De olieprijs laat deze week een flinke stijging zien. Een stevige ingreep van Opec+ afgelopen woensdag 5 oktober, een verlaging van de productie met 2 miljoen vaten, maakte een eind aan de daling die de olieprijs sinds eind augustus doormaakte. Vooral Rusland oefent nu druk uit om de productie verder te verminderen om op die manier de lagere verkoopprijs van hun afgelopen maanden te compenseren. Het gevolg is een forse stijging van de dieselprijs.
De ingreep van OPEC+ hing al de hele week boven de markt. Door steeds sterker wordende geruchten zit de olieprijs deze periode flink in de lift. Vrijdag 30 september bereikte de prijs van Brent olie het laagste punt en kostte een vat $85,14. Woensdag 5 oktober steeg de prijs naar het hoogste punt, $93,86. De stijging van om en nabij de 10% leidde tot de hoogste stand in drie weken.
Met spanning keek de wereld naar de maandelijkse bijeenkomst van Opec+. Sinds eind vorige week werd er al druk gespeculeerd over een eventuele productieafname. Door de zwakke economische situatie en renteverhogingen van westerse centrale banken, neemt de vraag naar olie af, met als gevolg een dalende prijs. Een kleine productievermindering van 100.000 vaten van afgelopen december wist de trend niet te keren.
Het oliekartel besloot om hard in te grijpen. Analisten verwachtten dat op dagelijkse basis 0,5 miljoen tot 1 miljoen minder vaten geproduceerd zouden worden. Maar de ingreep bleek groter. De olieproductie wordt met 2 miljoen vaten teruggeschroefd, waardoor de wereldwijde olieproductie met 2% afneemt. Sinds de coronapandemie greep Opec niet meer zo hard in. Goldman Sachs verwacht dat de prijsstijging nog wel even zal doorzetten. De zakenbanken stelde hun prognose van de olieprijs voor het vierde kwartaal bij van $100 per vat naar $110 per vat.
Toch lijkt niet iedereen ervan overtuigd dat de prijzen zo sterk zullen stijgen. De meeste landen die bij het kartel zijn aangesloten lijken niet in staat hun productiequota te halen en hoeven daardoor de productie amper terug te schroeven. Sommige analisten schatten in dat de productiedaling in de praktijk beperkt zal blijven tot ongeveer 1 miljoen vaten.
De lange arm van Rusland
Experts leggen de productiekorting vooral uit als reactie op de westerse maatregelen tegen de hoge energieprijzen. Specifiek het prijsplafond en de naderende importverboden voor Russische olie lijken het motief voor nieuwe strategie van Opec+. Om ondanks westerse sancties al hun olie af te kunnen zetten, verkoopt Rusland zijn olie met stevige kortingen. Een prijsstijging op de wereldmarkt moet deze kortingen compenseren.
Maar niet alleen met productiebeperkingen stookt Rusland de vurige oliemarkt op. Na de aankondiging dat in navolging van de Europese Unie ook de Verenigde Staten een maximumprijs op Russische olie invoert, kwam de Russische minister van Energie Alexander Novak met een vergaand statement waarin hij aankondigde dat Rusland weigert olie te exporteren naar landen met een prijsplafond.
Dat het moeilijk wordt om aan Russische olie te komen, is terug te zien in de dieselprijs. Op maandag 3 oktober stond deze prijs op het laagste punt van de week (€148,51). Een dag later begon de prijs behoorlijk te stijgen. Op 4 oktober kostte 100 liter diesel €149,85, maar twee dagen later stond de koers al meer dan €10 hoger op €160,54.