Achtergrond Stikstofstemming
Kabinet gevallen, maar beleid moet voortgezet
Het kabinet is gevallen, maar de regeringscoalitie wil eigenlijk nog zo veel mogelijk doorgaan met het ingezette beleid. Dat kwam deze week duidelijk naar voren bij de debatten en stemmingen in de Tweede Kamer over de vraag welk onderwerpen controversieel moesten worden verklaard en welke niet.
Traditioneel houdt de volksvertegenwoordiging na de val van een kabinet extra rekening met de oppositiepartijen en probeert de gebroken coalitie niet toch nog van alles door te duwen. De samenwerking is immers gestrand. Ditmaal was er niet een grote gunfactor, ook al houden uitzonderlijk veel leden van het oude samenwerkingsverband het politiek voor gezien. Het riekt naar verbeten frustratie.
Geschenk voor oppositie
De oppositie kan weinig anders doen dan verbazing en onvrede tonen over deze opstelling, maar ze weet ook dat de opstelling van de oude Kamer haar mooi kan helpen in de verkiezingscampagne. Zeker voor de BBB en NSC is het een gewaardeerd geschenk. Blijven doorduwen op de wijze van de laatste jaren is juist dat wat Caroline van der Plas en Pieter Omtzigt zo populair heeft gemaakt.
Toch piketpaaltjes gesneuveld
Toch hebben de val van het kabinet en de nasleep daarvan wel wat piketpaaltjes laten sneuvelen. Zelfs Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot erkent nu bijvoorbeeld dat het jaar 2030 niet meer haalbaar is als eindpunt voor het stikstofreductieplan. Stikstofminister Christianne van der Wal lijkt bovendien te begrijpen dat haar Stikstofwet ook niet meer door de Tweede Kamer zal komen nu haar eigen VVD-fractie daar niet meer in gelooft. Ze had lange tijd nog andere gedachten. Haar demissionaire collega Piet Adema had sneller de conclusie getrokken dat het nu niet meer de tijd is voor grootse plannen.
Voor even bevrijd van externe druk (want geen gesprekken over een Landbouwakkoord meer) hebben zeven boerenorganisaties uit de melkveehouderij de koppen bij elkaar gestoken en samen een toekomstvisie opgesteld. Het is wel de ongeregisseerde vrucht van alle overleggen. In het stuk geven ze aan hoe ze samen een omslag richting klimaatneutraal willen bereiken zonder ultimata van de politiek, maar wel met enige politieke steun.
Doelvoorschriften
De melkveehouderij-organisaties willen, net als veel grote bedrijven, toe naar klimaatneutraliteit per 2050. Wel op basis van doel- en geen middelvoorschriften. Van een paar bestaande middelvoorschriften willen ze juist af, zoals het verbod om in de volledige nutriëntenbehoefte van hun gewassen te voorzien met dierlijke mest, in plaats van met een mix van kunstmest en mest. Hiervoor en voor het plan om verwerkte mest te mogen gebruiken als kunstmestvervanger moeten nog wel wat Europese hobbels worden genomen. Niet alles is overigens door- en uitgesproken. Vanuit een aantal organisaties wordt gemeld dat de leden nog van niets weten.
Hoekstra licht voor klimaatpaus
Misschien is er met Wopke Hoekstra als nieuwe Europese klimaatpaus iets meer mogelijk op gebied van mest en milieu dan met zijn voorganger Frans Timmermans kon. Het is ook goed mogelijk dat de Brusselse molens weinig anders gaan draaien. Ambtelijk-politieke circuits zijn ondanks alle technologische vooruitgang niet sneller of beter gaan draaien, eerder langzamer en moeizamer. Hoekstra is overigens nog niet bevestigd als nieuwe Eurocommissaris. Eerst moet hij nog worden geaccepteerd door het Europarlement. Daar is het linkse smaldeel al op voorhand kritisch, omdat ze hem nog niet op veel klimaatgevoel hebben kunnen betrappen, terwijl ook een coalitie van grote groene ngo's niet staat te springen om de komst van Hoekstra, omdat hij 'te weinig ervaring heeft' op gebied van klimaat. CDA-groen is niet groen genoeg.
Van der Wal irriteert piekbelaster
De minister voor Natuur en Stikstof blijft ondertussen berichten over aanzwellende belangstelling voor de opkoopregeling voor piekbelasters. Steeds meer bedrijven zouden infomeren naar de mogelijkheden – nu al meer dan vijfhonderd. Minister Van der Wal meldt er eerlijkheidshalve wel bij dat informeren nog niet gelijk staat aan tekenen. Het voorbeeld van de familie Grin in Biddinghuizen zal andere geïnteresseerde boeren niet gelijk happiger maken om hun bedrijf te verkopen aan Van der Wal. De minister, tevens kandidaat-Kamerlid voor de VVD, slaagt er niet in om richting genoemde familie, en wellicht ook andere, de goede toon aan te slaan. Daar moet het vaak wel mee beginnen.
Van der Wal neemt toch niet alle piekbelasters op de korrel. Wel de boerenbedrijven op de Veluwe, maar niet een sluiproute in hetzelfde gebied. Schiphol natuurlijk ook niet. dat is wel een piekbelaster, maar de nationale luchthaven valt onder een ander regime, met regels die niet gelden voor gewone boerenbedrijven. Niet alle piekbelasters zijn even gelijk voor de overheid, maar dat was al bekend.
De VVD heeft ondertussen gemeend om Van der Wal, ondanks haar reputatie op het platteland, toch bij de eerste vijf kandidaten op de lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen van eind november te zetten. Intern wordt ze in ieder geval gewaardeerd.
De Groot wacht af
Of ook D66-Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot weer een plek krijgt op de lijst van zijn partij, wordt pas over een paar dagen duidelijk. Deze in de landbouw ook niet heel erg gewaardeerde politicus lijkt wel graag door te willen gaan. Hij behoort in ieder geval niet tot de grote menigte van oudgedienden die heeft aangegeven te zullen vertrekken. De Groot laat het aankomen op het oordeel van de kandidaatstellingscommissie van D66. Tekenen van vermoeidheid of moedeloosheid laat hij ondertussen niet zien. Hij blijft knokken voor minder koeien en veebedrijven. De tijd dat hij bij de NZO rondreed met zuivelreclame op zijn auto lijkt uit een ander leven.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
