Analyse Stikstof
Rechter sluit nagenoeg alle juridische stikstofroutes
De rechtbank in Haarlem heeft vorige week weer een nagel gedreven in de doodskist van het stikstofbeleid. Niet met een besluit over een zoveelste veebedrijf dat aan het kortste eind trekt, maar met een uitspraak tegen de komst van een nieuwbouwwijk in Egmond aan de Hoef.
Daar had een Amsterdamse projectontwikkelaar in samenwerking met de gemeente Bergen woningbouw gepland, pal tegen het Noordhollands Duinreservaat aan. De zaak tegen de geplande woningbouw was aangespannen door een negental inwoners van Egmond aan de Hoef zelf. Om 'significante' gevolgen voor de natuur te voorkomen, dachten de projectontwikkelaar en de gemeente te kunnen volstaan met verwijzing naar de snelheidsbeperking tot 100 kilometer, waartoe het kabinet eind 2019 had besloten. De meervoudige kamer in Haarlem maakte op gemotiveerde wijze gehakt van dit argument.
Johan Vollenbroek van MOB stak hier afgelopen weekeinde al de vlag over uit. Volgens hem heeft de rechtbank nu het laatste geitenpaadje afgesloten.
Intern salderen door toepassing van emissiearme staltechnieken is recent ook heel erg moeilijk gemaakt door een uitspraak tegen een melkveebedrijf in Luyksgestel, een uitspraak die nog eens min of meer werd bevestigd in een andere zaak tegen een melkveebedrijf op Texel. De optie van extern salderen is in de voorbij maanden al eerder ondergraven door diverse uitspraken die zijn uitgelokt door coöperatie MOB, met name in Noord-Brabant en recent ook in Overijssel.
Gevolg van deze uitspraken is niet alleen dat de juridische routes richting doorbouwen en verder ondernemen met behulp van 'stikstofreductie' door wegverkeer of landbouw worden afgesloten, ook de instrumenten die zijn gebouwd op deze juridische paadjes, zoals de stikstofbank en nu de bouwvrijstelling, staan opeens ter discussie. Mogelijk geldt hetzelfde voor het onteigeningsinstrument, als dat wordt ingezet met verwijzing naar stikstofreductie.
Uit de rechterlijke uitspraken spreekt overigens niet dat de mogelijkheden voor emissiereductie zijn uitgeput. Wel wordt steeds duidelijker dat juridische oplossingen, gebaseerd op minder dan keihard bewijs, stuk voor stuk worden afgeschoten. Voor bewijsbare oplossingen, gebaseerd op nieuwe technieken, is het een ander verhaal, zoals emeritus-hoogleraar Rudy Rabbinge in een interview met Boerenbusiness aangaf.