS, FWA en Fiwap hebben in een brief aan de FOD Economie gevraagd om bemiddeling en onderzoek. "Veel van onze leden melden dat afnemers zich niet aan contractuele afspraken houden", stellen de organisaties. Ze geven concrete voorbeelden van situaties waarin contracten eenzijdig werden aangepast.

Een veelvoorkomende praktijk is dat afnemers telefonisch melden dat de markt veranderd is en dat zij de contracthoeveelheden met 20 procent moeten verlagen. Ongeacht de reactie van de landbouwer volgt enkele dagen later een e-mail met een aangepast contract, waarin de handtekening van de landbouwer al is toegevoegd zonder zijn toestemming. "Dit is in strijd met de wetgeving op oneerlijke handelspraktijken."

In andere gevallen sturen afnemers een e-mail waarin zij een vermindering van 15 procent aankondigen, zonder een aangepast contract te bezorgen. De formulering impliceert echter een stilzwijgend akkoord, aangezien er slechts een mogelijkheid wordt geboden om vragen te stellen, zonder vermelding van een termijn om te reageren. "Ook dit is een ongeoorloofde eenzijdige contractaanpassing."

Daarnaast worden landbouwers soms onder druk gezet om binnen zeven dagen een contract te ondertekenen. Vervolgens ontvangen zij meer dan een maand later een bericht dat de contracthoeveelheid alsnog met 10 procent wordt verlaagd, terwijl de afnemer zelf het contract nog niet had ondertekend. "Een maand wachten op een bevestiging is onredelijk, zeker als de landbouwer slechts zeven dagen bedenktijd krijgt."

Slechte timing en impact op de sector
De timing van deze praktijken verergert de situatie. Landbouwers hebben hun teeltplannen al opgesteld en seizoenpachten afgesloten. Ook zijn investeringen in pootgoed, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen al gedaan. Hierdoor is overstappen naar andere teelten nauwelijks mogelijk. Bovendien melden pootgoedtelers en -handelaars dat afnemers minder pootgoed afnemen dan contractueel overeengekomen.

Met het plantseizoen in aantocht veroorzaakt deze onzekerheid grote problemen. De landbouworganisaties vragen de FOD Economie om actie en overleg, zowel met hen als binnen Belpotato.be. Binnen deze brancheorganisatie werd in de werkgroep 'contracten', onder leiding van de FOD Economie, gewerkt aan een verfijning en actualisatie van de gedragscode voor contracten in de aardappelsector. Nu blijkt dat afnemers deze regels negeren, pleiten de organisaties voor een bemiddelende rol binnen de sector.

FOD Economie: eenzijdige wijzigingen zijn verboden
FOD Economie bevestigt de ontvangst van de brief en meldt dat de Economische Inspectie al eerder een onderzoek had geopend naar aanleiding van mediaberichten. "Het eenzijdig wijzigen van overeenkomsten valt onder de zwarte lijst van oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen en is verboden." Het lopende onderzoek moet uitwijzen of dergelijke inbreuken daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Vanwege het geheim van het onderzoek kan de dienst hier momenteel niet meer over zeggen.

Christophe Vermeulen, CEO van Belgapom, steunt de oproep om de werkgroep 'contracten' binnen Belpotato.be opnieuw samen te roepen onder leiding van de FOD Economie. Hij benadrukt dat de sectorfederatie bereid is om volledig mee te werken aan het onderzoek.