De oliemarkt blijft zeer volatiel. Deze week waren het de economische groeiverwachtingen die een stempel op de markt drukten. Maar ook Rusland blijft de gemoederen onder handelaren bezig houden. Een eventuele Europese boycot van Russische olie kan met name voor de productie van diesel vervelende gevolgen hebben.
De notering voor ruwe Brent-olie kwam maandag 18 april uit op $112,70 per vat, de hoogste prijs in ruim drie weken tijd. Deze stijging kwam echter wel snel ten einde. Woensdag 20 april stond de prijs alweer op $107,03 per vat. Na een klein opleving staat de koers vandaag (22 april) op $106,82 per vat. De markt blijft behoorlijk bewegelijk, maar de prijssprongen zijn afgelopen week minder groot geweest dan we afgelopen maanden hebben gezien. De olieprijs blijft wel op een fors hoger niveau staan dan voor de Russische aanval op Oekraïne.
Ontwikkeling van wereldeconomie
De belangrijkste oorzaak voor de daling in de olieprijs is, volgens analisten, de ontwikkeling van de wereldeconomie. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stelde de groeiverwachting met 0,8 procentpunt omlaag bij. Naast een humanitaire crisis, veroorzaakt de oorlog in Oekraïne economische schade en vertraagt het de groei van de wereldeconomie. Zo stijgen de prijzen voor energie, granen en oliehoudende zaden, omdat ze niet meer geëxporteerd kunnen worden als direct gevolg van oorlogshandelingen of doordat deze producten deels onder de sancties van het Westen vallen.
Het bruto binnenlands product (bbp) in Oekraïne daalt dit jaar, volgens het IMF, met 35%. Het bbp in Rusland gaar naar verluidt met 8,5% omlaag. Voor 2023 voorziet de organisatie een verder krimp in Rusland: -17%. De hogere energieprijzen, een gebrek aan vertrouwen en de onrust op de financiële markten kunnen de economische groeiverwachting met nog eens twee procentpunt verlagen, volgens Pierre-Olivier Gourinchas, econoom bij het IMF.
Overigens wordt de prijs voor Brent-olie niet alleen bepaald door de vraag. Aan de aanbodzijde hebben de leden van het Opec-kartel namelijk moeite om de vastgestelde productiequota vol te maken. Binnen het kartel zijn er afspraken gemaakt over hoe de productie geleidelijk weer op het niveau van voor de coronapandemie kan worden gebracht, zonder dat de prijs hard wegzakt. Het op niveau houden van de prijs lukt de Opec goed. Daarentegen blijkt het opvoeren van de productie lastiger.
Russische olie belangrijk voor diesel
De dieselprijs loopt deze week redelijk in het spoor van olie. Op dinsdag 19 april stond de notering voor diesel op €156,59 per 100 liter. Dat is vandaag (vrijdag) gezakt tot €151,83 per 100 liter. Een eventuele ban op Russische olie is voor de dieselproductie in Europa zeer vervelend. Van de 3 miljoen vaten olie die Rusland naar Europa exporteert, worden er bijna 1 miljoen gebruikt voor de productie van diesel. Ook voor zware olie (zoals stookolie) is Rusland een belangrijke leverancier.
De meeste olie voor Nederland wordt met schepen aangevoerd. Wat dat betreft is ons land redelijk flexibel om te wisselen van leverancier. Ruwe olie vinden die aan soortgelijke specificaties voldoet voor de productie van diesel, kan echter wel een grotere hindernis blijken.