De prijs voor elektriciteit is de afgelopen week fors gedaald in Nederland. Toch waarschuwen verschillende experts dat de volatiliteit op de stroommarkt zeker nog niet voorbij is onder meer door het beperkte aanbod van goedkope kernenergie uit Frankrijk. De Europese Commissie heeft goedkeuring geven voor het Duitse vergroeningsprogramma voor de elektriciteitsproductie ondanks kritiek van verschillende lidstaten die vrezen voor oneerlijke concurrentie.
De elektriciteitsprijs heeft een flinke stap terug gedaan de afgelopen week. Van een notering van €222,73 per MWh op de Epex Spot op woensdag 21 december zakte de prijs naar €77,84 per MWh op tweede kerstdag. Een relatief beperkte vraag naar elektriciteit in het lange kerstweekend en ruim aanbod van met windturbines opgewekte stroom drukte de prijs omlaag volgens verschillende experts. Ook de gestaag dalende gasprijs helpt de kosten voor het produceren van elektriciteit enigszins in de hand te houden. inmiddels is de stroomprijs wel weer iets gestegen maar staat met €126,25 per MWh nog altijd relatief laag vergeleken met de laatste weken.
De situatie op de Europese elektriciteitsmarkt blijft ondanks de dalende trend op de Epex nog steeds gespannen. Eén van de oorzaken daarvan is het beperkte aanbod van stroom uit de Franse kerncentrales. Het land dat normaal netto-exporteur is van elektriciteit op de Europese markt is nu netto-importeur. Door vertragingen bij het onderhoud en problemen met corrosie in bepaalde kernreactoren is de productie van kernenergie in Frankrijk gezakt naar het laagste niveau in dertig jaar. De problemen in Frankrijk vallen samen met de Russische invasie in Oekraïne die de Europese energiemarkt flink op zijn kop heeft gezet.
Nucleaire brandstof
De oorlog in Oekraïne zorgt in het voormalige Oostblok en in voormalige Sovjet-republieken die nu bij de EU horen voor problemen met de voorziening van brandstof voor kernreactoren. Bulgarije tekende donderdag 22 december met Westinghouse Electric Sweden een overeenkomst voor de levering van nucleaire brandstof voor de Kozloduy centrale. Dat is volgens de Bulgaarse regering een eerste stap naar nieuwe leveranciers buiten Rusland om. Tevens wordt er gewerkt aan een overeenkomst met het Franse Framatome voor de levering van brandstof. In de Kozloduy centrale wordt ongeveer 35% van de Bulgaarse elektriciteit opgewekt. De nucleaire brandstof is nu nog afkomstig van het Russische Rosatom. Voor 2022 verwacht Rosatom overigens een groei in de export van 15%. Dat melde Alexei Likhachev, de CEO van het bedrijf, gisteren aan de Russische krant Izvestia. De groei komt onder andere uit lopende contracten, leveringen van brandstof en verrijkte uraniumproducten, zei Likhachev. Het omvat ook de bouw van 23 kerncentrales bij projecten in een twaalftal landen, voegde hij eraan toe. Rosatom valt buiten de westerse sancties en mag dus nog steeds exporteren.
Concurrentie
Naast kernenergie zetten EU-lidstaten ook in op hernieuwbare energie voor de vergroening van de elektriciteitsproductie. De Europese Commissie gaf vorige week woensdag groen licht voor de Duitse plannen op dat gebied. Duitsland heeft een programma opgetuigd van €28 miljard dat gericht is op het uitbreiden van de productiecapaciteit van zonne- en windenergie. Daarmee zou in 2030 80% van de Duitse elektriciteitsvraag uit hernieuwbare bronnen moeten komen. In het subsidieprogramma wordt er een premie betaald boven de marktprijs voor groene stroom en krijgen kleine producenten een garantieprijs voor de elektriciteit die wordt opgewekt. Het Duitse energiebeleid heeft de afgelopen maanden veel kritiek te voorduren gehad van verschillende EU-lidstaten. In totaal heeft de Duitse overheid €200 miljard vrijgemaakt om consumenten en bedrijven te beschermen tegen de fors gestegen energieprijzen. Critici stellen dat daarmee de interne Europese markt ernstig wordt verstoord. EU-lidstaten met minder diepe zakken kunnen hun bedrijven onvoldoende compenseren en die bedrijven hebben daardoor een achterstand op hun Duitse concurrenten. Volgens de Europese Commissie zijn er voldoende waarborgen in de Duitse vergroeningsplannen om oneerlijke concurrentie tot een minimum te beperken.