Op de Europese energiemarkt trekt gas veel aandacht door de problemen met Rusland. Maar ook de elektriciteitsmarkt is flink van slag. De EPEX Spot zette afgelopen week wederom de weg omhoog in. Deels komt dat door de weersomstandigheden die niet optimaal zijn voor de productie van groene stroom. Ook de dure conventionele brandstoffen hebben er part aan.
De elektriciteitsmarkt blijft stappen omhoog zetten. Vrijdag 8 juli steeg de notering op de EPEX Spot naar €312,06 per MWh. In het weekend liet de prijs een dip zien. Het laagste punt lag echter niet op zondag zoals gebruikelijk, maar op zaterdag met een notering op €182,15 per MWh. Gisteren (maandag 11 juli) is de koers op de EPEX Spot weer omhoog geschoten naar €363,96 per MWh. Dat is de hoogste notering sinds 9 maart.
Een gebrek aan wind is volgens verschillende analisten een belangrijke oorzaak van de hoge elektriciteitsprijs. Daar komt natuurlijk bij dat kolen en emissierechten goed aan de prijs zijn en gas zelfs zeer duur is. In de middag wordt de stroomprijs nog enigszins gedrukt door het aanbod van zonnestroom.
Dominantie
Bij de verduurzaming van de energievoorziening spelen zonnepanelen een belangrijke rol. Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) waarschuwt dat de productie van de zonnepanelen te veel geconcentreerd is in één land. De productiecapaciteit verdwijnt uit Europa, de VS en Japan en verdwijnt naar China. Volgens het IEA heeft China de laatste tien jaar een gericht en succesvol industriebeleid voor het opvangen en omzetten van zonne-energie (zon-PV) gevoerd. De productiekosten zijn daardoor in die periode met circa 80% gedaald. China is door het actieve beleid marktleider geworden en zoals het er nu naar uitziet is het land in 2025 goed voor 95% van de wereldproductie van bepaalde essentiële onderdelen voor zonnepanelen. Een dergelijke dominante positie van één land is in elke keten een groot risico volgens het IEA en zonnepanelen vormen daarop geen uitzondering. Diversificatie van de keten is dan ook hard nodig en gericht overheidsbeleid is daarbij brood nodig.
Financiële problemen
Frankrijk ziet zich door de extreme prijsbewegingen op de energie en elektriciteitsmarkt genoodzaakt energiebedrijf EDF te renationaliseren. Daarop hint de Franse regering vorige week. Het bedrijf exploiteert de grootste vloot nucleaire reactoren in Europa. Door technische problemen is de elektriciteitsproductie van de kerncentrales flink teruggevallen en door de wetgeving moet de stroom die nog wel geproduceerd wordt tegen gereduceerd tarief op de markt gebracht worden. Het resultaat is dat EDF in de financiële problemen is geraakt.
In Scandinavië maakt men zich zorgen over de elektriciteitsproductie met stuwdammen. Noorwegen wekt ongeveer 90% van de stroom op met waterkracht en een belangrijk deel daarvan wordt naar het vaste land van Europa geëxporteerd. De stuwmeren van verschillende dammen zijn echter nog maar voor 59% gevuld. De mediaan voor deze periode ligt op 68%. In het Zuidwesten van het land zijn een derde de stuwmeren naar het laagste niveau in twintig jaar gezakt. Mocht er een droge zomer komen, dan bestaat de kans dat de meren onvoldoende gevuld zijn voor de komende winter. Verschillende exploitanten hebben daarom de productie flink terug geschroefd om ook in een droog jaar voldoende stroom te kunnen produceren.