Fabrikanten van landbouwmachines, trekkers en andere machines hebben een topjaar achter de rug als het om hun omzet en winst gaat. Onderdelen mogen dan bijzonder schaars zijn, toch weten de Europese machinebouwers heel wat techniek aan de man te brengen.
Bijzonder is het wel te noemen. De coronapandemie heeft wereldwijd voor een enorme disruptie gezorgd. De meest simpele onderdelen zijn schaars geworden, containertransport steeg honderden procenten in prijs en zo'n beetje alle grondstoffen zijn fors duurder geprijsd. Dat merk je ook in de prijzen van trekkers en landbouwmachines. Wie het afgelopen halfjaar een offerte heeft opgevraagd – of het nu voor een simpele schudder of een complexe aardappelrooier is – moest waarschijnlijk even bekomen van de schrik. Prijsstijgingen tussen de 10% en 20% zijn niet ongewoon.
Boeren en loonwerkers investeren fors
In 2021 hebben Europese boeren kunnen profiteren van hogere prijsniveaus voor hun producten – vooral voor granen, oliehoudende zaden en melk – terwijl de grootste kostenstijging pas aan het einde van dit jaar kwam. Ook loonwerkers hebben fors door geïnvesteerd. Fabrikanten dragen dit allemaal als reden aan waarom ze meer machines hebben verkocht. De meeste Europese bedrijven hebben hun jaarcijfers inmiddels bekendgemaakt.
Recordomzet Lemken
Lemken tekent een omzetstijging op van 22%. Goed voor €446 miljoen, het hoogste bedrag in hun 242-jarig bestaan. En dat ondanks het gemis van de gewasbeschermingstak, die een hogere verkoop van zaaimachine heeft gecompenseerd. Ondertussen bouwt Lemken aan een nieuwe fabriek voor het Nederlandse Steketee in Dinteloord. In het derde kwartaal van 2023 moet deze worden geopend.
Conculega Amazone deed het eveneens goed met een omzetgroei van 15% tot €537 miljoen. Net als de blauwe broeders draagt het aan dat zowel binnen Europa als naar Noord-Amerika meer machines zijn verkocht. Ook Amazone bouwt aan meer productiecapaciteit om aan de vraag naar machines te voldoen. In de veehouderijsector doet ook het Duitse Krone goede zaken. De omzet steeg 11% tot €814,3 miljoen uit de landbouwtak.
Het Zweedse Väderstad heeft over 2021 een kwart meer omzet in de boeken staan. Goed voor €420 miljoen. De winst nam toe van €19 miljoen naar €40 miljoen. Naast Europa is Canada de grootste afzetmarkt voor het merk, gevolgd door Rusland. Oekraïne staat op een vijfde plek. De financiële cijfers over 2022 kunnen voor het bedrijf dus weleens heel anders uitpakken.
Vraag uit China voor Kuhn
Ook voor Kuhn zijn het waarschijnlijk spannende tijden. Begin dit jaar maakte het nog bekend €10 miljoen te hebben geïnvesteerd in een fabriek in Rusland. Wat het daarmee momenteel doet heeft het niet bekend gemaakt. Bucher Industries, het Zwitserse moederbedrijf van de Kuhn groep, deed het in 2021 wel goed. Kuhn zag zijn omzet met 20,5% toenemen tot omgerekend €1,294 miljard. Zowel de omzet als winst zijn recordhoog. Naast veel vraag in de bekende markten deed Kuhn het ook goed in China.
Kubota, de eigenaar van Kverneland Group, heeft nog geen financiële resultaten over 2021 bekend gemaakt. In het vierde kwartaal van vorig jaar lag de bruto omzet 18,5% hoger dan een jaar eerder. Andere internationale machinefabrikanten presteren eveneens goed. Agco zette in het vierde kwartaal van 2021 16% meer omzet neer. Het totaal aantal verkopen over afgelopen jaar lag ruim een vijfde hoger.
Zelfs John Deere wist er in het eerste kwartaal van het financieel boekjaar 2022 (tot 1 februari) nog een omzetgroei uit te persen van vijf procent. Die bedroeg in Q1 $9,6 miljard. De winst liep met een kwart terug, voornamelijk doordat het bedrijf in de VS werd geplaagd door een langdurige staking.
Aandelenkoersen fabrikanten hersteld
Aandelenhandelaren hebben sinds de coronapandemie hun heil gezocht bij fabrikanten van landbouwmachines. Sinds begin 2020 tonen de aandeelkoersen een forse stijging. Eind maart werd een absoluut record bereikt. Deere & Co noteerde 25 maart een koers van $436,53 per aandeel. Een stijging van 19% vergeleken met een jaar eerder en 30% meer dan vlak voor het uitbreken van de Oekraïne-oorlog. Ook Agco doet het goed. Eind maart benaderde de aandeelkoers weer het recordniveau van een jaar eerder op $147,99. Na het uitbreken van de oorlog daalde de koersen om vervolgens weer op te klimmen gedurende maart. Begin april is de prijs inmiddels weer enkele procenten afgenomen.
In hoeverre de oorlog in Oekraïne machinefabrikanten raakt is voor hun nog lastig te zeggen. Waarschijnlijk is die schade veel groter dan nu duidelijk is. Niet alleen door het niet kunnen leveren aan agrarische bedrijven in Oekraïne maar vooral het gemis van de Russische markt. Daar hebben nagenoeg alle fabrikanten vijftien tot twintig jaar bakken met geld verdiend. Vanwege de politiek in het land zijn lokale fabrieken opgestart, assemblagelocaties of samenwerkingsverbanden gesloten met lokale spelers. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Heineken en Shell trekken de machinebouwers zich nog niet terug, maar voor hoe lang nog? Het gemis van de Russische markt – en daarmee ook die van bevriende naties – is een groot gemis voor de fabrikanten.
Fabrikanten positief gestemd
De Europese business barometer van de overkoepelende mechanisatieorganisatie Cema toonde eind maart nog geen vuiltje aan de lucht. 150 Europese fabrikanten verwachten gemiddeld 5% meer omzet te boeken dan vorig jaar (wat dus al een recordjaar was). De situatie in Oekraïne zorgt inderdaad voor minder afzet, maar fabrikanten denken dat andere werelddelen dit compenseren. De afzet naar Rusland, Belarus en Oekraïne is in totaal goed voor 5% van de omzet bij alle Europese fabrikanten. Relatief weinig.
Tot slot is het tekort aan onderdelen nog altijd niet opgelost. Van de ondervraagde bedrijven denkt 70% van de trekkerfabrikanten en 80% van de maaidorserfabrikanten de productie te moeten stoppen deze maand als gevolg van een onderdelentekort. Prijsstijgingen zijn eveneens een groot probleem voor de sector.