De aanvoer van Russisch gas heeft deze week een flinke tegenvaller te verwerken gekregen. Door de oorlog heeft Oekraïne is aanvoer door de Loegansk regio niet langer mogelijk. Ongeveer een derde van de Russische export naar Europa loopt via dat knooppunt. De aanvoer van LNG gaat nog wel onverminderd door. Hoe verwerkt de markt deze mee- en tegenvallers?
De aardgasnotering op de TTF-termijnmarkt stond eind vorige week net boven de €100 per MWh. Inmiddels is een kleine stap omlaag gezet, tot net onder de grens van €100 per MWh. Dat is en blijft echter een zeer hoge prijs voor deze tijd van het jaar. Doorgaans komt de prijs in de maand mei niet boven de €25 per MWh uit. In mei 2020 - te midden van de coronacrisis - zakte de prijs zelfs nog onder de €5 per MWh.
De perikelen rondom de gasleveringen uit Rusland zijn de drijvende kracht achter de hoge gasprijzen. Deze week kon hier een nieuw hoofdstuk aan toe worden gevoegd. Gisteren (10 mei) maakte netbeheerder GSTOU in Oekraïne bekend dat het niet langer mogelijk is om Russisch gas via de infrastructuur in Sokhranivka en Novopskov te transporten. GSTOU beroept zich daarbij op overmacht als gevolg van de Russische militaire acties in het gebied. Beide pompstations liggen in de regio Loegansk en 'staan tijdelijk onder controle van het Russische leger en de bezettingsmacht', zo schrijft GSTOU in op de website.
Vanaf vandaag (11 mei) kan daarom geen gas meer geleverd worden via die route. Ongeveer 33% van al het gas dat Europa uit Rusland export – tot 32,6 miljoen kuub per dag - loopt via een van de genoemde knooppunten. Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom meldt overigens geen bewijs te zien voor een overmachtssituatie en zegt nog steeds de verplichtingen naar de Europese klanten na te (kunnen) komen.
Dip in aanvoer is meer dan goedgemaakt
De Duitse toezichthouder op de energiemarkt meldde eerder vandaag dat de gasaanvoer via Tsjechië met 25% is gedaald. Dat is een direct gevolg van de hierboven genoemde problemen in Loegansk. De daling van de aanvoer uit het oosten wordt overigens meer dan gecompenseerd door een grotere aanvoer uit Nederland en Noorwegen, aldus de toezichthouder. De vulgraad van de Duitse opslagen staat deze week op 38,8%. In dezelfde periode vorig jaar was dat 26,4%.
Daarnaast zorgt een zeer goede aanvoer van LNG ervoor dat de noteringen voor gas niet verder stijgen. Volgens diverse bronnen hebben de Europese LNG-terminals grote moeite om alle schepen snel in behandeling te nemen. Enkele terminals draaien al boven de geplande capaciteit. Een laatste factor die Europa gunstig gestemd is, is het weer. Door relatief hoge temperaturen is er minder vraag naar gas en dat helpt bij het opbouwen van de voorraad. Zoals het er nu voorstaat, ligt de Europese Unie op koers om de doelstelling van een vulgraad van minimaal 85% aan het einde van de zomer/begin van de herfst te halen.