Droogte evenaart 2018 en in België zelfs 1976

Veel delen van Nederland kleuren dieprood op de kaart van het KNMI. In grote delen van Zeeland, Limburg, de Achterhoek en Twente is het neerslagtekort inmiddels al opgelopen tot ver boven de 300 millimeter. Wat opvalt is dat het noorden - grofweg de lijn boven Meppel - een tekort heeft dat slechts de helft van die waarde bedraagt. Dat verschil is ook in de gewasgroei merkbaar.

Neerslag erg verspreid
Het cumulatief voor de maand augustus bedraag in het uiterste noorden van Groningen zo'n 40 tot 50 mm. Ook de Friese kust kreeg regionaal nog een buitje. In Noord-Holland is deze maand tussen de 30 en ruim 50 mm gevallen. In andere gebieden komt de teller meestal niet verder dan 10 tot 20 mm deze maand.

Droogte België nijpender dan 1976
In België is het gebrek aan neerslag nog nijpender. Weerdienst KMI verwacht zelfs dat het tekort zo ver oploopt in de komende veertien dagen dat de lijn van 1976 wordt doorkruist. Op dit moment krijgen het westen, midden en oosten de classificatie 'uiterst droog'. KMI berekent dat de eerste week van september overal uiterst droog is. In Nederland ligt de lijn van '76 nog ver weg en die wordt dit seizoen ook niet meer gehaald. Qua zonuren ligt dat anders. Op 27 augustus was dezelfde hoeveelheid zonnestraling behaald als in heel de zomer van 1976. De gemiddelde straling bedroeg toen 229 watt per m². Dat is nu gemiddeld 238 watt per m².

Vanaf 3 september verwachten de weermodellen een ommezwaai in het huidig weertype. Eerst loopt het kwik nog op tot zo'n 27 tot 28 graden aan het einde van deze week en in het weekeinde. Daarbij neemt de kans op neerslag toe. Daarbij gaat het om kleine hoeveelheden van 2 tot 4 mm per dag. Die verandering zien we ook in de landen om ons heen.

Droogte en warmte houden aan
Dit weertype met warmer dan gemiddeld en licht wisselvallig weer houdt naar verwachting tot zeker half september aan. Dat komt door een fiks hogedrukgebied boven Scandinavië. Dat zorgt voor veel zonuren en temperaturen tussen de 20 en 25 graden. Normaal gesproken zwakken hogedrukgebieden na half september af in Europa. Daar zijn nu nog geen overtuigende signalen voor, zo zeggen meteorologen. Het wordt daardoor niet plots veel natter, maar ook niet veel warmer. Toch blijft het – volgens de huidige verwachtingen – tot in de tweede septemberhelft warmer dan gemiddeld.

Wat betekent dit voor de najaarsgewassen? Voor een deel kunnen we dat al invullen. De uien- en aardappelgewassen voor de hoofdoogst komen zeer snel aan hun einde. Dat is ook zichtbaar in de meest recente proefrooicijfers. De opbrengstcijfers waren deze zomer steeds relatief goed ten opzichte van voorgaande jaren, maar de aardappelgewassen waren sterk verouderd. Met het huidige weer geven ze nu de geest en is de nagroei minimaal. Dat geldt overigens ook voor de meeste uienpercelen. Vooral de eerder genoemde lijn ter hoogte van Meppel is van belang. In het noorden is er (regionaal) duidelijk nog wel wat potentie. In de zuidelijke akkerbouwgebieden, België, Frankrijk en Duitsland is dat heel anders.

Deuk in voederwinning
Bij veehouders is de situatie niet veel beter. Ook daar is het hakselen van de snijmaïs opnieuw extreem vroeg gestart. Vooral onder de grote rivieren heeft de maïs op zandgrond een flinke klap gehad en rijden de hakselaars volop rond. De grasgroei stokt al maanden en veel percelen zijn volledig bruingekleurd. Dat slaat een deuk in de voederwinning die dit voorjaar nog zo voorspoedig begon. Niet zo gek dus dat ook doe ruwvoermarkt in beweging is.