Na een paar dagen met relatieve rust neemt de spanning op de gasmarkt weer toe. Gazprom heeft de aanvoer naar de EU inmiddels fors terug geschroefd. De Europese doelen voor de voorraad opbouw voor de komende winter worden daardoor steeds moeilijker te halen.
De notering voor aardgas op de TTF leek te stabiliseren op een niveau van rond de €130 per MWh. De Nord Stream-pijpleiding wordt nu al een aantal weken maar voor 40% benut. Deze problemen zijn volgens analisten met de grote prijsspring die half juni werd ingezet in de notering op de TTF verwerkt. Dat de gasmarkt vandaag (woensdag 29 juni) weer een stap omhoog doet en tijdens het schrijven van dit artikel op €138,50 staat, wekt dan ook verbazing.
Duitsland en Italië zijn de grootste afnemers van Russisch gas in de EU. De vulgraad van deze landen staat op het moment op circa 60%. Door de verminderde aanvoer uit Rusland kan het nog een hele toer worden om de opslagen in oktober voor 90% gevuld te krijgen, wat de Europese doelstelling is.
Grens in zicht
De aanvoer van LNG loopt wel goed, maar de EU loopt aan tegen de capaciteitsgrenzen. In de eerste vijf maanden van dit jaar is 54 miljard kuub LNG geïmporteerd volgens de data van Rystad Energy. Dat is 50% meer vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. In het REPowerEU-plan van de Commissie wordt als doel gesteld dat er in de tweede helft van dit jaar nog eens 50 miljard kuub LNG wordt ingevoerd. Dat lijkt realistisch, maar in de eerste helft van dit jaar kwam ongeveer 11 miljard kuub uit Rusland. Daar komt nog bij dat de interne infrastructuur tegen de grenzen aanloopt. Spanje is een belangrijke aanvoerhaven, maar het gas verder de EU in vervoeren stokt. Daar staat wel tegenover dat er bijvoorbeeld in Nederland tijdelijke mobiele terminals aangelegd worden die voor de winter operationeel moeten zijn.
De onzekerheid op de olie- en gasmarkt is nog niet over. Daarvoor waarschuwde Ben van Beurden, CEO van Shell. "Ik denk dat we de komende tijd nogal wat onzekerheid zullen houden", zei Van Beurden bij Reuters. "De reservecapaciteit is heel, heel klein." Volgens de topman is het onmogelijk om de totale gasaanvoer door de pijpleiding uit Rusland te vervangen door LNG. "Als we geen ingrijpende maatregelen nemen, zoals bijvoorbeeld energiebesparing of misschien wel een zeker mate van rantsoenering, wordt het problematisch."